Microsoft ਅਤੇ OpenAI ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ AGI (Artificial General Intelligence) ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਟਕਰਾਅ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। Microsoft ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ AGI ਉੱਤੇ ਉਸਦਾ ਐਕਸੈੱਸ ਬਣਿਆ ਰਹੇ, ਜਦੋਂ ਕਿ OpenAI ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ AI ਖੇਤਰ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਦਿਸ਼ਾ ਉੱਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।
Artificial General Intelligence: ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨਾਮ — Microsoft ਅਤੇ OpenAI — ਦੀ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰ ਹੁਣ ਇਸ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਗੰਭੀਰ ਦਰਾਰ ਪੈਂਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ 'ਦ ਇਨਫਾਰਮੇਸ਼ਨ' ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ Artificial General Intelligence (AGI) ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਦੇ ਮਤਭੇਦ ਗਹਿਰੇ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਜਿੱਥੇ OpenAI ਤਕਨੀਕੀ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਆਪਣੇ ਰੋਡਮੈਪ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸੁਚੇਤ ਅਤੇ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ Microsoft ਉਸ ਸ਼ਰਤ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕੰਪਨੀ ਦੀ AGI ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਸੀਮਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਮੁੱਦਾ ਦੋਵਾਂ ਟੈਕ ਦਿੱਗਜਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਟਕਰਾਅ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਕੀ ਹੈ AGI ਅਤੇ ਕਿਉਂ ਬਣਿਆ ਵਿਵਾਦ?
AGI (Artificial General Intelligence) ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਤਕਨੀਕ ਹੈ ਜੋ ਇਨਸਾਨਾਂ ਵਰਗੀ ਆਮ ਸੋਚਣ, ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀ AI ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਕੰਮ ਲਈ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਕੰਮ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੀ ਹੈ — ਠੀਕ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਿਵੇਂ ਇੱਕ ਇਨਸਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
OpenAI ਦੇ ਨਾਲ Microsoft ਦਾ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮਝੌਤਾ ਇਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਹੀ OpenAI AGI ਦੀ ਉਪਲੱਬਧੀ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, Microsoft ਦੀ ਉਸ ਤਕਨੀਕ ਤੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਹੁੰਚ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। Microsoft ਇਸੇ ਕਲਾਜ਼ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਲੰਬੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਉੱਤੇ ਸਥਾਈ ਪਹੁੰਚ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।
OpenAI ਦਾ ਇਨਕਾਰ ਅਤੇ Microsoft ਦੀ ਚਿੰਤਾ
ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, Microsoft ਨੇ OpenAI ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਵਾਲੇ ਕਲਾਜ਼ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰੇ। ਪਰ OpenAI ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਾਫ਼ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲ Microsoft ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਗਈ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੇ 2019 ਵਿੱਚ OpenAI ਦੇ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਕਰਦੇ ਹੋਏ $1 ਬਿਲੀਅਨ (ਲਗਭਗ ₹8,581 ਕਰੋੜ) ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਇਸ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ Microsoft ਨੇ OpenAI ਨੂੰ ਆਪਣੇ Azure ਕਲਾਉਡ ਇਨਫਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਉੱਤੇ AI ਮਾਡਲਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ChatGPT ਵਰਗੇ ਜਨਰੇਟਿਵ AI ਮਾਡਲ ਬਣੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ Microsoft ਨੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰੋਡਕਟਸ ਵਿੱਚ GPT ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਵੀ ਕੀਤਾ — ਜਿਵੇਂ Copilot ਫੀਚਰ Word, Excel ਅਤੇ ਹੋਰ ਟੂਲਸ ਵਿੱਚ।
ਸੰਯੁਕਤ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਲਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼
ਰੋਇਟਰਸ ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਗਏ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ: 'ਸਾਡੇ ਦਰਮਿਆਨ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦਾ, ਉਤਪਾਦਕ ਸਾਂਝ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਅਦਭੁਤ AI ਟੂਲ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਗੱਲਬਾਤ ਜਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਆਸ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕਠੇ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਾਂਗੇ।'
ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਬਿਆਨ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਛਿਪੀ ਹਕੀਕਤ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ — ਦੋਵਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਸਿਧਾਂਤ ਅਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਹੁਣ ਸਤਹ ਉੱਤੇ ਆ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
ਸਾਰਵਜਨਿਕ ਲਾਭ ਨਿਗਮ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਬਣੀ ਨਵੀਂ ਰੁਕਾਵਟ
OpenAI, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨ ਸੀ, ਹੁਣ ਪਬਲਿਕ ਬੈਨੀਫਿਟ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸਨੂੰ Microsoft ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਪਰ ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਇਸ ਉੱਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਨਹੀਂ ਬਣ ਪਾਈ ਹੈ।
Microsoft ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਨੂੰ OpenAI ਦੀ ਵੱਧਦੀ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਉਸਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ OpenAI ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੀ ਤਕਨੀਕ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਬਣੀ ਰਹੇ, ਨਾ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਦੀਆਂ ਤਰਜੀਹਾਂ ਲਈ।
ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ?
AI ਜਗਤ ਵਿੱਚ Microsoft ਅਤੇ OpenAI ਦੀ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਨੂੰ ਸਦੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਟੈਕ ਪਾਰਟਨਰਸ਼ਿਪ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। GPT ਮਾਡਲਸ, Azure AI ਸੇਵਾਵਾਂ, Copilot ਇੰਟੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ChatGPT ਵਰਗੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਟੂਲਸ ਨੇ ਇਸ ਜੋੜੀ ਨੂੰ ਅੱਵਲ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਪਰ AGI ਵਰਗੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਅਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮਤਭੇਦ ਗਹਿਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਟੁੱਟ ਵੀ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਫੇਰਬਦਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।