ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦੇ ਨਕਸਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਬਿਜਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਨਕਸਲੀਆਂ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਸ਼ਾਮ ਮੁਰਦਾਂਡਾ ਅਤੇ ਤਿਮਾਪੁਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਰਚ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ IED ਧਮਾਕੇ ਅਤੇ ਫਾਇਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਪੁਲਿਸ ਬਲ (CRPF) ਦੇ ਦੋ ਜਵਾਨ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਦੋਵੇਂ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਇਲਾਜ ਲਈ ਰਾਏਪੁਰ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਹੁਣ ਸਥਿਰ ਦੱਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਹ ਹਮਲਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ CRPF ਦੀ 229ਵੀਂ ਬਟਾਲੀਅਨ ਦੇ ਜਵਾਨ ਰੋਡ ਸਕਿਓਰਿਟੀ ਆਪਰੇਸ਼ਨ (RSO) 'ਤੇ ਸਨ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨਕਸਲੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਰਣਨੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਜੰਗਲਾਂ ਅਤੇ ਕੱਚੇ ਰਸਤਿਆਂ 'ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ IED ਲਗਾ ਕੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਹਨ, ਬਲਕਿ ਪੂਰੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਸਥਿਰਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕਿਵੇਂ ਹੋਇਆ ਹਮਲਾ
ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਬਿਜਾਪੁਰ ਦੇ ਆਵਾਪੱਲੀ ਥਾਣਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਤਿਮਾਪੁਰ-ਮੁਰਦਾਂਡਾ ਮਾਰਗ 'ਤੇ ਇਹ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ। CRPF ਦੇ ਜਵਾਨ ਰੋਡ ਕਲੀਅਰੈਂਸ ਡਿਊਟੀ 'ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਸਨ, ਤਦੋਂ ਹੀ ਇੱਕ ਤਾਕਤਵਰ IED ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਧਮਾਕਾ ਨਕਸਲੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਜੰਗਲ ਦੇ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਫਾਇਰਿੰਗ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ।
ਮੁੱਢਲੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਿਆ ਹੈ ਕਿ IED ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਛੁਪਾ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਨਕਸਲੀਆਂ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਅਤੇ ਘਾਤਕ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਮੁੱਢਲਾ ਇਲਾਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਜਾਪੁਰ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਰਾਏਪੁਰ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਫਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਫਿਲਹਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਸਥਿਰ ਹੈ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਹਨ।
ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ
ਰਾਜ ਦੇ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਿਜੇ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਕਸਲੀਆਂ ਦੀ ਇਹ ਹਰਕਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ ਮਿਲ ਕੇ ਨਕਸਲੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲਗਾਤਾਰ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਨੋਬਲ ਟੁੱਟਣ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਟੀਚਾ 2026 ਤੱਕ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਨੂੰ ਨਕਸਲ ਮੁਕਤ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ, ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇਵ ਸਾਇ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਹਮਲੇ 'ਤੇ ਦੁੱਖ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨਕਸਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੜਕ, ਬਿਜਲੀ, ਪਾਣੀ ਵਰਗੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਦੁਹਰਾਇਆ ਕਿ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨਕਸਲੀਆਂ ਲਈ ਮੁੜ ਵਸੇਬਾ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਸਮਾਜ ਦੀ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਵਿੱਚ ਪਰਤ ਸਕਣ।
ਸਰਚ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਤੇਜ਼
IED ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਪੂਰੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਮੁਰਦਾਂਡਾ, ਤਿਮਾਪੁਰ ਅਤੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਫੋਰਸ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਛੁਪੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਨਕਸਲੀ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ੀ ਲੈ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਪੁਲਿਸ ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਕਾਰਵਾਈ ਨਾਲ ਨਕਸਲੀ ਦਬਾਅ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਹ ਛਿਪ ਕੇ ਹਮਲੇ ਕਰਨ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਪਲਾਂਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵਿਸਫੋਟਕਾਂ ਅਤੇ ਅਚਾਨਕ ਫਾਇਰਿੰਗ ਵਰਗੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਫਿਲਹਾਲ ਪੂਰੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਅਲਰਟ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਗਤੀਵਿਧੀ 'ਤੇ ਪੈਨੀ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਬਸਤਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਕਸਲੀਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ
ਬਸਤਰ ਖੇਤਰ—ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਿਜਾਪੁਰ, ਦੰਤੇਵਾੜਾ ਅਤੇ ਸੁਕਮਾ ਵਰਗੇ ਜ਼ਿਲੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ—ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਨਕਸਲੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਗੜ੍ਹ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਕਾਰਵਾਈ ਨਾਲ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨਕਸਲੀਆਂ ਦੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਰਜਨਾਂ ਨਕਸਲੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰ ਵੀ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
6 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਵੀ ਬਿਜਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਰਚ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਵਰਦੀਧਾਰੀ ਨਕਸਲੀ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਹੀ, ਇਸ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵੱਡੇ IED ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅੱਠ ਜਵਾਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਡਰਾਈਵਰ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਘਾਤਕ ਹਮਲਾ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਸਾਫ਼ ਹੈ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਨਕਸਲੀਆਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ ਲਗਾਤਾਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਵਾਂ ਰਾਹੀਂ ਨਕਸਲਵਾਦ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
