ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਕਨੀਕੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵੱਡੀ ਛਾਲ ਮਾਰੀ ਹੈ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਸਥਿਤ ਡੀਪ-ਟੈੱਕ ਸਟਾਰਟਅੱਪ QWR (Question What's Real) ਨੇ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ AI-ਸੰਚਾਲਿਤ ਸਮਾਰਟ ਗਲਾਸ ‘ਹੰਬਲ (Humble)’ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਪਹਿਲਾ ਅਜਿਹਾ ਚਸ਼ਮਾ ਹੈ ਜੋ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (AI) ਨਾਲ ਸੰਚਾਲਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਮੌਜੂਦ Ray-Ban Meta Smart Glasses ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਕੀ ਹੈ 'ਹੰਬਲ' ਸਮਾਰਟ ਗਲਾਸ?
‘ਹੰਬਲ’ ਨੂੰ ਆਮ ਧੁੱਪ ਦੇ ਚਸ਼ਮੇ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਹਿਨ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਅਸਲੀ ਤਾਕਤ ਇਸ ਵਿੱਚ ਛਿਪੇ AI ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਯੂਜ਼ਰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਕਹੇਗਾ “Hey Humble”, ਇਹ ਚਸ਼ਮਾ ਐਕਟਿਵ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਕਈ ਸਮਾਰਟ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਲੱਗੇਗਾ – ਉਹ ਵੀ ਬਿਨਾ ਹੱਥ ਲਗਾਏ, ਕੇਵਲ ਵੌਇਸ ਕਮਾਂਡ ਨਾਲ।
ਇਹ ਚਸ਼ਮਾ:
- POV (ਪੁਆਇੰਟ ਆਫ ਵਿਊ) ਵੀਡੀਓ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ
- ਗੱਲਬਾਤ ਅਤੇ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦਾ ਸਾਰ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ
- ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ
- ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਪਲੇ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ
- ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਖਾਸ ਗੱਲ, ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਟ੍ਰਾਂਸਲੇਸ਼ਨ (ਅਨੁਵਾਦ) ਵੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ
AI ਦੀ ਤਾਕਤ: ਗੱਲਬਾਤ ਨੂੰ ਸਮਝੇ ਅਤੇ ਸਾਰ ਦੇ
QWR ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 'ਹੰਬਲ' ਵਿੱਚ ਜੋ AI ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਕੇਵਲ ਆਡੀਓ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਵੀਡੀਓ ਇਨਪੁੱਟ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰੋਸੈਸ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਇਹ ਚਸ਼ਮਾ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਆਬਜੈਕਟ ਰਿਕੋਗਨਿਸ਼ਨ (ਵਸਤੂ ਪਛਾਣ) ਵੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਚਸ਼ਮਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਅਧਾਰਿਤ ਸੁਝਾਅ ਵੀ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਕਿਸੇ ਮੀਟਿੰਗ ਜਾਂ ਗੱਲਬਾਤ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਉਸਦਾ ਸੰਖੇਪ ਸਾਰ ਵੀ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ — ਇਹ ਫੀਚਰ ਬਿਜ਼ਨਸ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲਜ਼ ਲਈ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਉਪਯੋਗੀ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹਾਰਡਵੇਅਰ ਬਾਰੇ ਕਿੰਨੀ ਜਾਣਕਾਰੀ?
ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਨੇ ਫਿਲਹਾਲ ਡਿਵਾਈਸ ਦੇ ਹਾਰਡਵੇਅਰ ਸਪੈਸੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਨਾਲ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹੰਬਲ ਨੂੰ ਪਾਵਰ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹੜਾ Large Language Model (LLM) ਜਾਂ ਕਿਹੜਾ ਚਿੱਪਸੈੱਟ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਜ਼ਰੂਰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੰਟੈਗ੍ਰੇਟਿਡ ਕੈਮਰਾ, ਸਪੀਕਰ, ਅਤੇ ਮਾਈਕਰੋਫੋਨ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣਗੇ, ਜੋ ਕਿ AI ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਨੂੰ ਯੂਜ਼ਰ ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸਮਝ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਣਗੇ।
ਲਾਂਚ ਅਤੇ ਉਪਲਬਧਤਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ
QWR ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ 'ਹੰਬਲ' ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਿਕ ਰੂਪ ਨਾਲ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਡਿਵਾਈਸ ਦੀ ਸ਼ਿਪਿੰਗ 2025 ਦੀ ਆਖਰੀ ਤਿਮਾਹੀ ਤੱਕ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਯਾਨੀ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਡਿਵਾਈਸ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਕਤੂਬਰ-ਦਸੰਬਰ 2025 ਤੱਕ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ ਕਿ QWR ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਇਸ ਡਿਵਾਈਸ ਦਾ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਿਰਫ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਚੈਨਲਾਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਵੀਡੀਓ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।
QWR ਦਾ ਸਫ਼ਰ: VR ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ AI ਤੱਕ
QWR ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸੂਰਜ ਅਈਅਰ ਨੇ ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕੰਪਨੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਹੀ AR (Augmented Reality), VR (Virtual Reality), ਅਤੇ XR (Extended Reality) ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ QWR ਨੇ:
- ਦੋ VR ਹੈੱਡਸੈੱਟ
- ਅਤੇ Aurl ਨਾਮਕ ਆਡੀਓ ਸਮਾਰਟ ਗਲਾਸ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਸੀ।
Aurl ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਸਪੀਕਰ ਸਨ, ਪਰ ਹੰਬਲ ਵਿੱਚ ਕੈਮਰਾ, ਮਾਈਕਰੋਫੋਨ ਅਤੇ AI ਦਾ ਮੇਲ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਕੰਪਲੀਟ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਟ ਵੇਅਰੇਬਲ ਡਿਵਾਈਸ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਲਈ ਕੀ ਹੈ ਇਸਦਾ ਮਹੱਤਵ?
ਹੁਣ ਤੱਕ ਅਜਿਹੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਸਿਰਫ ਅਮਰੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਜਿਵੇਂ Meta (Ray-Ban Meta Glasses) ਦੇ ਕੋਲ ਹੀ ਸਨ। ਪਰ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਿਰਮਿਤ ਹੰਬਲ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਸਟਾਰਟਅੱਪਸ ਵੀ ਗਲੋਬਲ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਦੀ ਰੇਸ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ।
ਹੰਬਲ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਲਈ ਬਹੁਤ ਉਪਯੋਗੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ:
- ਲਗਾਤਾਰ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਂਦੇ ਹਨ
- ਕੰਟੈਂਟ ਕਰੀਏਟਰ ਹਨ
- ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ
- ਜਾਂ ਤਕਨੀਕੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ
QWR ਦਾ 'ਹੰਬਲ' ਸਮਾਰਟ ਗਲਾਸ ਭਾਰਤੀ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਇੰਡਸਟਰੀ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਹੈ। ਇਹ ਨਾ ਕੇਵਲ ‘ਮੇਡ ਇਨ ਇੰਡੀਆ’ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਛਾਣ ਦਿਵਾਉਣ ਦਾ ਯਤਨ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਇਹ ਪਹਿਨਣ ਯੋਗ ਤਕਨੀਕ (Wearable Tech) ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਵੀ ਸੰਕੇਤ ਹੈ।