રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુએ આજે અંગોલાના રાષ્ટ્રપતિ જોઆઓ મેન્યુઅલ ગોંકાલ્વેસ લૌરેન્કો સાથે દ્વિપક્ષીય વાટાઘાટો દરમિયાન અંગોલાની પ્રશંસા કરી અને કહ્યું કે ભારતની ઊર્જા સુરક્ષામાં અંગોલાની ભૂમિકા અત્યંત મહત્વપૂર્ણ રહી છે.
ભારત અને આફ્રિકન દેશ અંગોલા (Angola) વચ્ચેના સંબંધો નવી ઊંચાઈએ પહોંચી ગયા છે. રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુ (Droupadi Murmu) એ તેમની તાજેતરની અંગોલા યાત્રા દરમિયાન આ દેશની પ્રશંસા કરતા કહ્યું કે અંગોલા ભારતની ઊર્જા સુરક્ષા (Energy Security) માં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહ્યું છે. તેમણે એ પણ ઉલ્લેખ કર્યો કે ભારત અંગોલાના તેલ અને ગેસનો મુખ્ય ખરીદદાર છે અને ભવિષ્યમાં રિફાઈનરી તથા ઊર્જા પરિયોજનાઓમાં રોકાણ વધારવા ઉત્સુક છે.
આ ઐતિહાસિક યાત્રા ભારત-અંગોલાના રાજદ્વારી સંબંધોની 40મી વર્ષગાંઠના અવસરે થઈ. આ કોઈ ભારતીય રાષ્ટ્રાધ્યક્ષની અંગોલાની પ્રથમ રાજકીય યાત્રા હતી, જેણે દ્વિપક્ષીય સહયોગને નવી દિશા આપી છે.
ભારતની ઊર્જા સુરક્ષામાં અંગોલાની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા
રાષ્ટ્રપતિ મુર્મુએ લુઆન્ડા (Luanda) માં અંગોલાના રાષ્ટ્રપતિ જોઆઓ મેન્યુઅલ ગોંકાલ્વેસ લૌરેન્કો (João Manuel Gonçalves Lourenço) સાથે દ્વિપક્ષીય વાટાઘાટો દરમિયાન કહ્યું કે ભારતની ઊર્જા જરૂરિયાતો પૂરી કરવામાં અંગોલાનું યોગદાન અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. તેમણે કહ્યું,
'ભારતની ઊર્જા સુરક્ષામાં અંગોલાએ હંમેશા એક ભરોસાપાત્ર ભાગીદારની ભૂમિકા ભજવી છે. અમે અંગોલા સાથે લાંબા ગાળાના ખરીદ કરારો અને રોકાણની તકો શોધી રહ્યા છીએ.'
ભારત હાલમાં અંગોલાના તેલ અને ગેસનો મુખ્ય ખરીદદાર છે. ભારતીય કંપનીઓ ત્યાંના ઓનશોર અને ઓફશોર અપસ્ટ્રીમ પ્રોજેક્ટ્સમાં રોકાણ કરવાની યોજના બનાવી રહી છે. રાષ્ટ્રપતિ મુર્મુએ કહ્યું કે ભારત એક અગ્રણી પેટ્રોલિયમ રિફાઇનિંગ દેશ છે અને અંગોલામાં નવી રિફાઇનરી પરિયોજનાઓમાં ભાગીદારી કરવા ઉત્સુક છે.
વંદે ભારત જેવી ટ્રેનો પણ અંગોલા મોકલશે ભારત
ટેકનિકલ સહયોગ પર વાત કરતા રાષ્ટ્રપતિ મુર્મુએ ભારતમાં વિકસિત વંદે ભારત હાઈ-સ્પીડ ટ્રેનોનું ઉદાહરણ આપ્યું. તેમણે કહ્યું કે ભારતે પોતાના રેલ ક્ષેત્રમાં ક્રાંતિ લાવી છે અને આવી આધુનિક ટ્રેનો અંગોલા જેવા વિકાસશીલ દેશોમાં પણ મોકલી શકાય છે. વંદે ભારત ટ્રેનો ભારતના આત્મનિર્ભરતા અભિયાનનું પ્રતીક છે. અમે અંગોલાના રેલ નેટવર્કના આધુનિકીકરણમાં મદદ કરવા તૈયાર છીએ.
રાષ્ટ્રપતિએ આગળ કહ્યું કે ભારત અને અંગોલા, બંને પાસે યુવા વસ્તીની મોટી તાકાત છે, અને તે આવશ્યક છે કે બંને દેશોના યુવાનો ભવિષ્યના કૌશલ્યો (Future Skills) શીખે જેથી તેઓ વૈશ્વિક ટેકનોલોજી પરિવર્તનનો હિસ્સો બની શકે.
વ્યૂહાત્મક ખનીજ અને ઉભરતી તકનીકોમાં સહયોગ
ઊર્જા સહયોગ ઉપરાંત, બંને દેશોએ વ્યૂહાત્મક ખનીજો (Strategic Minerals) અને ઉભરતી તકનીકો (Emerging Technologies) માં પણ ભાગીદારી વધારવા પર સહમતિ દર્શાવી. અંગોલા, આફ્રિકાના તે દેશોમાંથી એક છે જ્યાં મહત્વપૂર્ણ અને દુર્લભ ખનીજો (Critical and Rare Minerals) વિપુલ પ્રમાણમાં જોવા મળે છે. રાષ્ટ્રપતિ મુર્મુએ કહ્યું કે ભારતીય કંપનીઓ આ ખનીજોની શોધ અને પ્રક્રિયાકરણમાં તકનીકી નિપુણતા ધરાવે છે.
આ ભાગીદારી ભવિષ્યમાં ઇલેક્ટ્રિક વાહનો (EVs), સેમિકન્ડક્ટર નિર્માણ, કૃત્રિમ બુદ્ધિમત્તા (AI) અને હરિત ઊર્જા (Green Energy) જેવા ક્ષેત્રોમાં સહયોગનો માર્ગ મોકળો કરી શકે છે.
ઐતિહાસિક યાત્રાનું રાજદ્વારી મહત્વ
આ યાત્રા ભારત અને અંગોલા વચ્ચેના સંબંધોને વધુ મજબૂત કરવાની દિશામાં એક મોટું પગલું છે. વિદેશ મંત્રાલય (MEA) અનુસાર, આ યાત્રા બંને દેશો વચ્ચેના 40 વર્ષના રાજદ્વારી સંબંધોને નવી ગતિ આપવા માટે કરવામાં આવી છે. આ પહેલા, મે 2025 માં અંગોલાના રાષ્ટ્રપતિ લૌરેન્કોએ ભારતનો પ્રવાસ કર્યો હતો, જે દરમિયાન ભારતે અંગોલાના સંરક્ષણ દળોના આધુનિકીકરણ માટે 200 મિલિયન અમેરિકી ડોલરની લોન સહાય (Line of Credit) પ્રદાન કરવાની જાહેરાત કરી હતી.
રાષ્ટ્રપતિ મુર્મુની આ યાત્રા આફ્રિકામાં ભારતની રાજદ્વારી પહોંચને વધુ વિસ્તૃત કરે છે, જે "ગ્લોબલ સાઉથ (Global South)" ના અવાજ બનવાની દિશામાં ભારતની નીતિ દર્શાવે છે. અંગોલા પ્રવાસ પછી રાષ્ટ્રપતિ મુર્મુ 11 થી 13 નવેમ્બર સુધી બોત્સવાના (Botswana) ની યાત્રા પર રહેશે. આ પણ કોઈ ભારતીય રાષ્ટ્રપતિની બોત્સવાનાની પ્રથમ રાજકીય યાત્રા હશે.
