ਆਇਕਰ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਆਈਟੀਆਰ ਭਰਨ ਦੀ ਆਖ਼ਰੀ ਮਿਤੀ 15 ਸਤੰਬਰ 2025 ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਪੂਰਾ ਰਿਟਰਨ ਪ੍ਰੋਸੈਸ ਔਨਲਾਈਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਬੈਠੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਈਲਿੰਗ ਦੀ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ, ਜ਼ਰੂਰੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਅਤੇ ਰਿਟਰਨ ਫਾਰਮ ਚੁਣਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਤੱਕ ਦਾ ਪੂਰਾ ਸਟੈਪ-ਬਾਈ-ਸਟੈਪ ਵੇਰਵਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ।
ਰਿਟਰਨ ਫਾਈਲ ਕਰਨ ਦੀ ਵਧੀ ਸਮਾਂ-ਸੀਮਾ
ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਨੇ ਨਾਨ-ਔਡਿਟ ਕੈਟੇਗਰੀ ਦੇ ਟੈਕਸਪੇਅਰਸ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਈਲਿੰਗ ਦੀ ਸਮਾਂ-ਸੀਮਾ 31 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 15 ਸਤੰਬਰ 2025 ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਰਮ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਬਦਲਾਵਾਂ, ਟੀਡੀਐਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਤਕਨੀਕੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਟੈਕਸਪੇਅਰਸ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਹੁਣ ਅਸੈਸਮੈਂਟ ਈਅਰ 2025-26 ਲਈ ਰਿਟਰਨ ਫਾਈਲ ਕਰਨ ਲਈ ਵਾਧੂ 45 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਿਟਰਨ ਫਾਈਲ ਕਰਨਾ ਆਇਕਰ ਐਕਟ, 1961 ਦੇ ਤਹਿਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਕਰਦਾਤਾ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਆਮਦਨ ਤੈਅ ਸੀਮਾ (ਬੇਸਿਕ ਐਗਜੈਂਪਸ਼ਨ ਲਿਮਿਟ) ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ।
ਕੌਣ ਭਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਆਈਟੀਆਰ?
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੀ ਸਾਲਾਨਾ ਆਮਦਨ ₹2.5 ਲੱਖ (ਨਾਨ-ਸੀਨੀਅਰ ਸਿਟੀਜ਼ਨ ਲਈ) ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ ਜਾਂ ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਖਾਸ ਵਿੱਤੀ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਈਲ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਸਾਥ ਹੀ, ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਟੈਕਸ ਯੋਗ ਆਮਦਨ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਟੀਡੀਐਸ ਕੱਟ ਚੁੱਕਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਰਿਫੰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਈਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜ਼ਰੂਰੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਕੀ-ਕੀ ਰੱਖਣ?
ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਈਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਤਿਆਰ ਰੱਖੋ:
- ਫਾਰਮ 16 (ਨੌਕਰੀਪੇਸ਼ਾ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ)
- ਫਾਰਮ 26ਏਐਸ (ਟੈਕਸ ਡਿਡਕਸ਼ਨ ਸਟੇਟਮੈਂਟ)
- ਐਨੂਅਲ ਇਨਫਾਰਮੇਸ਼ਨ ਸਟੇਟਮੈਂਟ (ਏਆਈਐਸ)
- ਟੈਕਸ ਇਨਫਾਰਮੇਸ਼ਨ ਸਟੇਟਮੈਂਟ (ਟੀਆਈਐਸ)
- ਬੈਂਕ ਸਟੇਟਮੈਂਟ ਅਤੇ ਇੰਟਰੈਸਟ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ
- ਪੈਨ ਅਤੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ
- ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ ਪ੍ਰੂਫਸ (ਧਾਰਾ 80ਸੀ, 80ਡੀ ਆਦਿ ਦੇ ਤਹਿਤ)
ਫਾਰਮ 16 ਕੰਪਨੀਆਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੂਨ ਦੇ ਆਖ਼ਿਰ ਜਾਂ ਜੁਲਾਈ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਸੈਲਰੀ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਥੋੜਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਰਮ ਦਾ ਚੋਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?
ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਲਈ ਆਈਟੀਆਰ-1 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਈਟੀਆਰ-7 ਤੱਕ ਕੁੱਲ 7 ਫਾਰਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ:
- ਆਈਟੀਆਰ-1 (ਸਹਜ): ਸੈਲਰੀ, ਇੱਕ ਮਕਾਨ, ਵਿਆਜ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਆਮਦਨ ₹50 ਲੱਖ ਤੱਕ ਹੋਣ 'ਤੇ
- ਆਈਟੀਆਰ-2: ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ, ਕੈਪੀਟਲ ਗੇਨ ਜਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਆਮਦਨ ਹੋਣ 'ਤੇ
- ਆਈਟੀਆਰ-3: ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲਸ ਜਾਂ ਬਿਜਨਸ ਇਨਕਮ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ
- ਆਈਟੀਆਰ-4 (ਸੁਗਮ): ਪ੍ਰਿਜ਼ੰਪਟਿਵ ਇਨਕਮ ਸਕੀਮ ਅਪਣਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ
- ਆਈਟੀਆਰ-5 ਤੋਂ ਆਈਟੀਆਰ-7: ਪਾਰਟਨਰਸ਼ਿਪ ਫਰਮ, ਟਰੱਸਟ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ
ਔਨਲਾਈਨ ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਈਲਿੰਗ ਦੀ ਸਟੈਪ-ਬਾਈ-ਸਟੈਪ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ
1. ਲੌਗਇਨ ਕਰੋ
- https://www.incometax.gov.in 'ਤੇ ਜਾਓ
- “ਲੌਗਇਨ” 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
- ਪੈਨ ਨੂੰ ਯੂਜ਼ਰ ਆਈਡੀ ਵਜੋਂ ਦਰਜ ਕਰੋ
- ਪਾਸਵਰਡ ਅਤੇ ਕੈਪਚਾ ਪਾ ਕੇ ਲੌਗਇਨ ਕਰੋ
2. ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਈਲਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੋ
- “ਈ-ਫਾਈਲ” ਟੈਬ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
- “ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ” > “ਫਾਈਲ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ” ਚੁਣੋ
- ਅਸੈਸਮੈਂਟ ਈਅਰ ਵਜੋਂ ਏਵਾਈ 2025-26 ਸਿਲੈਕਟ ਕਰੋ
- ਫਾਈਲਿੰਗ ਮੋਡ ਵਿੱਚ “ਔਨਲਾਈਨ” ਚੁਣੋ
- ਫਾਈਲਿੰਗ ਟਾਈਪ ਵਿੱਚ “ਓਰਿਜਨਲ” ਜਾਂ “ਰਿਵਾਈਜ਼ਡ” ਵਿੱਚੋਂ ਚੁਣੋ
3. ਸਟੇਟਸ ਅਤੇ ਫਾਰਮ ਚੁਣੋ
- ਆਪਣਾ ਸਟੇਟਸ ਚੁਣੋ – ਇੰਡੀਵਿਜੂਅਲ, ਐਚਯੂਐਫ ਜਾਂ ਅਦਰਸ
- ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਟੈਕਸਪੇਅਰਸ ਲਈ “ਇੰਡੀਵਿਜੂਅਲ” ਢੁਕਵਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
- ਫਿਰ ਆਪਣੀ ਆਮਦਨ ਦੇ ਸਰੋਤ ਅਨੁਸਾਰ ਸਹੀ ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਰਮ ਸਿਲੈਕਟ ਕਰੋ
4. ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰੋ
- ਪੈਨ, ਆਧਾਰ, ਨਾਮ, ਪਤਾ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਵੇਰਵੇ ਜਿਹੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਭਰੇ ਹੋਏ ਡਾਟਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ
- ਆਮਦਨ, ਕਟੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਛੋਟਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਵਧਾਨੀਪੂਰਵਕ ਵੈਰੀਫਾਈ ਕਰੋ
5. ਰਿਟਰਨ ਵੈਰੀਫਾਈ ਕਰੋ
- ਆਈਟੀਆਰ ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਆਧਾਰ ਓਟੀਪੀ, ਨੈੱਟ ਬੈਂਕਿੰਗ ਜਾਂ ਈਵੀਸੀ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਤਰੀਕਾ ਚੁਣ ਸਕਦੇ ਹੋ।
- ਜਾਂ ਆਈਟੀਆਰ-ਵੀ ਫਾਰਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਿੰਟ ਕਰਕੇ ਸਾਈਨ ਕਰਕੇ ਸੀਪੀਸੀ, ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਭੇਜੋ
