2025 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਬਲੋਚ ਹਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੱਤਵਾਦੀ ਮਾਰੇ ਗਏ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ: ਖੁਫ਼ੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2025 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਲੂਚਿਸਤਾਨ ਅਤੇ LOC (ਲਾਈਨ ਆਫ਼ ਕੰਟਰੋਲ) ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਤ ਇੰਨੇ ਵਿਗੜੇ ਹੋਏ ਹਨ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣਾ ਪਿਆ ਹੈ।
ਬਲੂਚਿਸਤਾਨ ਬਣਿਆ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਸਿਰਦਰਦ
ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, ਸਿਰਫ਼ ਬਲੂਚਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ 5 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ 350 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੱਡੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਅਤੇ ਲਗਪਗ 20 ਛੋਟੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਘਾਤਕ ਹਮਲੇ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਹਮਲੇ ਬਗ਼ਾਵਤੀ ਬਲੋਚ ਗਰੁੱਪਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਥਿਤੀ ਡਗਮਗਾ ਗਈ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਨੇ ਦਿਖਾਈ ਸਰਜੀਕਲ ਸਟੀਕਤਾ
ਪਹਿਲਗਾਮ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਨੇ ‘ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ’ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਸਟੀਕ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਨੇ 6-7 ਮਈ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪੀਓਕੇ ਵਿੱਚ 9 ਅੱਤਵਾਦੀ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੈਸ਼-ਏ-ਮੁਹੰਮਦ ਅਤੇ ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤੈਅਬਾ ਜਿਹੇ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਠਿਕਾਣੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਨੇ 1,420 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਜਵਾਬੀ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ
9-10 ਮਈ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਨੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਰਜੀਕਲ ਐਕਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ 11 ਹਾਈ-ਵੈਲਿਊ ਟਾਰਗੇਟਸ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਠਿਕਾਣੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਅਤੇ ਮਿਲਟਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਇਹ ਹਮਲਾ 1,420 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ, ਜੋ ਕਿ ਕਰਾਚੀ ਦੇ ਮਾਲਿਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪੀਓਕੇ ਦੇ ਕੋਟਲੀ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ LOC ‘ਤੇ 23 ਅਹਿਮ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਨਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ, 13 ਜਵਾਨ ਮਾਰੇ ਗਏ
ਭਾਰਤੀ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 13 ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੈਨਿਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਜਦੋਂ ਕਿ 35-40 ਸੈਨਿਕ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ। LOC ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਕੈਂਪਾਂ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੈਨਿਕ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਝਟਕਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸਾਥ ਹੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਵਾਯੂਸੈਨਾ ਦੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਹਨ।
ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਹਾਲਤ ਖ਼ਰਾਬ ਸੀ
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਅੰਦਰੂਨੀ ਹਾਲਾਤ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਸਿਰਫ਼ ਪਹਿਲੇ 5 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ 191 ਨਾਗਰਿਕ ਅਤੇ 398 ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਘਟਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਟਕਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਨ।
ਬਲੋਚ ਬਗ਼ਾਵਤ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਟੁੱਟ ਰਿਹਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ
ਬਲੂਚਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹਿੰਸਾ, ਅਫ਼ਗਾਨ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਘੁਸਪੈਠ, ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੀ ਵਧਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਅੰਦਰੋਂ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਫ਼ੌਜ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੋਨੋਂ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਲਾਤਾਂ ਨਾਲ ਨਿਪਟਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫ਼ਲ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਲੋਚ ਬਗ਼ਾਵਤ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਸੀਮਤ ਖੇਤਰ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਕਟ ਬਣ ਗਈ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਵੀਂ ਨੀਤੀ
ਭਾਰਤ ਨੇ ਹੁਣ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅੱਤਵਾਦ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ। ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਇਸ ਦਾ ਤਾਜ਼ਾ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ, ਸਗੋਂ ਅੱਤਵਾਦ ਦੇ ਅੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਜੜ੍ਹੋਂ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਇਹ ਰਣਨੀਤੀ ਹੁਣ ਕੂਟਨੀਤੀ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ ਸਟ੍ਰੈਟੇਜਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।
