सर्वोच्च अदालतद्वारा हास्य कलाकार समय रैना र अन्यलाई अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको खिल्ली उडाएकोमा हप्काइएको। अदालतले माफी माग्न र केन्द्रलाई कडा दिशानिर्देशहरू बनाउन निर्देशन दिएको छ। भविष्यमा यस्ता घटनाहरू रोक्न आवश्यक रहेको बताइएको छ।
नयाँ दिल्ली: सर्वोच्च अदालतले सामाजिक सञ्जाल इन्फ्लुएन्सर र चर्चित हास्य कलाकार समय रैना लगायत अन्य धेरै हास्य कलाकारहरूलाई अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको खिल्ली उडाएकोमा कडा हप्काएको छ। अदालतले स्पष्ट रूपमा भनेको छ कि यस्ता कार्यहरू असंवेदनशील मात्र होइनन्, तर समाजमा गलत सन्देश पनि दिन्छन्। अदालतले सबै हास्य कलाकारहरूलाई आफ्नो सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्महरूमा सार्वजनिक माफी माग्न आदेश दिएको छ।
यो मुद्दा SMA Cure Foundation द्वारा दायर गरिएको याचिकामाथि सुनुवाई गर्ने क्रममा प्रकाशमा आएको हो, जसमा हास्य कलाकारहरूले अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरू विरुद्ध असंवेदनशील र अपमानजनक टिप्पणीहरू गरेको आरोप लगाइएको थियो।
याचिकामा कुन-कुन हास्य कलाकारहरूको नाम आएको छ?
SMA Cure Foundation को याचिकामा समय रैना बाहेक विपुल गोयल, बलराज परमजीत सिंह घई, सोनाली ठक्कर र निशांत जगदीश तनवारको नाम पनि समावेश छ। उनीहरूमाथि आफ्नो स्ट्यान्डअप शो र पोडकास्टमा यस्ता बयान दिएको आरोप छ, जसले अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको मर्यादामा चोट पुर्याउँछ।
सुनुवाईको क्रममा अदालतले स्पष्ट रूपमा भनेको छ कि कुनै पनि व्यक्तिको शारीरिक अक्षमताको खिल्ली उडाउनु समाजको लागि गलत सन्देश हो। यो अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताको नाममा कसैको मर्यादासँग सम्झौता हुन सक्दैन।
अदालतले केन्द्र सरकारलाई दिशानिर्देशहरू बनाउन निर्देशन दिएको छ
सर्वोच्च अदालतले यस मुद्दामा केन्द्र सरकारलाई पनि पक्षकार बनाउन अनुमति दिएको छ। अदालतले महान्यायाधिवक्तालाई यस्तो दिशानिर्देशहरू तयार गर्न निर्देशन दिएको छ जसले अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको अधिकारको रक्षा मात्र नगरोस्, तर सामाजिक सञ्जाल र मनोरञ्जन जगतमा कसैको मर्यादा वा आत्मसम्मानमा चोट नपुगोस् भन्ने पनि सुनिश्चित गरोस्।
अदालतले SMA Cure Foundation र अन्य सरोकारवालाहरूबाट सुझाव लिएर मात्रै यी दिशानिर्देशहरू तयार गर्नुपर्ने बताएको छ। साथै, यो पनि स्पष्ट पारिएको छ कि यो दिशानिर्देश कुनै एक घटनाको लागि मात्र नभई भविष्यमा यस्ता घटनाहरू रोक्नको लागि व्यापक रूपमा लागू हुनेछ।
हास्य कलाकारहरूलाई माफी माग्न आदेश
सुनुवाईको क्रममा हास्य कलाकारहरूका वकीलहरूले अदालतलाई आश्वासन दिए कि सबै प्रतिवादीहरूले आफ्नो युट्युब च्यानल र अन्य सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्महरूमा सार्वजनिक माफी पोस्ट गर्नेछन्। साथै, SMA Cure Foundation को सुझावको आधारमा यी हास्य कलाकारहरूले आफूले गरेको वाचा पूरा गरेको प्रमाणित गर्न हलफनामा पनि दाखिल गर्नेछन्।
हाल अदालतले उनीहरूको व्यक्तिगत उपस्थितिलाई छूट दिएको छ, तर आदेशको पालना नगरेमा थप कडा कारबाही हुन सक्ने चेतावनी दिएको छ।
उचित सजाय र जरिवानामा पछि विचार गरिने
सर्वोच्च अदालतले यो पनि भनेको छ कि यी हास्य कलाकारहरूलाई उचित सजाय वा जरिवानाको फैसला सुनुवाईको अर्को चरणमा लिइनेछ। अदालतले यो स्पष्ट पारेको छ कि यो मुद्दालाई हल्का रूपमा लिइने छैन किनकि यो अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको मर्यादा र अधिकारहरूसँग सम्बन्धित छ।
