SEBI ਨੇ Jane Street 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਅਤੇ ₹4,700 ਕਰੋੜ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੇ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਆਮ ਇੰਡੈਕਸ ਆਰਬਿਟਰੇਜ ਟ੍ਰੇਡਿੰਗ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਪਾਬੰਦੀ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣਗੇ।
SEBI: ਭਾਰਤ ਦੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਸੰਸਥਾ ਸੇਬੀ (SEBI) ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਹਾਈ-ਫ੍ਰੀਕੁਐਂਸੀ ਟ੍ਰੇਡਿੰਗ ਫਰਮ Jane Street 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਦਾ ਗੰਭੀਰ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਸੇਬੀ ਨੇ ਕੰਪਨੀ 'ਤੇ ਟ੍ਰੇਡਿੰਗ ਬੈਨ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ₹4,700 ਕਰੋੜ ਦੀ ਰਕਮ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ Jane Street ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟ੍ਰੇਡਿੰਗ ਆਮ ਇੰਡੈਕਸ ਆਰਬਿਟਰੇਜ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ, ਨਾ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੇਰਾਫੇਰੀ।
Jane Street ਨੇ ਕਿਹਾ - ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ
Jane Street ਨੇ ਆਪਣੀ ਇੰਟਰਨਲ ਟੀਮ ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਈਮੇਲ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਕਿ SEBI ਦੀ ਪਾਬੰਦੀ ਗਲਤ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣਗੇ। ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਟ੍ਰੇਡਿੰਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੀਤੀ, ਉਹ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਆਮ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ instruments ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਲਨ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ।
SEBI ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ - ਇੰਡੈਕਸ ਨੂੰ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਉੱਪਰ ਖਿੱਚਿਆ ਗਿਆ
SEBI ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ Jane Street ਨੇ ਬੈਂਕ ਨਿਫਟੀ ਇੰਡੈਕਸ ਦੇ ਕੁਝ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਨੂੰ ਸਵੇਰ-ਸਵੇਰ ਭਾਰੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫਿਊਚਰਜ਼ ਵਿੱਚ ਸੌਦੇ ਕੀਤੇ ਤਾਂ ਜੋ ਇੰਡੈਕਸ ਉੱਪਰ ਦਿਸੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੰਪਨੀ ਨੇ options ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਰਟ ਪੁਜੀਸ਼ਨ ਲੈ ਕੇ ਫਾਇਦਾ ਕਮਾਇਆ। ਸੇਬੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੋ ਸਾਲ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਚੱਲੀ, ਅਤੇ ਹੁਣ ਹੋਰ ਇੰਡੈਕਸ ਅਤੇ ਐਕਸਚੇਂਜ ਦੀ ਵੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਜਵਾਬ - ਅਸੀਂ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ, ਸੇਬੀ ਨੇ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ
Jane Street ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੇਬੀ ਅਤੇ ਐਕਸਚੇਂਜ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਕਈ ਵਾਰ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਟ੍ਰੇਡਿੰਗ ਪੈਟਰਨ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਬਦਲਾਅ ਵੀ ਕੀਤੇ। ਪਰ ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ SEBI ਨੇ ਕੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, ਪਰ ਸੇਬੀ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਡੈਰੀਵੇਟਿਵਜ਼ ਮਾਰਕੀਟ 'ਤੇ ਵਧੀ ਨਜ਼ਰ
ਭਾਰਤ ਦਾ derivatives market ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਮਈ 2025 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਗਲੋਬਲ ਡੈਰੀਵੇਟਿਵਜ਼ ਟ੍ਰੇਡਿੰਗ ਵਿੱਚ 60% ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰਿਟੇਲ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ। FY2023-24 ਵਿੱਚ ਰਿਟੇਲ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ₹1.06 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ। SEBI ਹੁਣ ਇਸ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੰਭਾਵਿਤ manipulation 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹਿ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
