निर्मला सीतारमणले संसदमा नयाँ आयकर विधेयक, २०२५ पेश गरिन्। यो विधेयकले पुरानो आयकर अधिनियम, १९६१ लाई प्रतिस्थापन गर्नेछ। यसमा चयन समितिले दिएका सुझावहरू समावेश गरी कर नियमहरूलाई सरल बनाइएको छ।
Income Tax Bill 2025: केन्द्रीय वित्त मन्त्री निर्मला सीतारमणले संसदमा नयाँ आयकर विधेयक, २०२५ पेश गरेकी छन्। यो विधेयक आयकर अधिनियम, १९६१ लाई प्रतिस्थापन गर्नेछ। गत हप्ता लोकसभामा यो पेश गरिएको थियो, तर सदनको कार्यवाही स्थगित भएका कारण विधेयक फिर्ता लिनुपरेको थियो। अब सरकारले चयन समितिका सुझावहरूको आधारमा विधेयकमा आवश्यक संशोधनहरू गरेको छ र आज यसलाई पुनः संसदमा पेश गरिएको छ।
आयकर विधेयक, २०२५ को आवश्यकता र उद्देश्य
भारतको वर्तमान आयकर कानून १९६१ मा बनेको थियो र अब समयको माग छ कि यसलाई आधुनिक आर्थिक परिस्थिति अनुसार संशोधन गरिनुपर्छ। नयाँ आयकर विधेयक, २०२५ कर प्रणालीलाई सरल, पारदर्शी र करदाताहरूका लागि अधिक सुविधाजनक बनाउनका लागि बनाइएको छ। यसको उद्देश्य कर नियमहरूलाई आसान बनाउनु र कर चोरीलाई कम गर्नु हो।
विधेयक फिर्ता लिनुका पछाडिका कारणहरू र संशोधन
गत हप्ता जब विधेयक लोकसभामा पेश गरिएको थियो, तब सदनको कार्यवाही अचानक स्थगित भएको थियो। यही कारणले सरकारले विधेयक फिर्ता लिएर त्यसमा चयन समितिद्वारा दिइएका सुझावहरूलाई समावेश गर्ने फैसला गर्यो। संसदीय मामिलाका मन्त्री किरण रिजिजूले बताए कि नयाँ विधेयक पहिलेको भन्दा धेरै फरक हुनेछ र यसमा धेरै सुधारहरू गरिएका छन्।
चयन समितिका सुझावहरू र महत्त्वपूर्ण परिवर्तनहरू
लोकसभाको सेलेक्ट कमिटीको अध्यक्षता बीजेपी सांसद बैजयंत पांडाले गरेका थिए। समितिले २८५ सुझावहरू दिए, जसमा कानूनको भाषालाई सरल बनाउनु, ड्राफ्टिङमा सुधार गर्नु र क्रस रिफरेन्सिङका परिवर्तनहरू समावेश छन्। प्रमुख परिवर्तनहरूमा ट्याक्स रिफन्डका नियमहरूमा राहत दिनु, इन्टर-कर्पोरेट डिभिडेन्ड्सको प्रावधानलाई फेरि समावेश गर्नु र शून्य TDS प्रमाणपत्रको प्रावधान समावेश छ।
आयकर विधेयक, २०२५ ले करदाताहरूका लागि के फाइदाहरू ल्याउनेछ?
यस नयाँ विधेयकबाट करदाताहरूलाई कर नियमहरू बुझ्नमा आसानी हुनेछ। ट्याक्स रिफन्डको प्रक्रिया सरल हुनेछ र कर चोरीमाथि नियन्त्रण अझ राम्रो हुनेछ। कम्पनीहरूलाई ट्याक्स छूटका मामलामा स्पष्टता मिल्नेछ। यसले लगानीकर्ताहरूको भरोसा बढ्नेछ र आर्थिक गतिविधिहरू सुध्रनेछन्।
संसदमा विधेयकको अगाडिको प्रक्रिया
अब विधेयकलाई दुवै सदनमा छलफल गरी पारित गरिनेछ। सरकार चाहन्छ कि यो विधेयक जति सक्दो चाँडो पारित होस् ताकि कर प्रणालीमा सुधार होस् र आर्थिक विकासलाई गति मिलोस्। संसदको यो कदमले देशको ट्याक्स ढाँचामा सकारात्मक प्रभाव पार्नेछ।