शहबाज र ट्रम्प भेटघाट: डलरको बाध्यता र स्वार्थको राजनीति

पाकिस्तानका प्रधानमन्त्री शहबाज शरीफ र अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पबीचको भेटघाट देखावटी र स्वार्थमा आधारित छ। पाकिस्तान डलर र समर्थनको बाध्यतामा यो कदम चालिरहेको छ, जबकि वास्तविक निर्णय सेना र रणनीतिक निकायले गर्छ।

World Update: पाकिस्तान र अमेरिकाबीचको सम्बन्ध बुझ्नका लागि एउटा शब्द छान्नुपर्दा त्यो हो स्वार्थ। दुई देशबीचको सम्बन्ध कुनै मित्रता वा विश्वासमा आधारित नभई आर्थिक र राजनीतिक फाइदामा अडिएको छ। डलरको आवश्यकता पर्नेबित्तिकै पाकिस्तान अमेरिकासामु झुक्छ र अमेरिकाका लागि पाकिस्तान अस्थायी रणनीतिक सहयोगी बन्छ।

हालै पाकिस्तानका प्रधानमन्त्री शहबाज शरीफ र अमेरिकाका राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पबीच भेटघाट भएको खबर आएको छ। यो भेटघाट यसकारण पनि महत्त्वपूर्ण छ किनभने जुलाई २०१९ पछि यो पहिलो पटक हो जब अमेरिकी राष्ट्रपति र पाकिस्तानी प्रधानमन्त्रीले ह्वाइट हाउसमा आमनेसामने वार्ता गर्नेछन्।

भेटघाटको पछाडि पाकिस्तानको बाध्यता

यस भेटघाटको पहल अमेरिकाको तर्फबाट नभई पाकिस्तानको बाध्यताका कारण भएको हो। पाकिस्तान आईएमएफको किस्ता, डलरको कमी र अन्तर्राष्ट्रिय दबाबबाट गुज्रिरहेको छ। यस्तो समयमा पाकिस्तानलाई कुनै ठूलो देशको समर्थनको आवश्यकता पर्छ।

मित्रता वा स्वार्थको राजनीति

पाकिस्तानको परराष्ट्र नीति प्रायः देखावटी र स्वार्थमा आधारित रहँदै आएको छ। शहबाज शरीफले ट्रम्पसँग भेटेर यो सन्देश दिन चाहन्छन् कि पाकिस्तान अमेरिकाको पुरानो र महत्त्वपूर्ण साझेदार हो। तर वास्तविकता यो हो कि दुई देशको सम्बन्ध वास्तविक मित्रतामा नभई आफ्नै फाइदामा अडिएको छ।

अमेरिकाले समय-समयमा पाकिस्तानको आलोचना गर्दै आएको छ। पूर्व अमेरिकी विदेश मन्त्री हिलारी क्लिन्टनले पाकिस्तानलाई यसरी वर्णन गरेकी थिइन् कि, जसले आफ्नो आँगनमा सर्प पाल्छ, त्यही सर्पले एक दिन डस्न सक्छ। अमेरिकाले पाकिस्तानलाई आतंककारीहरूको अखडा बताएको थियो र पाकिस्तानले अमेरिकामाथि इस्लामोफोबियाको आरोप लगाएको थियो। तर जब डलर, हतियार वा राजनीतिक दबाबको आवश्यकता पर्छ, तब दुई देश फेरि एकअर्कालाई अँगालो हाल्छन्।

सेनाको वास्तविक प्रभाव

पाकिस्तानमा वास्तविक निर्णय सेनाले गर्छ। यसअघि पाकिस्तानका आर्मी चीफ जनरल असिम मुनिर पनि ट्रम्पसँग भेटिसकेका छन्। यस्तोमा प्रश्न उठ्छ कि यदि परराष्ट्र नीतिका निर्णयहरू सेनाले गर्छ भने प्रधानमन्त्रीको यो भेटघाट कसका लागि हो? यसको जवाफ यही हो कि यो भेटघाट पाकिस्तानको जनतालाई देखाउनका लागि हो।

अमेरिकाको नजरमा पाकिस्तान

अमेरिकाको नजरमा पाकिस्तान केवल एक रणनीतिक उपकरण हो। अफगानिस्तान, भारत वा चीनसँग सम्बन्धित मामिलामा अमेरिकालाई पाकिस्तानको आवश्यकता पर्छ। ट्रम्प होऊन् या बाइडेन, पाकिस्तान उनीहरूका लागि स्थायी मित्र नभई अस्थायी सहायक हो।

डलरका लागि पाकिस्तानको प्रदर्शन र जनतालाई खुसी पार्नु अमेरिकाको रणनीतिको हिस्सा होइन। पाकिस्तानका लागि अमेरिका एक एटीएम मेसिन हो जबकि अमेरिकाका लागि पाकिस्तान केवल एउटा भाडाको घर हो।