अमेरिकामा बजेट पारित नभएका कारण शटडाउन लागू भएको छ। यसले सरकारी विभाग, राष्ट्रिय निकुञ्ज र सङ्ग्रहालयहरू बन्द हुन सक्छन्। करिब ८ लाख कर्मचारीहरू बिदामा बस्नेछन्। आवश्यक सेवाहरू जारी रहनेछन्, तर यातायात प्रभावित हुनेछ।
अमेरिकी शटडाउन: अमेरिकामा शटडाउन जस्तो स्थिति उत्पन्न भएको छ। राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको प्रशासनले संसदबाट आवश्यक आर्थिक सहयोग (फन्डिङ) स्वीकृति नपाएको कारण वित्तीय सङ्कटको सामना गरिरहेको छ। शटडाउनको अर्थ हो कि जबसम्म बजेट वा अस्थायी आर्थिक सहयोग विधेयक पारित हुँदैन, धेरै सरकारी विभाग र सेवाहरू बन्द हुन सक्छन्।
शटडाउन किन हुन्छ?
सरकारी शटडाउन तब हुन्छ जब वार्षिक खर्च विधेयकहरू वा फन्डिङ विधेयकमा कङ्ग्रेसमा सहमति जुट्न सक्दैन। अमेरिकी सरकारका विभिन्न विभागहरू सञ्चालन गर्न ठूलो मात्रामा बजेट (फन्ड) को आवश्यकता पर्छ। यदि बजेट पारित हुँदैन भने, सरकारसँग खर्च गर्नका लागि कानूनी रूपमा पैसा हुँदैन। यस स्थितिमा गैर-आवश्यक सरकारी सेवाहरू बन्द गरिएका हुन्छन्। यसैलाई शटडाउन भनिन्छ।
ट्रम्प प्रशासनमाथि असर
ट्रम्प प्रशासनलाई शटडाउनले ठूलो धक्का दिएको छ। सिनेटमा उनको पक्षमा केवल ५५ मत मात्र जुट्न सक्यो जबकि अस्थायी फन्डिङ विधेयक पारित गर्न कम्तिमा ६० मत आवश्यक थियो। यसको अर्थ हो कि प्रशासनसँग आवश्यक फन्डिङ हुनेछैन र धेरै सरकारी कार्यहरू रोकिन सक्छन्। विशेषज्ञहरूको भनाइ छ कि यो अमेरिकाको लागि गम्भीर स्थिति हो किनभने यसले लाखौं सरकारी कर्मचारीहरूको तलब र धेरै योजनाहरूमा असर पार्नेछ।
शटडाउनमा सरकारी काम कसरी प्रभावित हुन्छन्?
अक्टोबरदेखि अमेरिकामा नयाँ आर्थिक वर्ष लागू हुन्छ। फन्डिङ विधेयक पारित नभएको अवस्थामा शटडाउन सुरु हुनेछ। अनुमान छ कि सरकारी कर्मचारीहरू मध्ये लगभग ४० प्रतिशत अर्थात् करिब ८ लाख कर्मचारीहरूलाई अनिवार्य बिदामा पठाइन सक्छ। स्वास्थ्य र मानव सेवा विभागका ४१ प्रतिशत कर्मचारीहरू बिदामा बस्न सक्छन्।
राष्ट्रिय निकुञ्जहरू, सङ्ग्रहालयहरू र धेरै सरकारी वेबसाइटहरू बन्द हुन सक्छन्। यद्यपि, कानून व्यवस्था, सीमा सुरक्षा, चिकित्सा र हवाई सेवाहरू जस्ता आवश्यक सेवाहरू जारी रहनेछन्। यातायात सेवाहरूमा पनि असर देखिन सक्छ र उडानहरूमा ढिलाइ सम्भव छ। विज्ञहरूको भनाइ छ कि शटडाउन जति लामो चल्छ, यसको नकारात्मक प्रभाव त्यति नै बढी हुनेछ। बजार र अर्थतन्त्रमा पनि यसको असर पर्न सक्छ।
अमेरिकामा शटडाउनको इतिहास
अमेरिकामा शटडाउन धेरै पटक भएको छ। सन् २०१८ मा ट्रम्पको पहिलो कार्यकालको दौरान शटडाउन ३४ दिनसम्म चलेको थियो। यसका अतिरिक्त क्लिन्टन, बुश, रीगन र कार्टरको कार्यकालमा पनि धेरै शटडाउनहरू भएका छन्। लामो शटडाउनको असर कर्मचारीहरू, सरकारी सेवाहरू र जनतामा गहिरो पर्छ।
