સમગ્ર દેશના સરકારી અને ખાનગી શાળાઓમાં ‘ભારતીય ભાષા સમર કેમ્પ’નું આયોજન કરવામાં આવશે. આમાં બાળકોને માતૃભાષાની સાથે એક કે બે અન્ય ભારતીય ભાષાઓ રસપ્રદ પ્રવૃત્તિઓ દ્વારા શીખવાડવામાં આવશે.
નવી દિલ્હી: ભારતની ભાષાકીય વિવિધતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે કેન્દ્રીય શિક્ષણ મંત્રાલયે એક અનોખી પહેલ કરી છે. હવે આ ઉનાળાની રજાઓમાં દેશભરની તમામ સરકારી અને ખાનગી શાળાઓમાં ‘ભારતીય ભાષા સમર કેમ્પ’નું આયોજન કરવામાં આવશે. આ સમર કેમ્પમાં વિદ્યાર્થીઓને માત્ર પોતાની માતૃભાષા જ નહીં, પરંતુ એક કે બે અન્ય ભારતીય ભાષાઓ પણ શીખવાડવામાં આવશે.
‘ભારતીય ભાષા સમર કેમ્પ’ શું છે?
‘ભારતીય ભાષા સમર કેમ્પ’ એક અઠવાડિયાનો ખાસ કાર્યક્રમ હશે જેમાં વિદ્યાર્થીઓને ભારતીય ભાષાઓ સાથે જોડવામાં આવશે. આ કેમ્પ રમતો, સાંસ્કૃતિક પ્રવૃત્તિઓ અને ઇન્ટરેક્ટિવ પદ્ધતિઓ દ્વારા વિદ્યાર્થીઓને ભાષાઓ શીખવાડશે, જેથી ભાષા શીખવું એક રોમાંચક અનુભવ બની રહે. આ સમર કેમ્પ રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ (NEP) અંતર્ગત ત્રિભાષા સૂત્રને પ્રોત્સાહન આપવાના ઉદ્દેશ્યથી શરૂ કરવામાં આવ્યો છે.
દરરોજ ૪ કલાકની ક્લાસ, અંતિમ દિવસે પ્રમાણપત્ર
આ એક અઠવાડિયાના કેમ્પ દરમિયાન રોજ ૪ કલાકની પ્રવૃત્તિઓનું આયોજન કરવામાં આવશે, જેમાં કુલ ૨૮ કલાકનું તાલીમ મળશે. કેમ્પના અંતે વિદ્યાર્થીઓને એક પ્રમાણપત્ર પણ આપવામાં આવશે, જે તેમની ભાગીદારી અને ભાષા શીખવાની સિદ્ધિ દર્શાવશે.
કેન્દ્રીય મંત્રી ધર્મેન્દ્ર પ્રધાને કરી શરૂઆત
આ સમર કેમ્પની સત્તાવાર શરૂઆત કેન્દ્રીય શિક્ષણ મંત્રી ધર્મેન્દ્ર પ્રધાને કરી હતી. તેમણે કહ્યું કે ભાષાને રાજકારણનું માધ્યમ નહીં પણ એકતાનો સેતુ બનાવવું જોઈએ. ધર્મેન્દ્ર પ્રધાને આ પહેલને બિહારની જિયા કુમારીને સમર્પિત કરી, જેમણે તમિલનાડુમાં રહીને તમિલ ભાષામાં બારમીની પરીક્ષા આપી અને ૧૦૦માંથી ૯૩ ગુણ મેળવ્યા. તેમણે કહ્યું, "અમે ઈચ્છીએ છીએ કે દેશના બાળકો એકથી વધુ ભારતીય ભાષાઓ શીખે, જેથી તેઓ ગમે ત્યાં કામ કરી શકે અને દરેક રાજ્ય સાથે જોડાણ અનુભવી શકે."
૧૪.૫ લાખ શાળાઓમાં થશે આયોજન
આ કેમ્પનું આયોજન દેશની ૧૪.૫ લાખ શાળાઓમાં કરવામાં આવશે, જેનાથી ૨૫ કરોડથી વધુ વિદ્યાર્થીઓ અને ૯૮ લાખ શિક્ષકોને લાભ મળશે. આ પ્રયાસનો ઉદ્દેશ્ય ભાષા દ્વારા રાષ્ટ્રીય એકતા અને પરસ્પર સમજણ વધારવાનો છે.
ધર્મેન્દ્ર પ્રધાને કહ્યું કે ભારતની વિવિધતા તેની શક્તિ છે. તેમણે આ પ્રસંગે એમ પણ કહ્યું કે શિક્ષકોને પણ અલગ-અલગ રાજ્યોમાં જવાનો અવસર મળે છે, જેનાથી બહુભાષી બનવું તેમના માટે ફાયદાકારક છે.
AI અને Machine Learningનો અભ્યાસ શરૂ કરવાના નિર્દેશ
ભાષાની સાથે-સાથે શિક્ષણ મંત્રાલયે તકનીકી શિક્ષણને પણ પ્રોત્સાહન આપવાની દિશામાં પગલાં ભર્યા છે. પ્રધાને કેન્દ્રીય વિદ્યાલય અને નવોદય વિદ્યાલય સંગઠનને નિર્દેશ આપ્યા છે કે આ સત્રથી વિદ્યાર્થીઓને AI (આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ) અને Machine Learning (ML)નો અભ્યાસ શરૂ કરાવવામાં આવે. તેના માટે પાઠ્યક્રમ ભારતીય ભાષાઓમાં તૈયાર કરવાના પણ નિર્દેશ આપવામાં આવ્યા છે.
વિદ્યાર્થીઓને શીખવાડવામાં આવશે ઐતિહાસિક વારસાની વાર્તાઓ
આ પહેલ સાથે હવે વિદ્યાર્થીઓને શ્રીરામ મંદિર, કાશી વિશ્વનાથ કોરિડોર, નવા સંસદ ભવન, બાબા સાહેબ આંબેડકરના સ્મારક જેવી ઐતિહાસિક યોજનાઓની માહિતી તેમની પોતાની ભાષામાં મળશે. NCERT દ્વારા તૈયાર કરાયેલી 26 ભાષાઓમાં ભાષાકીય પ્રવેશિકાઓ અને લર્નિંગ મોડ્યુલ વિદ્યાર્થીઓને ભારતના સમૃદ્ધ વારસાથી પરિચિત કરાવશે.
