ਟਾਟਾ ਟਰੱਸਟਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅੱਜ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੀ ਸੰਭਾਵੀ ਲਿਸਟਿੰਗ ਅਤੇ ਸ਼ਾਪੂਰਜੀ ਪਲੋਨਜੀ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਬਾਹਰ ਹੋਣ (ਐਗਜ਼ਿਟ) ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰਨਗੇ। ਮੀਟਿੰਗ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਬੋਰਡਰੂਮ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵੀਟੋ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਅਤੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਸ਼ੇਅਰਧਾਰਕਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਪ੍ਰਗਟਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦਖਲ ਦੇ ਕੇ ਮਤਭੇਦਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ।
Tata sons ipo: ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਵਪਾਰਕ ਸਮੂਹ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਹੋਲਡਿੰਗ ਸੰਸਥਾ ਟਾਟਾ ਟਰੱਸਟਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੀਟਿੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੀਟਿੰਗ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੇ ਸੰਭਾਵੀ IPO ਅਤੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਸ਼ੇਅਰਧਾਰਕ ਸ਼ਾਪੂਰਜੀ ਪਲੋਨਜੀ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਬਾਹਰ ਹੋਣ (ਐਗਜ਼ਿਟ) ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਟਰੱਸਟੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਬੋਰਡਰੂਮ ਵਿਵਾਦ ਡੂੰਘਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਿਚੋਲਗੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਟਰੱਸਟੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਕਿ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੀ ਲਿਸਟਿੰਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੀਟੋ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਲੋਨਜੀ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਕਰਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਿਆ ਪਲੋਨਜੀ ਗਰੁੱਪ ਆਪਣਾ 18.37% ਹਿੱਸਾ ਵੇਚ ਕੇ ਕਰਜ਼ਾ ਘਟਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਸਮੂਹ 'ਤੇ ਵਿੱਤੀ ਦਬਾਅ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕੇ।
ਸਰਕਾਰੀ ਦਖਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੀਟਿੰਗ ਦਾ ਸੱਦਾ
ਮਾਮਲੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਵਿਚੋਲਗੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਚਰਚਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਦਖਲ ਨਾਲ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਟਾਟਾ ਟਰੱਸਟਸ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਮਤਭੇਦਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਚਰਚਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਸਮੂਹ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਛਵੀ ਜਾਂ ਰੁਕਾਵਟ ਨਾ ਆਵੇ।
ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਿਵਾਦ ਉਦੋਂ ਡੂੰਘਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕੁਝ ਟਰੱਸਟੀਆਂ ਨੇ ਸਾਬਕਾ ਰੱਖਿਆ ਸਕੱਤਰ ਵਿਜੇ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੇ ਬੋਰਡ ਤੋਂ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਕ ਹੋਰ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵੇਣੂ ਸ਼੍ਰੀਨਿਵਾਸਨ ਨੂੰ ਵੀ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਟਾਟਾ ਟਰੱਸਟਸ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਨੋਏਲ ਟਾਟਾ ਦੇ ਕਰੀਬੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਟਰੱਸਟਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀ
ਟਾਟਾ ਟਰੱਸਟਸ ਦੀ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 66 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਕਾਰਨ ਟਰੱਸਟਾਂ ਨੂੰ ਬੋਰਡ ਦੇ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਉਹ ਵੱਡੇ ਰਣਨੀਤਕ ਫੈਸਲਿਆਂ 'ਤੇ ਵੀਟੋ ਅਧਿਕਾਰ ਵੀ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਢਾਂਚਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮੂਹ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਪਰ, ਹੁਣ ਇਹੀ ਢਾਂਚਾ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਟਰੱਸਟੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ਕਤੀ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮਤਭੇਦ ਡੂੰਘੇ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਟਰੱਸਟਾਂ ਅੰਦਰ ਕੋਈ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਦਰਾਰ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੇ ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ 'ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਪਾਵੇਗੀ। ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀਆਂ 26 ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੰਪਨੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੁੱਲ ਸਾਲਾਨਾ ਮਾਲੀਆ 180 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪਲੋਨਜੀ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 'ਤੇ ਚਰਚਾ
ਟਾਟਾ ਟਰੱਸਟਸ ਨੇ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਨਟਰਾਜਨ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਪੂਰਜੀ ਪਲੋਨਜੀ ਗਰੁੱਪ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਦੇ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਬਾਹਰ ਹੋਣ (ਐਗਜ਼ਿਟ) ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਪਲੋਨਜੀ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਵਿੱਚ 18.37 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਵਧਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਵੇਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ 'ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਚੁਕਾਉਣ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਫੰਡਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਉਹ ਇਸ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਰਕਮ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਬੋਝ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਆਰ.ਬੀ.ਆਈ. ਦੇ ਨਵੇਂ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ
ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਫਿਲਹਾਲ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰ.ਬੀ.ਆਈ.) ਦੇ ਨਵੇਂ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਆਰ.ਬੀ.ਆਈ. ਅਜਿਹੇ ਨਿਯਮ ਜਾਰੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਹੋਲਡਿੰਗ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਜ਼ਮੀ ਜਨਤਕ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ (IPO) ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਨੂੰ IPO ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਕਾਹਲੀ ਕਰਨੀ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਦੇਰੀ ਪਲੋਨਜੀ ਗਰੁੱਪ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਗਰੁੱਪ ਆਪਣੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਦਾ ਮੁਦਰੀਕਰਨ (ਮੋਨੇਟਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ) ਜਲਦੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਵਿੱਤੀ ਦਬਾਅ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕੇ।
ਕਈ ਵਿਕਲਪਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ
ਸ਼ਾਪੂਰਜੀ ਪਲੋਨਜੀ ਗਰੁੱਪ ਆਪਣੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਵੇਚਣ ਲਈ ਕਈ ਵਿਕਲਪਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਸਿੱਧਾ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਇਬੈਕ, ਕਿਸੇ ਸੰਸਥਾਗਤ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਨੂੰ ਅੰਸ਼ਕ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਵੇਚਣਾ, ਜਾਂ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਵਾਲੀ (ਸਟ੍ਰੈਟੇਜਿਕ ਪਾਰਟਨਰਸ਼ਿਪ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਬਲੂਮਬਰਗ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਲੋਨਜੀ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਸੰਭਾਵੀ ਰਕਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਇਕਾਈ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਚੁਕਾਉਣ ਲਈ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਲਾਗਤ ਘਟੇਗੀ ਅਤੇ ਸਮੂਹ ਦੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਰੇਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ
ਟਾਟਾ ਟਰੱਸਟਸ ਦੀ ਅੱਜ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਇਹ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਅੰਦਰ ਚੱਲ ਰਹੇ ਮਤਭੇਦਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਠੋਸ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਮੀਟਿੰਗ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੀ ਲਿਸਟਿੰਗ, ਟਰੱਸਟਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਅਤੇ ਪਲੋਨਜੀ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਬਾਹਰ ਹੋਣ (ਐਗਜ਼ਿਟ) ਵਰਗੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫੈਸਲਿਆਂ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੇ IPO ਅਤੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਅਸਰ ਸਿਰਫ ਸਮੂਹ ਦੇ ਭਵਿੱਖ 'ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਭਾਰਤੀ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਜਗਤ ਦੇ ਢਾਂਚੇ 'ਤੇ ਵੀ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।