निवडणूक आयोगाने बिहार विधानसभा निवडणूक 2025 च्या तारखा जाहीर केल्या आहेत. 6 आणि 11 नोव्हेंबर रोजी दोन टप्प्यांत मतदान होईल. 7.41 कोटी मतदार आपला मतदानाचा हक्क बजावतील. निकाल 14 नोव्हेंबर रोजी जाहीर होतील.
Bihar Assembly Election 2025: निवडणूक आयोगाने बिहार विधानसभा निवडणूक 2025 च्या तारखा जाहीर केल्या आहेत. यावेळी बिहारमध्ये विधानसभा निवडणूक दोन टप्प्यांत आयोजित केली जाईल. पहिला टप्पा 6 नोव्हेंबर 2025 रोजी असेल आणि दुसरा टप्पा 11 नोव्हेंबर 2025 रोजी. दोन्ही टप्प्यांतील मतदान झाल्यावर 14 नोव्हेंबर 2025 रोजी निवडणूक निकाल घोषित केले जातील.
मुख्य निवडणूक आयुक्त ज्ञानेश कुमार यांनी सांगितले की, यावेळी राज्यात एकूण 7 कोटी 41 लाख मतदार आपला मतदानाचा हक्क बजावतील. निवडणूक आयोगाने 80 वर्षांवरील मतदारांसाठी घरी मतदान करण्याच्या सुविधेची देखील तरतूद केली आहे.
आदर्श आचारसंहिता
निवडणूक आयोगाच्या घोषणेसोबतच बिहारमध्ये आदर्श आचारसंहिता लागू झाली आहे. निवडणूक शांततापूर्ण आणि निष्पक्षपणे पार पाडण्यासाठी आयोगाने सर्व राजकीय पक्ष आणि उमेदवारांना सहकार्य करण्याचे आवाहन केले आहे.
मुख्य निवडणूक आयुक्तांनी हे देखील सांगितले की, अफवा पसरवणाऱ्या आणि निवडणूक प्रक्रियेत अडथळा आणणाऱ्या लोकांविरुद्ध कायदेशीर कारवाई केली जाईल. यासोबतच, ज्येष्ठ आणि दिव्यांग मतदारांसाठी विशेष व्यवस्था सुनिश्चित केली जाईल.
मतदान प्रक्रिया आणि मतदान केंद्रे
यावेळी बिहार विधानसभा निवडणुकीत प्रत्येक मतदान केंद्रावर सरासरी 818 मतदार असतील. प्रत्येक मतदान केंद्रावर पुरेशी व्यवस्था केली जाईल जेणेकरून सर्व मतदार आपला मतदानाचा हक्क सहजपणे बजावू शकतील.
निवडणुकीत ईव्हीएम (इलेक्ट्रॉनिक मतदान यंत्र) वापरले जाईल आणि प्रत्येक उमेदवाराचा रंगीत फोटो मशीनमध्ये समाविष्ट केला जाईल जेणेकरून मतदार त्यांना सहजपणे ओळखू शकतील.
मागील निवडणुकांचा अनुभव
मागील विधानसभा निवडणूक 2020 मध्ये बिहारमध्ये 243 जागांसाठी मतदान झाले होते. ही निवडणूक तीन टप्प्यांत पार पडली होती.
पहिला टप्पा (28 ऑक्टोबर 2020): 16 जिल्हे, 71 जागा
जिल्ह्यांमध्ये समाविष्ट होते: औरंगाबाद, गया, जहानाबाद, अरवल, रोहतास, कैमूर, नवादा, जमुई, बांका, मुंगेर, लखीसराय, शेखपुरा, भागलपूर, पाटणा, भोजपूर, बक्सर
दुसरा टप्पा (3 नोव्हेंबर 2020): 17 जिल्हे, 94 जागा
जिल्ह्यांमध्ये समाविष्ट होते: सिवान, गोपालगंज, सारण, वैशाली, मुझफ्फरपूर, सीतामढी, शिवहर, पूर्व चंपारण, पश्चिम चंपारण, दरभंगा, मधुबनी, समस्तीपूर, मधेपुरा, सुपौल, खगडिया, बेगुसराय, पूर्णिया
तिसरा टप्पा (7 नोव्हेंबर 2020): 15 जिल्हे, 78 जागा
जिल्ह्यांमध्ये समाविष्ट होते: किशनगंज, अररिया, कटिहार, भागलपूर, बांका, मधेपुरा, दरभंगा, मधुबनी, समस्तीपूर, सीतामढी, सुपौल, पूर्णिया, अररिया, सहरसा, जमुई
अशा प्रकारे 2020 मध्ये एकूण तीन टप्प्यांत निवडणुका पार पडल्या होत्या आणि मतमोजणी 10 नोव्हेंबर 2020 रोजी झाली होती.
निवडणुकीचे टप्पे आणि मतदानाचा इतिहास
बिहारमध्ये विधानसभा निवडणुका इतिहासात वेगवेगळ्या टप्प्यांत झाल्या आहेत. काही उदाहरणे खालीलप्रमाणे आहेत:
- एक टप्प्याचे मतदान: 1969, 1980, 1990
- दोन टप्पे: 1985
- तीन टप्पे: 1977, 2000, 2005, 2020
- चार टप्पे: 1962, 1967, 1972, 2005
- पाच टप्पे: 1995, 2015
- सहा टप्पे: 2010
- पहिल्या निवडणुकीत 1952 मध्ये 21 दिवस मतदान झाले (4 ते 24 जानेवारी)
- दुसऱ्या निवडणुकीत 1957 मध्ये 16 दिवस मतदान झाले (25 फेब्रुवारी ते 12 मार्च)
अशा प्रकारे बिहारमधील निवडणुकांचा इतिहास लांब आणि विविधतेने नटलेला आहे.
मतदार यादी
मुख्य निवडणूक आयुक्तांनी सांगितले की, यावेळी 22 वर्षांनंतर मतदार यादीचे शुद्धीकरण करण्यात आले आहे. यासोबतच बिहार विधानसभा निवडणूक 2025 मध्ये 17 नवीन प्रयोग केले जातील. यामध्ये मतदान केंद्रांची संख्या वाढवणे, ज्येष्ठ आणि दिव्यांग मतदारांसाठी विशेष सुविधा, आणि ईव्हीएममध्ये उमेदवारांच्या फोटोंची ओळख यांसारख्या नवीन बदलांचा समावेश आहे.
मतदारांसाठी विशेष सुविधा
निवडणूक आयोगाने हे सुनिश्चित केले आहे की 80 वर्षांपेक्षा जास्त वयाचे मतदार आपल्या घरीच मतदान करू शकतील. याव्यतिरिक्त, दिव्यांग मतदार, आजारी आणि ज्यांना केंद्रावर जाणे गैरसोयीचे आहे असे मतदार देखील या विशेष व्यवस्थेचा लाभ घेऊ शकतील.
मुख्य निवडणूक आयुक्तांनी सांगितले की, सर्व मतदारांनी आपल्या मतदान केंद्राची आणि वेळेची माहिती आधीच मिळवावी जेणेकरून मतदान प्रक्रियेत कोणतीही अडचण येऊ नये.
