ਬਿਹਾਰ ਬੰਦ ਦੌਰਾਨ ਪੱਪੂ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਕਨ੍ਹਈਆ ਨੂੰ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਟਰੱਕ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੇਜਸਵੀ ਯਾਦਵ ਨਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਵਿਵਾਦ ਫਿਰ ਤੋਂ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ। ਮਹਾਂਗਠਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਅੰਦਰੂਨੀ ਖਿੱਚੋਤਾਣ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ।
Bihar Election: 9 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਮਹਾਂਗਠਬੰਧਨ ਵੱਲੋਂ ਬੁਲਾਏ ਗਏ ਬੰਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਵਿਵਾਦ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ। ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਇਸ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਪੱਪੂ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਕਨ੍ਹਈਆ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਸਾਂਝੇ ਮੰਚ ਯਾਨੀ ਟਰੱਕ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਗੜਬੜੀ ਜਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ। ਇਹ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਉਸੇ ਪੁਰਾਣੇ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦੇ ਗਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੱਪੂ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਕਨ੍ਹਈਆ ਬਨਾਮ ਤੇਜਸਵੀ ਯਾਦਵ ਦੀ ਖਿੱਚੋਤਾਣ ਉਜਾਗਰ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ।
ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਵੋਟਰ ਸੂਚੀ ਤਸਦੀਕ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼
ਬਿਹਾਰ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਵੋਟਰ ਸੂਚੀ ਦੇ ਗਹਿਰੇ ਪੁਨਰ-ਨਿਰੀਖਣ ਅਤੇ ਤਸਦੀਕ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰਾਂ ਨੇ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ 'ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਾਧਿਆ ਸੀ। ਇਸੇ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬਿਹਾਰ ਬੰਦ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੰਦ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ, ਤੇਜਸਵੀ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਮਹਾਂਗਠਬੰਧਨ ਦੇ ਕਈ ਨੇਤਾ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਉਤਰੇ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਪੱਪੂ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਕਨ੍ਹਈਆ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਟਰੱਕ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਸਿਆਸੀ ਗਰਮਾਹਟ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ।
ਵਿਰੋਧ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਜਾਂ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਅਸੁਰੱਖਿਆ?
ਕਈ ਸਿਆਸੀ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਰ.ਜੇ.ਡੀ. ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਤੇਜਸਵੀ ਯਾਦਵ ਨੂੰ ਕਨ੍ਹਈਆ ਕੁਮਾਰ ਅਤੇ ਪੱਪੂ ਯਾਦਵ ਵਰਗੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਅਸਹਿਜਤਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਨੇਤਾ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਅਧਾਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਬੂਤ ਪਕੜ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਪੱਪੂ ਯਾਦਵ ਕੋਸੀ ਅਤੇ ਸੀਮਾਂਚਲ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹਨ, ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਹੀ ਕਨ੍ਹਈਆ ਕੁਮਾਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਮੁਸਲਿਮ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਆਰ.ਜੇ.ਡੀ. ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਹਾਂਗਠਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰ ਦਾ ਸਥਾਨ ਦੇਣ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦੀ ਹੈ।
ਜਾਤੀ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਸਮੀਕਰਨਾਂ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ
ਤੇਜਸਵੀ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਪੱਪੂ ਯਾਦਵ ਦੋਵੇਂ ਯਾਦਵ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ, ਜੋ ਆਰ.ਜੇ.ਡੀ. ਦਾ ਰਵਾਇਤੀ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਹੈ। ਪੱਪੂ ਯਾਦਵ ਦੀ ਵੱਖਰੀ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਵੀ ਇਹੀ ਰਹੀ ਕਿ ਉਹ ਤੇਜਸਵੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਸੀਮਾਂਚਲ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਿਮ-ਯਾਦਵ ਸਮੀਕਰਨ 'ਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਪੱਪੂ ਯਾਦਵ ਦਾ ਉਭਾਰ ਆਰ.ਜੇ.ਡੀ. ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਸਿਆਸੀ ਖਤਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਕਨ੍ਹਈਆ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ: ਨੌਜਵਾਨ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਟੱਕਰ
ਕਨ੍ਹਈਆ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ, ਤੇਜ਼-ਤਰਾਰ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਆਧਾਰਿਤ ਨੇਤਾ ਦੀ ਹੈ। ਆਰ.ਜੇ.ਡੀ. ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਤੇਜਸਵੀ ਯਾਦਵ ਨੂੰ ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਨੌਜਵਾਨ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਕਨ੍ਹਈਆ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਵੱਧਦੀ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯਤਾ ਨਾਲ ਆਰ.ਜੇ.ਡੀ. ਅਸਹਿਜ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਹਿਯੋਗੀ ਧਿਰ ਦਾ ਨੇਤਾ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਮੁੱਖ ਮੰਚ 'ਤੇ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ।
ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ
ਜਨ ਸੁਰਾਜ ਦੇ ਨੇਤਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਕਿਸ਼ੋਰ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਰ.ਜੇ.ਡੀ. ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਡਰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਨ੍ਹਈਆ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਨੇਤਾ ਦੱਸਿਆ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ (ਸ਼ਿੰਦੇ ਗੁੱਟ) ਦੇ ਨੇਤਾ ਸੰਜੇ ਨਿਰੂਪਮ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਪੱਪੂ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਕਨ੍ਹਈਆ ਦੀ ਜਨਤਕ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਕਰਵਾਈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਭ ਆਰ.ਜੇ.ਡੀ. ਦੇ ਦਬਾਅ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਆਰ.ਜੇ.ਡੀ. ਅਤੇ ਤੇਜਸਵੀ ਯਾਦਵ ਨੂੰ ਘੇਰਿਆ।
ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਦਿਖੀ ਹੈ ਤਲਖੀ
ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੇਜਸਵੀ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਦੂਰੀਆਂ ਦਿਖੀਆਂ ਹਨ। 2019 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਕਨ੍ਹਈਆ ਕੁਮਾਰ ਬੇਗੂਸਰਾਏ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜੇ, ਉਦੋਂ ਆਰ.ਜੇ.ਡੀ. ਨੇ ਗਠਜੋੜ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਉੱਥੋਂ ਆਪਣਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ। 2024 ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਾਂਗਰਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੇਗੂਸਰਾਏ ਤੋਂ ਉਤਾਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਮਜਬੂਰੀ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜਵਾਈ ਗਈ।
ਪੱਪੂ ਯਾਦਵ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ 2024 ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਰ.ਜੇ.ਡੀ. ਵਿੱਚ ਰਲੇਵੇਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ ਪਰ ਸੀਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਹਿਮਤੀ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਰਲੇਵਾਂ ਕਰ ਲਿਆ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟਿਕਟ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਤਾਂ ਆਜ਼ਾਦ ਚੋਣ ਲੜੇ ਅਤੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।
