भारतको न्यायपालिकासँग जोडिएको एउटा ठूलो खबर सार्वजनिक भएको छ। देशका वर्तमान प्रधानन्यायाधीश (CJI) भूषण रामकृष्ण गवईले केन्द्र सरकारसँग जस्टिस सूर्यकान्तलाई आगामी प्रधानन्यायाधीश नियुक्त गर्न औपचारिक सिफारिस गरेका छन्।
नयाँ दिल्ली: भारतका प्रधानन्यायाधीश भूषण रामकृष्ण गवईले केन्द्र सरकारलाई जस्टिस सूर्यकान्तलाई आगामी प्रधानन्यायाधीश (CJI) नियुक्त गर्न औपचारिक सिफारिस गरेका छन्। वर्तमान CJI गवईपछि जस्टिस सूर्यकान्त सर्वोच्च अदालतका दोस्रो सबैभन्दा वरिष्ठ न्यायाधीश हुन्। यदि केन्द्र सरकारले यो सिफारिसलाई अनुमोदन गर्छ भने, CJI गवई नोभेम्बर २३ मा सेवानिवृत्त भएपछि नोभेम्बर २४, २०२५ मा जस्टिस सूर्यकान्तले देशको ५३ औं प्रधानन्यायाधीशको रूपमा पदभार ग्रहण गर्नेछन्।
समाचार एजेन्सी पीटीआईका सूत्रहरूका अनुसार, यो सिफारिस केन्द्रीय कानून मन्त्रालयमा पठाइएको छ। जस्टिस सूर्यकान्तलाई २४ मे २०१९ मा सर्वोच्च अदालतको न्यायाधीश नियुक्त गरिएको थियो। यदि उनी नयाँ प्रधानन्यायाधीश बन्छन् भने, उनको कार्यकाल करिब १.२ वर्षको हुनेछ। उल्लेखनीय छ कि सर्वोच्च अदालतका न्यायाधीशहरूको सेवानिवृत्ति उमेर ६५ वर्ष तोकिएको छ।
को हुन् जस्टिस सूर्यकान्त?
जस्टिस सूर्यकान्तको नाम भारतको न्यायपालिकाका ती न्यायाधीशहरूमध्ये लिइन्छ, जसले आफ्ना फैसला र निडर दृष्टिकोणले न्यायिक प्रणालीमा गहिरो छाप छोडेका छन्। उनको जन्म १० फेब्रुअरी १९६२ मा भएको थियो। उनले आफ्नो प्रारम्भिक शिक्षा हरियाणामा पूरा गरे र त्यसपछि कानून (LLB) को डिग्री हासिल गरे। सन् १९८४ मा उनले वकिलको रूपमा अभ्यास सुरु गरे र बिस्तारै हरियाणा-पञ्जाब उच्च अदालतका प्रमुख वकिलहरूमध्ये एक बने।
पछि, उनलाई सन् २००४ मा हरियाणाको एड्भोकेट जनरल नियुक्त गरियो। त्यसपछि, ९ जनवरी २००९ मा उनलाई पञ्जाब र हरियाणा उच्च अदालतको न्यायाधीश बनाइयो। उनको न्यायिक करियरमा धेरै यस्ता ऐतिहासिक फैसलाहरू समावेश छन् जसमा मानवाधिकार, वातावरण संरक्षण र प्रशासनिक जवाफदेहिता जस्ता विषयहरूमा महत्त्वपूर्ण दिशानिर्देशहरू दिइएका छन्।
सर्वोच्च अदालतमा नियुक्ति र अनुभव
जस्टिस सूर्यकान्तलाई २४ मे २०१९ मा सर्वोच्च अदालतको न्यायाधीश नियुक्त गरिएको थियो। सर्वोच्च अदालतमा उनको कार्यकालको दौरान उनले शिक्षा, आरक्षण, संवैधानिक अधिकार र फौजदारी न्याय प्रणालीसँग सम्बन्धित मुद्दाहरू सहित धेरै महत्त्वपूर्ण मुद्दाहरूको सुनुवाइ गरे। उनको छवि एक सन्तुलित, अनुशासित र जनहितैषी न्यायाधीशको रूपमा चिनिन्छ।
उनको कानुनी समझ, भाषामा पकड र संविधानको व्याख्या गर्ने क्षमताले उनलाई देशका शीर्ष न्यायाधीशहरूमध्ये गणना गराएको छ। यदि केन्द्र सरकारले उनको नियुक्तिको अनुमोदन गर्छ भने, उनी करिब १.२ वर्ष (१४ महिना) सम्म CJI को पदमा रहनेछन्, किनभने सर्वोच्च अदालतका न्यायाधीशहरूको सेवानिवृत्ति उमेर ६५ वर्ष तोकिएको छ।
