અમેરિકાના નવા HIRE બિલથી ભારતીય IT ક્ષેત્રમાં ભારે ખળભળાટ મચી ગયો છે. આ બિલમાં વિદેશી આઉટસોર્સિંગ પર ૨૫% કર, કરમાં રાહતો પર નિયંત્રણો અને ડોમેસ્ટિક વર્કફોર્સ ફંડ (Domestic Workforce Fund) ની સ્થાપનાનો સમાવેશ થાય છે. આનાથી ટાટા, ઇન્ફોસિસ, વિપ્રો, HCL, ટેક મહિન્દ્રા જેવી કંપનીઓ સામે મોટો પડકાર ઉભો થયો છે, કારણ કે તેમની આવકનો ૫૦-૬૫% હિસ્સો અમેરિકી ગ્રાહકો પાસેથી આવે છે.
અમેરિકાનું 'HIRE' બિલ: અમેરિકી રિપબ્લિકન સેનેટર બર્ની સેન્ડર્સ દ્વારા રજૂ કરાયેલા HIRE બિલથી ૨.૫ અબજ ડોલરના ભારતીય IT ક્ષેત્રમાં ચિંતા વધી છે. આ કાયદાનો ઉદ્દેશ્ય વિદેશી આઉટસોર્સિંગને રોકવાનો, સ્થાનિક રોજગારીને પ્રોત્સાહન આપવાનો અને અમેરિકી કંપનીઓ પર કડક દંડ લગાવવાનો છે. ટાટા કન્સલ્ટન્સી સર્વિસિસ, ઇન્ફોસિસ, વિપ્રો, HCL ટેક, ટેક મહિન્દ્રા જેવી મુખ્ય ભારતીય IT કંપનીઓ, જેઓની આવકનો ૫૦-૬૫% હિસ્સો અમેરિકામાંથી આવે છે, તે આ બિલથી સીધી રીતે પ્રભાવિત થશે.
HIRE બિલ એટલે શું?
HIRE બિલનું પૂરું નામ "Halting International Relocation of Employment Act" (રોજગારીના આંતરરાષ્ટ્રીય સ્થળાંતરને રોકતો કાયદો) છે. આ બિલનો ઉદ્દેશ્ય અમેરિકી કંપનીઓને વિદેશમાં રોજગારી આઉટસોર્સ કરવાથી રોકવાનો અને સ્થાનિક કર્મચારીઓની નિમણૂક વધારવાનો છે. આ બિલમાં ત્રણ મુખ્ય નિયમો છે.
પહેલું, આ બિલ અનુસાર, આઉટસોર્સિંગ પેમેન્ટ પર ૨૫% કર વસૂલવામાં આવશે. આનો અર્થ એ છે કે, જો કોઈ અમેરિકી કંપની અથવા કરદાતા વિદેશી કંપની અથવા વ્યક્તિને પૈસા ચૂકવે અને તે સેવા અમેરિકી ગ્રાહકોને ફાયદાકારક નીવડે, તો તે પેમેન્ટ પર મોટો કર લાગશે.
બીજું, આઉટસોર્સિંગ ખર્ચને કરપાત્ર આવકમાંથી બાદ કરવાની મંજૂરી આપતી છૂટ રદ કરવામાં આવશે. આનાથી કંપનીઓને વિદેશમાં રોજગારી મોકલવા માટે વધારાનો આર્થિક બોજ સહન કરવો પડશે.
ત્રીજું, આ કરમાંથી એકત્ર થયેલો પૈસા નવા ડોમેસ્ટિક વર્કફોર્સ ફંડ (Domestic Workforce Fund) માં રોકાણ કરવામાં આવશે. તેનો ઉપયોગ અમેરિકી કર્મચારીઓની નિમણૂક અને તેમના કૌશલ્ય સુધારવા માટે કરવામાં આવશે.
ભારતીય IT કંપનીઓ પર થનારી અસર
ભારત IT આઉટસોર્સિંગ માટેનું એક મુખ્ય કેન્દ્ર છે. TCS, Infosys, Wipro, HCL Tech, Tech Mahindra જેવી મુખ્ય કંપનીઓને તેમની કુલ આવકનો ૫૦ થી ૬૫% હિસ્સો ઉત્તર અમેરિકી ગ્રાહકો પાસેથી મળે છે. આ કંપનીઓની સેવાઓમાં સોફ્ટવેર ડેવલપમેન્ટ, સિસ્ટમ ઇન્ટિગ્રેશન, ક્લાઉડ મેનેજમેન્ટ, બિઝનેસ પ્રોસેસ આઉટસોર્સિંગ (BPO) વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
ભારતીય IT કંપનીઓ Citigroup, JP Morgan Chase, Bank of America, Pfizer, Microsoft, Saint-Gobain જેવી ઘણી Fortune 500 કંપનીઓને સેવા આપે છે. જો HIRE બિલ લાગુ થયું, તો આ કંપનીઓને તેમના અમેરિકી ગ્રાહકો સાથેના વ્યવસાયમાં વધારાનો કર ચૂકવવો પડી શકે છે.
લાંબા ગાળાની અસરો
નિષ્ણાતોના મતે, જો આ બિલ લાગુ થયું, તો ભારતીય IT કંપનીઓની આવક પર દબાણ વધશે. અમેરિકી કંપનીઓ તેમનો ખર્ચ ઘટાડવા માટે આઉટસોર્સિંગ મર્યાદિત કરી શકે છે. આનાથી કર્મચારીઓની સંખ્યા અને પ્રોજેક્ટ્સનું કદ પ્રભાવિત થઈ શકે છે.
આ ઉપરાંત, ભારતીય IT કંપનીઓએ તેમના બિઝનેસ મોડેલમાં ફેરફાર કરવો પડશે. તેમને અમેરિકી ગ્રાહકોના નવા મૂલ્યો અને કર પ્રણાલી અનુસાર તેમની સેવાઓમાં ફેરફાર કરવા પડશે. કેટલીક કંપનીઓને સ્થાનિક કર્મચારીઓ સાથે ભાગીદારી વધારવી પડશે, જ્યારે અન્ય કંપનીઓને તેમના અમેરિકામાં કાર્યરત વ્યવસાયનું પુનર્ગઠન કરવું પડશે.
બજાર અને રોકાણ પર અસર
ભારતીય IT કંપનીઓના શેર બજારમાં પણ અસ્થિરતા આવી શકે છે. રોકાણકારો આ બિલના સંભવિત પરિણામોને ધ્યાનમાં લઈને શેર વેચી શકે છે અથવા નવા રોકાણ પર પુનર્વિચાર કરી શકે છે. જો HIRE બિલ લાંબા સમય સુધી લાગુ રહ્યું, તો તે અમેરિકી કંપનીઓ પર વધારાના કરનો બોજ વધારશે, જેનાથી આઉટસોર્સિંગ ઘટી શકે છે.