સસ્તા FMCG ઉત્પાદનો દ્વારા ગ્રામીણ ભારતમાં પકડ વધારવી, 2027 સુધીમાં રાષ્ટ્રીય વિસ્તારની યોજના
નવી દિલ્હી: દેશની સૌથી મોટી ખાનગી કંપની રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ હવે FMCG સેક્ટરમાં મોટું પડકાર સ્વીકારવા જઈ રહી છે. કંપનીનું લક્ષ્ય છે કે ગામેગામ પહોંચ બનાવીને સસ્તા અને ગુણવત્તાયુક્ત ઉત્પાદનો દેશના સામાન્ય નાગરિકો સુધી પહોંચાડવામાં આવે. આ યોજના અંતર્ગત રિલાયન્સે દેશના લગભગ 60 કરોડ મધ્યમ વર્ગના ગ્રાહકોને પોતાનો લક્ષ્યાંક બનાવ્યો છે.
ગ્રામીણ ભારત પર ફોકસ
રિલાયન્સ કન્ઝ્યુમર પ્રોડક્ટ્સ લિમિટેડ (RCPL) ના ડાયરેક્ટર ટી. કૃષ્ણકુમારે જણાવ્યું કે ભારતની 1.4 અબજની વસ્તીમાંથી એક મોટો ભાગ એવો છે જે હજુ પણ FMCG બજારમાં અવગણવામાં આવે છે. તેમણે જણાવ્યું, "લગભગ 60 કરોડ ગ્રાહકો એવા છે જેમના માટે સારી ગુણવત્તાવાળા સસ્તા ઉત્પાદનો બનાવી શકાય છે, અને અમે આ પર જ ફોકસ કરી રહ્યા છીએ."
મોંઘા ઉત્પાદનોને પડકાર
જ્યાં અન્ય મોટી કંપનીઓ જેમ કે હિન્દુસ્તાન યુનિલીવર, ITC, ડાબર અને નેસ્લે પ્રીમિયમ સેગમેન્ટ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહી છે, ત્યાં રિલાયન્સ સામાન્ય લોકોને સસ્તા ઉત્પાદનો ઉપલબ્ધ કરાવવા માંગે છે. કંપનીની યોજના છે કે સ્થાનિક કિરાણા દુકાનો સાથે ભાગીદારી કરીને મજબૂત વિતરણ નેટવર્ક તૈયાર કરવામાં આવે અને દુકાનદારોને સારો માર્જિન આપીને તેમને જોડવામાં આવે.
હાલ સુધીમાં 15 થી વધુ બ્રાન્ડ ખરીદ્યા
રિલાયન્સે 2022 માં FMCG સેક્ટરમાં પગ મૂકીને અત્યાર સુધીમાં 15 થી વધુ બ્રાન્ડનું સંપાદન કર્યું છે. આમાં કોમ્પા કોલ્ડ ડ્રિંક, લોટસ ચોકલેટ, ટોફમેન, રાવળગાંવ, Sil જેમ, એલન બગલ્સ સ્નેક્સ, વેલવેટ શેમ્પૂ અને ઇન્ડિપેન્ડન્સ સ્ટેપલ્સનો સમાવેશ થાય છે. કંપનીની યોજના છે કે માર્ચ 2027 સુધીમાં આ બધા બ્રાન્ડ્સની રાષ્ટ્રીય સ્તરે હાજરી નોંધાવવામાં આવે.
FY25 માં શાનદાર પ્રદર્શન
વર્ષ 2025 માં RCPL એ 11,500 કરોડ રૂપિયાનું રેવેન્યુ નોંધાવ્યું, જેમાંથી 60% વેચાણ જનરલ ટ્રેડમાંથી આવ્યું. કંપનીનો દાવો છે કે કોમ્પા અને ઇન્ડિપેન્ડન્સ બ્રાન્ડનું વેચાણ 1,000 કરોડ રૂપિયાથી વધુ રહ્યું અને તેનું નેટવર્ક 10 લાખ દુકાનો સુધી પહોંચી ગયું છે.
બજારમાં સ્પર્ધાત્મક ભાવ નિર્ધારણ
રિલાયન્સે તેના બધા મુખ્ય ઉત્પાદનોના ભાવ બજારની મોટી કંપનીઓ કરતાં 20-40% સુધી ઓછા રાખ્યા છે. સોફ્ટ ડ્રિંક્સ, ચોકલેટ અને ડીટરજન્ટ જેવી કેટેગરીમાં કંપનીએ કોકા-કોલા, મોન્ડેલેઝ અને HUL જેવી કંપનીઓને સીધો પડકાર આપ્યો છે.
આગળની યોજના
કંપનીનો ઉદ્દેશ્ય છે કે માર્ચ 2026 સુધીમાં તે પીણાં અને સ્ટેપલ્સમાં 60-70% બજાર હિસ્સો મેળવે. કૃષ્ણકુમારના મતે, "અમે ઓર્ગેનિક ગ્રોથ અને સંપાદન બંને રીતે આગળ વધીશું, પરંતુ કોઈપણ બ્રાન્ડ માટે વધુ કિંમત ચૂકવવામાં આવશે નહીં."
રિલાયન્સની આ યોજના ભારતના FMCG બજારમાં મોટો ફેરફાર લાવી શકે છે. કંપની જ્યાં એક તરફ ગ્રામીણ ભારતને સસ્તા અને વિશ્વાસપાત્ર વિકલ્પ આપી રહી છે, ત્યાં બીજી તરફ દેશની મોટી FMCG કંપનીઓ માટે આ એક મોટો પડકાર બની શકે છે.
