डोनाल्ड ट्रम्पद्वारा भारतमाथि २५% शुल्क र रूससँगको व्यापारमाथि प्रतिबन्ध; क्यानेडियाली उद्योगपति किर्क लुबिमोभद्वारा यसलाई अमेरिकाको ठूलो रणनीतिक गल्ती भनिएको।
ट्रम्पको भारतमाथिको शुल्क: अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले भारतमाथि २५ प्रतिशत उच्च शुल्क लगाउने र रूससँग व्यापार गरेकोमा आर्थिक प्रतिबन्ध लगाउने घोषणा गरेपछि विश्व राजनीति र व्यापार क्षेत्रमा हलचल मच्चिएको छ। धेरै देशहरू र विश्लेषकहरूले यस निर्णयको आलोचना गरेका छन्। अब, प्रसिद्ध क्यानेडियाली व्यवसायी र टेस्टबेडका अध्यक्ष किर्क लुबिमोभले पनि यसमा तीव्र प्रतिक्रिया व्यक्त गरेका छन्। उनले ट्रम्पको नीतिलाई रणनीतिक रूपमा त्रुटिपूर्ण भनेका छन् र भारतसँगको द्वन्द्व अमेरिकाको लागि गम्भीर गल्ती साबित हुन सक्ने चेतावनी दिएका छन्।
भारत, विश्वको सबैभन्दा तीव्र गतिमा बढ्दो अर्थव्यवस्था
सामाजिक सञ्जालमा प्रतिक्रिया दिँदै किर्क लुबिमोभले भने कि ट्रम्प भारतसँग लडिरहेका छन्, जुन विश्वको सबैभन्दा तीव्र गतिमा बढ्दो अर्थव्यवस्था हो। उनले लेखेका छन् कि प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीलाई हाल विश्वव्यापी रूपमा सबैभन्दा सम्मानित नेताहरूमध्ये एक मानिन्छ र विश्व मञ्चमा भारतको भूमिका अत्यन्त महत्त्वपूर्ण छ।
लुबिमोभका अनुसार, ट्रम्पको शुल्क नीतिमा भू-राजनीतिक नीतिको पूर्ण अभाव छ। अमेरिकाले भारतलाई शत्रुको रूपमा नभई मित्रको रूपमा हेर्नुपर्छ भन्ने उनको धारणा छ।
चीनको वर्चस्वलाई सन्तुलनमा राख्न भारतको भूमिका निर्णायक
क्यानेडियाली व्यवसायीले आफ्नो पोस्टमा लेखेका छन् कि विश्वव्यापी आपूर्ति शृङ्खलामा भारतको भूमिका अत्यन्त महत्त्वपूर्ण छ, विशेष गरी चीनको बढ्दो वर्चस्वलाई सन्तुलनमा राख्न। उनले ट्रम्पलाई सल्लाह दिएका छन् कि भारतसँग सहकार्य बढाउनु अमेरिकाको लागि रणनीतिक रूपमा लाभदायक हुन सक्छ, किनकि उत्पादन चीनबाट भारततर्फ स्थानान्तरण गर्न सकिन्छ।
लुबिमोभले यो पनि भने कि अमेरिकाले ५० सेन्टको टुथब्रश बनाउँदैन, त्यसैले उत्पादनको लागि उसलाई भारतजस्ता देशहरूको आवश्यकता छ। उनले ट्रम्पलाई भारतमाथि दबाब दिनुको सट्टा क्यानाडासँग प्राकृतिक स्रोतहरू र प्राविधिक क्षमताहरूको उपयोग गर्न सल्लाह दिए।
ट्रम्पद्वारा भारतमाथि गम्भीर आरोप
डोनाल्ड ट्रम्पले भारतलाई "डेड इकोनोमी" भने र उनले भने कि भारतले रूससँग के गर्यो भन्ने कुराको उनलाई मतलब छैन। उनले रूससँग व्यापार गरेकोमा भारतमाथि आर्थिक प्रतिबन्ध लगाउनेबारे पनि चर्चा गरे।
ट्रम्पले भने कि भारत ती देशहरूमध्ये एक हो जसले अमेरिकी सामानहरूमा विश्वमा सबैभन्दा बढी शुल्क लगाउँछ, जसले अमेरिकालाई ठूलो नोक्सान हुन्छ। २५% शुल्क घोषणा गर्दै उनले भने कि भारतको व्यापार नीति अमेरिकाको लागि अनुकूल छैन।
रूससँग भारतको बढ्दो निकटता
रूस-युक्रेन युद्धपछि भारतले रूसबाट कच्चा तेलको आयात बढाएको छ। युद्धअघि भारतको रूसी तेलको आयात १% भन्दा कम थियो, जुन अहिले बढेर ३५% भन्दा बढी भएको छ। यसले अमेरिकाको चिन्ता बढाएको छ। ट्रम्प प्रशासनले यही कारणले भारतलाई लक्षित गर्न थालेको छ।
यति मात्र होइन, ट्रम्प प्रशासनले हालै इरानबाट पेट्रोकेमिकल उत्पादनहरूको खरिद-बिक्रीमा संलग्न ६ भारतीय कम्पनीहरूमाथि पनि प्रतिबन्ध लगाएको छ। यो कारबाही अमेरिकाको व्यापक विश्वव्यापी नीतिको भाग भएको बताइएको छ।
भारतबाट कडा प्रतिक्रिया
डोनाल्ड ट्रम्पको भनाइमा भारत सरकारले कडा प्रतिक्रिया दिएको छ। वाणिज्य तथा उद्योग मन्त्री पीयूष गोयलले संसदमा निवेदन दिँदै भारत हाल विश्वको सबैभन्दा तीव्र गतिमा बढ्दो ठूलो अर्थव्यवस्था भएको बताए। उनले जानकारी दिए कि भारतले विश्वव्यापी विकासमा लगभग १६% योगदान गरिरहेको छ। देशको अर्थव्यवस्था अब विश्वको पाँच नाजुक अर्थव्यवस्था मध्ये एक होइन, बरु विश्वव्यापी विकासको इन्जिनको रूपमा उदाएको छ।
भारत तेस्रो ठूलो अर्थव्यवस्था बन्ने दिशातर्फ
गोयलले यो पनि भने कि भारत आगामी वर्षहरूमा तेस्रो ठूलो अर्थव्यवस्था बन्ने दिशातर्फ अघि बढिरहेको छ। देशमा भएका आर्थिक सुधारहरू र निजी क्षेत्रलाई बलियो बनाएका कारण भारतको विश्वव्यापी स्थिति थप मजबुत भएको छ।
