મોદી સરકારે રમત નીતિ 2025ને મંજૂરી આપી છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય ભારતને રમતોમાં વૈશ્વિક સ્તર પર મજબૂત બનાવવાનો છે. નીતિમાં ખેલાડીઓની તાલીમ, ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, મહિલા ભાગીદારી અને પરંપરાગત રમતો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે.
Sports Policy 2025: મોદી સરકારે એક મહત્વપૂર્ણ પગલું ભરતા નવી રાષ્ટ્રીય રમત નીતિ 2025ને મંજૂરી આપી દીધી છે. આ નીતિ 2001માં લાગુ થયેલી જૂની નીતિની જગ્યા લેશે. કેબિનેટની બેઠક બાદ કેન્દ્રીય મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે આ નિર્ણયની જાણકારી આપી. તેમણે કહ્યું કે નવી નીતિથી દેશભરમાં રમતગમત ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને ખેલાડીઓના પ્રદર્શનના વિકાસને દિશા મળશે.
કેબિનેટના નિર્ણયમાં ઘણા મોટા પ્રોજેક્ટ સામેલ
કેબિનેટે રાષ્ટ્રીય રમત નીતિની સાથે સાથે અન્ય ઘણી યોજનાઓને પણ મંજૂરી આપી છે. જેમાં 1.07 લાખ કરોડ રૂપિયાની રોજગાર પ્રોત્સાહન યોજના, 1 લાખ કરોડ રૂપિયાની રિસર્ચ એન્ડ ઇનોવેશન યોજના (RDI) અને 1,853 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે બનનાર પરમકુડી-રામનાથપુરમ હાઈવેને ચાર લેનનો બનાવવાનો પ્રસ્તાવ સામેલ છે.
રમતોને મળશે નવી દિશા
રાષ્ટ્રીય રમત નીતિ 2025નો લક્ષ્ય ભારતને રમતના ક્ષેત્રમાં વૈશ્વિક સ્તર પર ઓળખ અપાવવાનો છે. આ નીતિને કેન્દ્રીય મંત્રાલયો, નીતિ આયોગ, રાજ્ય સરકારો, રમત મહાસંઘો, એથ્લેટ્સ અને સામાન્ય નાગરિકો સાથે ચર્ચા કરીને તૈયાર કરવામાં આવી છે. નીતિના પાંચ મુખ્ય સ્તંભ આ પ્રકારે છે:
1. વૈશ્વિક મંચ પર શ્રેષ્ઠતાનું લક્ષ્ય
નવી નીતિનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ ઉદ્દેશ્ય છે કે ભારત આંતરરાષ્ટ્રીય રમતગમતની ઇવેન્ટ્સ, ખાસ કરીને ઓલિમ્પિક્સ 2036માં શાનદાર પ્રદર્શન કરે. આ માટે પાયાના સ્તરથી પ્રતિભા શોધ, કોચિંગ, રમત વિજ્ઞાન, તબીબી અને તકનીકી સહાય જેવા ક્ષેત્રોમાં રોકાણ કરવામાં આવશે. કોચ, અધિકારીઓ અને સ્ટાફને આધુનિક તાલીમ આપવામાં આવશે જેથી તેઓ ખેલાડીઓના વિકાસમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી શકે.
2. રમતોનો આર્થિક વિકાસમાં યોગદાન
એનએસપી-2025 અંતર્ગત રમતને એક ઉદ્યોગ તરીકે વિકસિત કરવાની યોજના છે. સરકાર રમત પ્રવાસનને પ્રોત્સાહન આપશે અને મોટી રમતગમતની ઇવેન્ટ્સની મેજબાની માટે રાજ્યોને પ્રોત્સાહિત કરશે. સાથે જ મેન્યુફેક્ચરિંગ, સ્ટાર્ટઅપ અને ખાનગી રોકાણને PPP મોડેલ અને CSR દ્વારા રમત સેક્ટરમાં લાવવાનું લક્ષ્ય રાખવામાં આવ્યું છે.
3. સામાજિક સમાવેશ અને ભાગીદારીને પ્રોત્સાહન
નવી નીતિ મહિલાઓ, દિવ્યાંગો, આદિવાસી અને આર્થિક રીતે નબળા વર્ગોની રમતોમાં ભાગીદારી સુનિશ્ચિત કરવા પર ભાર મૂકે છે. પરંપરાગત અને સ્વદેશી રમતોને સુરક્ષિત કરવા અને તેનો પ્રચાર-પ્રસાર કરવાની પણ યોજના છે. આની સાથે જ રમતને એક કરિયર વિકલ્પ તરીકે લોકપ્રિય બનાવવા માટે શિક્ષણ પ્રણાલી સાથે જોડવામાં આવશે.
4. જનાંદોલનના રૂપમાં રમતને પ્રોત્સાહન
એનએસપી-2025નો ઉદ્દેશ્ય રમતોને માત્ર સ્પર્ધા સુધી સીમિત ન રાખવાનો, પરંતુ સામાન્ય જનતાના જીવનનો ભાગ બનાવવાનો છે. આ માટે સમગ્ર દેશમાં ફિટનેસ અભિયાન ચલાવવામાં આવશે. શાળાઓ અને કાર્યસ્થળો પર ફિટનેસ ઇન્ડેક્સ લાગુ કરવામાં આવશે અને રમતગમતની સુવિધાઓની સરળ પહોંચ સુનિશ્ચિત કરવામાં આવશે.
5. શિક્ષણ સાથે જોડાણ અને રમત શિક્ષણ પર ભાર
રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ અંતર્ગત રમતોને શાળાના અભ્યાસક્રમમાં સામેલ કરવામાં આવશે. આ માટે રમત શિક્ષકોને વિશેષ તાલીમ આપવામાં આવશે જેથી તેઓ વિદ્યાર્થીઓને યોગ્ય માર્ગદર્શન આપી શકે. આ ઉપરાંત રમત શિક્ષણને ઉચ્ચ શિક્ષણ સંસ્થાઓમાં પણ પ્રોત્સાહન આપવાની યોજના છે.
વ્યૂહાત્મક માળખા અને મોનિટરિંગ પર ધ્યાન
નવી નીતિમાં રેગ્યુલેટરી સિસ્ટમ, મોનિટરિંગ અને મૂલ્યાંકનની પારદર્શક વ્યવસ્થા હશે. તકનીકી અને નવીન પગલાં દ્વારા નીતિના અમલીકરણને પ્રભાવશાળી બનાવવાનું લક્ષ્ય રાખવામાં આવ્યું છે. સરકારે રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને પણ આ નીતિ અપનાવવા અપીલ કરી છે જેથી સમગ્ર દેશમાં સમાન રમત સંસ્કૃતિ વિકસાવી શકાય.
