भारत सरकारले अनलाइन गेमिंग विधेयक २०२५ संसदमा पेश गरेको छ। यो विधेयक देशको अनलाइन गेमिंग उद्योगका लागि महत्त्वपूर्ण साबित हुन सक्छ। यस विधेयकमा एकातर्फ ई-स्पोर्ट्सलाई प्रोत्साहन दिने बारेमा भनिएको छ भने अर्कोतर्फ रियल मनी गेम्समा कडा नियन्त्रण राखिनेछ।
Online Gaming Bill 2025: सरकारले अनलाइन गेमिंगका प्रशंसकहरूका लागि अनलाइन गेमिंग विधेयक २०२५ पेश गरेको छ, जसमा दुई मुख्य कुराहरू बाहिर आएका छन्। एकातिर, यस विधेयकमा ई-स्पोर्ट्स र कौशलमा आधारित गेम्सलाई प्रोत्साहन दिने योजना छ, जस्तै फ्यान्टसी क्रिकेट र अन्य खेलहरू जसमा खेलाडीहरूको रणनीति र कौशललाई महत्त्व दिइन्छ। भने अर्कोतिर, विधेयकमा हिंसक वा जुवामा आधारित गेम्समाथि नियन्त्रण राख्ने तयारी गरिएको छ।
यसमा GTA, Call Of Duty, BGMI र Free Fire जस्ता गेम्स समावेश हुन सक्छन्, जसमा हिंसा र खतरा धेरै छ। यस बाहेक, केही रियल-मनी गेम्स जस्तै रम्मी र लूडोमा पनि नियमहरू लागू गरिन सक्छन्, ताकि जुवा र आर्थिक नोक्सानीबाट सुरक्षा सुनिश्चित गर्न सकियोस्।
अनलाइन गेमिंग विधेयक २०२५ का मुख्य उद्देश्यहरू
अनलाइन गेमिंग विधेयकको मुख्य उद्देश्य देशमा सुरक्षित र नियमित गेमिंग वातावरण सिर्जना गर्नु हो। सरकारले गेमिंगलाई दुई मुख्य श्रेणीमा विभाजन गरेको छ:
- ई-स्पोर्ट्स (eSports)
- रियल मनी गेम्स (Real Money Games)
- ई-स्पोर्ट्स: सुरक्षित र प्रोफेशनल गेमिंग
ई-स्पोर्ट्स ती गेम्सलाई भनिन्छ जसमा खेल्नका लागि पैसाको कारोबार हुँदैन। सरल भाषामा भन्नुपर्दा, यी गेम्स फ्री टू प्ले हुन्छन् र तिनीहरूलाई खेल्नका लागि कुनै मूल्यको वा वास्तविक धनको आवश्यकता हुँदैन।
ई-स्पोर्ट्सका विशेषताहरू
- प्रोफेशनल टूर्नामेंट र प्रतिस्पर्धामा खेलिन्छन्।
- गेम्समा पैसाको सट्टा भर्चुअल पोइन्ट्स वा अनुभव अंकहरू मिल्छन्।
- सरकारले यी गेम्सलाई प्रोत्साहन दिनेछ र तिनीहरूलाई सुरक्षित मापदण्ड अनुसार प्रमोट गरिनेछ।
- यस श्रेणीमा मुख्य गेम्स समावेश छन्: GTA, Call of Duty, BGMI, Free Fire। यी गेम्सको मुख्य उद्देश्य मनोरञ्जन र प्रतिस्पर्धा हो, न कि पैसाको कारोबार।
- रियल मनी गेम्स: पैसामा आधारित गेमिंगमा लगाम
दोस्रो श्रेणीमा रियल मनी गेम्स आउँछन्। यी गेम्समा खेलाडीहरू सिधै पैसाको लगानी गरेर खेल्छन् र जितेपछि सिधै रियल क्याश प्राप्त गर्छन्।
रियल मनी गेम्सका विशेषताहरू
- खेलाडीहरूले गेम खेल्दा पैसा खर्च गर्नुपर्छ।
- जितेपछि सिधै बैंक खाता वा डिजिटल वालेटमा रकम हस्तान्तरण हुन्छ।
- यसमा भर्चुअल कोइन्स वा पोइन्ट्स होइन तर वास्तविक धनको लेनदेन हुन्छ।
यी गेम्समा यी समावेश छन्: रम्मी, फ्यान्टसी क्रिकेट, लूडो र अन्य क्याश आधारित गेम्स। भारतमा यस प्रकारका गेम्सको इंडस्ट्री लाखौं करोड रुपैयाँको छ र यो तीव्र गतिमा बढिरहेको छ।
रियल मनी गेम्समा लगाइएका नयाँ प्रतिबन्धहरू
अनलाइन गेमिंग विधेयक २०२५ मा सरकारले रियल मनी गेम्समा कठोर नियमहरू लागू गर्ने प्रस्ताव राखेको छ। यसमा मुख्य प्रावधानहरू छन्:
- बैंकिङ सिस्टमको माध्यमबाट रियल मनी गेम्समा कारोबार गर्नमा प्रतिबन्ध।
- गैरकानुनी गेमिंग प्लेटफर्ममाथि कठोर कारबाही, जसमा ३ वर्षको जेल सजाय वा १ करोड रुपैयाँ जरिवाना।
- बिना दर्ता भएका प्लेटफर्मको सञ्चालन गैरकानुनी।
- रियल मनी गेम्सको विज्ञापनमा दुई वर्षको जेल सजाय वा ५० लाख रुपैयाँ जरिवाना।
- गैरकानुनी कारोबारमा संलग्न भएका वित्तीय संस्थाहरूमाथि ३ वर्षको जेल सजाय वा १ करोड रुपैयाँ जरिवानाको प्रावधान।
- बारम्बार अपराध गर्नेहरूका लागि दीर्घकालीन जेल सजाय र ठूलो जरिवाना।
- अधिकारीहरूलाई सम्पत्ति जफत गर्ने र वारेन्ट बिना पक्राउ गर्ने अधिकार।
अनलाइन गेमिंग विधेयक २०२५ भारतमा गेमिंग इंडस्ट्रीका लागि सुरक्षा र नियमहरूको नयाँ अध्याय लिएर आएको छ। ई-स्पोर्ट्सलाई प्रोत्साहन दिएर सरकार प्रतिस्पर्धी र सुरक्षित गेमिंग वातावरण तयार गर्न चाहन्छ।
