અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે બુધવારે એક મોટો અને વિવાદાસ્પદ નિર્ણય લેતા ભારત પર 25 ટકા ટેરિફ (આયાત શુલ્ક) લાદવાની જાહેરાત કરી. આ ટેરિફ 1 ઓગસ્ટથી લાગુ થવાનો હતો, પરંતુ હવે તેને 7 દિવસ માટે ટાળી દેવામાં આવ્યો છે.
US News: ભારતની અર્થવ્યવસ્થાને "ડેડ" કહેનારા ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ શું પોતાની જ અર્થવ્યવસ્થાના આંકડા જોઈ રહ્યા છે? તાજેતરમાં અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ભારત પર 25% ટેરિફ લાદવાની જાહેરાત કરી, જેને હાલમાં 7 દિવસ માટે સ્થગિત કરી દેવામાં આવી છે. આ દરમિયાન તેમણે ભારતની અર્થવ્યવસ્થાને "Dead Economy" બતાવતા કટાક્ષ કર્યો, જે માત્ર નિરાધાર જ નથી પરંતુ વાસ્તવિક વૈશ્વિક આર્થિક સ્થિતિ સાથે મેળ ખાતો નથી.
જ્યારે બીજી તરફ, ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા સતત ઝડપથી વધતી વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થાઓમાં સામેલ છે, જ્યારે અમેરિકા પોતે આર્થિક પડકારોથી ઝઝૂમી રહ્યું છે—જેમ કે નોકરીની ધીમી વૃદ્ધિ, વધતી મોંઘવારી, અને વિકાસ દરમાં ઘટાડો.
શું ખરેખર ભારતની અર્થવ્યવસ્થા Dead છે?
ભારતની આર્થિક સ્થિતિ પર ટિપ્પણી કરતા ટ્રમ્પે જે પ્રકારની વાતો કરી, તે માત્ર રાજકીય નિવેદન માનવામાં આવી શકે છે. હકીકત એ છે કે ભારત 2025 સુધીમાં દુનિયાની ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનવાની દિશામાં ઝડપથી આગળ વધી રહ્યું છે. વર્લ્ડ બેંક, IMF અને OECD જેવી એજન્સીઓએ પણ ભારતની જીડીપી ગ્રોથને સ્થિર અને મજબૂત બતાવી છે.
2024-25ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં ભારતની જીડીપી ગ્રોથ 7.8% સુધી પહોંચી, જે વિશ્વની મુખ્ય અર્થવ્યવસ્થાઓમાં સૌથી ઊંચો આંકડો છે. આનાથી વિપરીત, અમેરિકી અર્થવ્યવસ્થાનો ગ્રોથ દર માત્ર 2.1% નોંધાયો છે.
અમેરિકી અર્થવ્યવસ્થા પર શા માટે ઉઠી રહ્યા છે સવાલ?
ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રના આર્થિક વાયદાથી વિપરીત, વર્તમાન અમેરિકી આર્થિક સ્થિતિ ચિંતાજનક બની રહી છે. તાજેતરના રિપોર્ટ્સ અનુસાર:
- એપ્રિલ 2025 પછીથી 37,000 થી વધુ વિનિર્માણ ક્ષેત્રની નોકરીઓ ખતમ થઈ.
- જુલાઈ 2025 માં માત્ર 73,000 નોકરીઓ જોડાઈ શકી, જ્યારે પાછલા વર્ષે આ જ મહિનામાં સરેરાશ 168,000 નોકરીઓ જોડાઈ રહી હતી.
- મુદ્રાસ્ફીતિ દર 4.3% થી ઉપર બનેલો છે, જેનાથી સામાન્ય ગ્રાહકની ખરીદ શક્તિ પ્રભાવિત થઈ રહી છે.
ટ્રમ્પની નીતિઓ સવાલોના ઘેરામાં
ટ્રમ્પે પોતાના કાર્યકાળની શરૂઆતમાં અમેરિકા ફર્સ્ટ નીતિ હેઠળ વિવિધ દેશો પર ટેરિફ લાદ્યા. તેમનું માનવું હતું કે આનાથી અમેરિકાનું ટ્રેડ ડેફિસિટ ઓછું થશે, પરંતુ તેનાથી વિપરીત અસર જોવા મળી છે. માસિક રોજગાર રિપોર્ટ અનુસાર, અમેરિકાના મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટર પર આ ટેરિફ્સની ખરાબ અસર પડી છે.
આ ઉપરાંત, ટ્રમ્પે તાજેતરમાં રોજગાર ડેટા જારી કરનારી સરકારી એજન્સીના પ્રમુખને બરતરફ કરી દીધા, જ્યારે રિપોર્ટમાં નકારાત્મક આંકડા સામે આવ્યા. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે અમેરિકાના ફેડરલ રિઝર્વ અને તેના અધ્યક્ષ જેરોમ પોવેલને આર્થિક સ્થિતિ માટે જવાબદાર ઠેરવ્યા છે. તેમણે માંગ કરી છે કે ફેડ વ્યાજ દરોમાં તાત્કાલિક ઘટાડો કરે, જેથી બજારમાં મૂડી પ્રવાહ વધે. પરંતુ નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે વ્યાજ કાપથી મોંઘવારી વધુ વધી શકે છે, કારણ કે પહેલાથી જ ટેરિફના કારણે વસ્તુઓની કિંમતો વધી ચૂકી છે.
પૂર્વ અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ જો બાઈડેને પોતાના કાર્યકાળ દરમિયાન જ ચેતવણી આપી હતી કે ટેરિફનો બોજો અમેરિકી ગ્રાહકો પર જ પડશે. આ નીતિ અમેરિકાની વિકાસ ગતિને અવરોધી શકે છે. આજે એ જ ચેતવણી હકીકતમાં બદલાતી નજર આવી રહી છે. અમેરિકી મિડલ ક્લાસ આ સમયે મોંઘવારી અને નોકરી સંકટથી પરેશાન છે.