શ્રાવણ મહિનો શરૂ થઈ ગયો છે અને ભારતમાં શિવ ભક્તિનો રંગ દરેક ખૂણે દેખાઈ રહ્યો છે. મંદિરોમાં ભક્તોની લાંબી કતારો, જલાભિષેક, રુદ્રાભિષેક અને શિવ મંત્રોનો ગુંજારવ વાતાવરણને સંપૂર્ણપણે શિવમય બનાવી રહ્યા છે. પરંતુ આ દૃશ્ય ફક્ત ભારત સુધી સીમિત નથી. પાકિસ્તાનમાં પણ શ્રાવણ મહિનામાં શિવ મંદિરોમાં 'બમ બમ ભોલે' અને 'ૐ નમઃ શિવાય'ના સ્વર ગુંજે છે.
શ્રાવણમાં ખુલે છે પાકિસ્તાનના કેટલાક ખાસ શિવ મંદિર
પાકિસ્તાનમાં એવા ઘણા શિવ મંદિરો છે, જે ઐતિહાસિક અને ધાર્મિક દૃષ્ટિએ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. આમાંના કેટલાક મંદિરો તો આખું વર્ષ બંધ રહે છે અને ફક્ત મહાશિવરાત્રી કે શ્રાવણના પવિત્ર અવસર પર જ ખોલવામાં આવે છે. આ મંદિરોમાં શિવભક્તોની હાજરી, શ્રદ્ધા અને ભક્તિ જોઈને એ સ્પષ્ટ સમજી શકાય છે કે ભક્તિની કોઈ સીમા હોતી નથી.
કટાસરાજ મંદિરમાં વહે છે શિવ આંસુઓની કથા
કટાસરાજ શિવ મંદિર, પાકિસ્તાનના ચકવાલ જિલ્લામાં આવેલું છે. આ મંદિર વિશે એવી માન્યતા છે કે જ્યારે દેવી સતીએ આત્મદાહ કર્યો હતો, ત્યારે ભગવાન શિવના આંસુમાંથી જે બે ટીપાં પડ્યા હતા, તેમાંનું એક કટાસરાજમાં પડ્યું અને ત્યાં એક પવિત્ર સરોવર બન્યું. આ સરોવરના કિનારે યુધિષ્ઠિર અને યક્ષ સંવાદની કથા પણ કહેવામાં આવે છે.
આ મંદિર માત્ર ધાર્મિક આસ્થાનું કેન્દ્ર નથી, પરંતુ ઐતિહાસિક દૃષ્ટિએ પણ મહત્વપૂર્ણ છે. શ્રાવણ દરમિયાન આ મંદિરમાં વિશેષ પૂજા અને અભિષેક થાય છે, જેમાં સ્થાનિક હિંદુ સમુદાયની સાથે ભારતથી પણ શ્રદ્ધાળુઓ આવે છે.
કરાચીનું રત્નેશ્વર મહાદેવ મંદિર
કરાચી, જે પાકિસ્તાનની આર્થિક રાજધાની છે, ત્યાં પણ એક ખૂબ જ પ્રસિદ્ધ શિવ મંદિર છે – રત્નેશ્વર મહાદેવ મંદિર. આ મંદિર સમુદ્રની કિનારે આવેલું છે અને અહીં ભગવાન શિવ ઉપરાંત અન્ય દેવી-દેવતાઓની મૂર્તિઓ પણ છે.
શ્રાવણ મહિનામાં અહીંનું વાતાવરણ સંપૂર્ણપણે ભક્તિમય થઈ જાય છે. કરાચી અને આસપાસના વિસ્તારોમાંથી સેંકડો શિવભક્તો દરરોજ જળ ચઢાવવા માટે આ મંદિરમાં આવે છે. અહીં સોમવારે વિશેષ પૂજા થાય છે અને મંદિર પરિસર કલાકો સુધી 'હર હર મહાદેવ'ના જયઘોષથી ગુંજતું રહે છે.
સિંધનું ઉમરકોટ શિવ મંદિર: એક હજાર વર્ષ જૂની આસ્થા
સિંધ પ્રાંતના ઉમરકોટ વિસ્તારમાં આવેલું શિવ મંદિર પાકિસ્તાનના સૌથી પ્રાચીન શિવ મંદિરોમાં ગણાય છે. માનવામાં આવે છે કે આ મંદિરનું નિર્માણ 10મી સદીમાં થયું હતું. આ એ જ સમય હતો જ્યારે ભારતમાં ખજુરાહોનું મંદિર બની રહ્યું હતું.
આ મંદિર માત્ર ધાર્મિક દૃષ્ટિએ મહત્વપૂર્ણ નથી, પરંતુ તેનું ઐતિહાસિક અને સાંસ્કૃતિક મૂલ્ય પણ ઘણું છે. શ્રાવણના અવસર પર અહીં વિશેષ આયોજનો થાય છે અને દૂર-દૂરથી શ્રદ્ધાળુ દર્શન માટે ઉમટી પડે છે.
મનસહેરા શિવ મંદિર: બે હજાર વર્ષ જૂનું શિવલિંગ
પાકિસ્તાનના ખૈબર પખ્તુનખ્વા પ્રાંતના ચિત્તી ગટ્ટી ક્ષેત્રમાં આવેલું છે મનસહેરા શિવ મંદિર. આ મંદિર ખાસ એટલા માટે છે કારણ કે અહીં આવેલું શિવલિંગ લગભગ બે હજાર વર્ષ જૂનું હોવાનું કહેવાય છે.
અહીં દરરોજ પૂજા થતી નથી, પરંતુ મહાશિવરાત્રી અને શ્રાવણમાં વિશેષ અનુષ્ઠાન યોજાય છે. આ આયોજનોમાં સ્થાનિક હિંદુ સમાજની સાથે સાથે પાકિસ્તાનના અન્ય ભાગોમાંથી પણ લોકો આવે છે.
શ્રાવણમાં સીમાઓ અટકતી નથી શિવ ભક્તિને
પાકિસ્તાનમાં રહેતા હિંદુ સમુદાય માટે શ્રાવણ મહિનો એટલો જ ખાસ હોય છે જેટલો ભારતમાં. પરિસ્થિતિ અને સીમાઓ છતાં શ્રદ્ધાળુઓ શિવ મંદિરોમાં પહોંચે છે અને પોતાની ભક્તિ અર્પણ કરે છે.
સિયાલકોટ, કરાચી, સિંધ, પંજાબ અને ખૈબર પખ્તુનખ્વા જેવા વિવિધ વિસ્તારોમાં ફેલાયેલા આ શિવ મંદિરોમાં શ્રાવણમાં એક ખાસ રોનક જોવા મળે છે. જોકે ઘણા મંદિરોની દેખભાળ મર્યાદિત સંસાધનોમાં થાય છે, પરંતુ તેમ છતાં શિવભક્તો પૂરા જોશ અને શ્રદ્ધાથી આ મંદિરોમાં પહોંચે છે.
મંદિરોમાં થાય છે સાંસ્કૃતિક પ્રસ્તુતિઓ અને પૂજા આયોજનો
શ્રાવણના પવિત્ર અવસર પર પાકિસ્તાનના શિવ મંદિરોમાં પૂજા-અર્ચનાની સાથે ભજન-કીર્તન અને ધાર્મિક નાટક જેવાં આયોજનો પણ થાય છે. ઘણા સ્થળોએ મંદિર સમિતિઓ વિશેષ ભોજન અને ભંડારાનું પણ આયોજન કરે છે.
