भारताने स्पष्ट केले आहे की दलाई लामा यांच्या उत्तराधिकाऱ्याचा निर्णय केवळ त्यांच्या परंपरेवर आणि इच्छेवर आधारित असेल. चीनच्या दाव्याला फेटाळून लावत भारताने म्हटले आहे की, हा निर्णय अन्य कोणत्याही देश किंवा संस्थेचा अधिकार नाही.
दिल्ली: भारत सरकारने चीनला दलाई लामा यांच्या उत्तराधिकाऱ्याच्या मुद्द्यावर स्पष्ट संदेश दिला आहे. केंद्रीय अल्पसंख्याक कार्य मंत्री किरेन रिजिजू यांनी म्हटले आहे की, दलाई लामा यांच्या उत्तराधिकाऱ्याचा निर्णय केवळ धार्मिक परंपरा आणि स्वतः दलाई लामा यांच्या इच्छेनुसार घेतला जाईल. चीनने असा दावा केला होता की उत्तराधिकाऱ्याला मान्यता तेव्हाच दिली जाईल जेव्हा चीनची परवानगी असेल, या दाव्याला त्यांनी फेटाळून लावले आहे. हे विधान भारताची स्पष्ट भूमिका दर्शवते.
दलाई लामा यांचा पुनर्जन्म आणि परंपरेचे महत्त्व
दलाई लामा, तिबेटी बौद्ध धर्माचे सर्वोच्च गुरु मानले जातात आणि त्यांचे अनुयायी मानतात की प्रत्येक दलाई लामा यांचा पुनर्जन्म होतो. हा पुनर्जन्म बौद्ध परंपरेनुसार निश्चित केला जातो. दलाई लामा यांनी स्वतः हे स्पष्ट केले आहे की, त्यांच्या उत्तराधिकाऱ्याला मान्यता देणारी एकमेव अधिकृत संस्था म्हणजे त्यांचे धार्मिक संस्थान 'गदेन फोड्रांग ट्रस्ट' आहे. हे ट्रस्ट दलाई लामा यांच्या पारंपरिक आणि आध्यात्मिक वारशाचे जतन करते.
चीनच्या हस्तक्षेपावर भारताचे सडेतोड उत्तर
चीनकडून वारंवार असा दावा केला गेला आहे की, दलाई लामा यांच्या उत्तराधिकाऱ्याला मान्यता तेव्हाच मिळेल जेव्हा चीन सरकारची परवानगी असेल. यावर भारत सरकारने केवळ आक्षेप घेतला नाही, तर याला धार्मिक परंपरा आणि श्रद्धांच्या विरोधात असल्याचे म्हटले आहे. किरेन रिजिजू यांनी स्पष्टपणे सांगितले की, कोणतीही बाह्य शक्ती हे ठरवू शकत नाही की दलाई लामा यांचा पुढचा अवतार कोण असेल. हा अधिकार केवळ दलाई लामा आणि त्यांच्या परंपरेचा आहे.
किरेन रिजिजू काय म्हणाले
केंद्रीय मंत्री किरेन रिजिजू म्हणाले की, दलाई लामा हे केवळ बौद्ध अनुयायांसाठीच नव्हे, तर संपूर्ण जगासाठी एक आध्यात्मिक प्रतीक आहेत. त्यांचा उत्तराधिकारी कोण हे ठरवणे कोणत्याही सरकारचे काम नाही, तर ते धार्मिक परंपरेचा विषय आहे. त्यांनी हे देखील दोहरावले की, भारताकडून दलाई लामा यांच्या शिकवणुकींचा आणि श्रद्धांचा पूर्ण आदर केला जातो आणि त्यांच्या धार्मिक स्वातंत्र्याचे रक्षण केले जाईल.
भारतातील बौद्ध अनुयायांची श्रद्धा
भारतात लाखो बौद्ध धर्माचे अनुयायी आहेत, जे दलाई लामा यांना आपले आध्यात्मिक गुरु मानतात. हे अनुयायी मानतात की, दलाई लामा यांचा पुढील जन्म किंवा उत्तराधिकारी केवळ स्थापित धार्मिक प्रक्रियेनुसारच होऊ शकतो. चीनने या प्रक्रियेत हस्तक्षेप करण्याचा प्रयत्न करणे, त्यांच्या श्रद्धा आणि धार्मिक स्वातंत्र्याचे उल्लंघन आहे.
धर्मशाळेत भव्य आयोजन
दलाई लामा यांचा 90 वा वाढदिवस 6 जुलै रोजी साजरा केला जाईल. या निमित्ताने हिमाचल प्रदेशातील धर्मशाला येथे एक भव्य कार्यक्रम आयोजित केला जाईल. यामध्ये भारत सरकारतर्फे केंद्रीय मंत्री किरेन रिजिजू आणि राजीव रंजन सिंह उर्फ लल्लन सिंह भाग घेतील. धर्मशाला, जिथे दलाई लामा अनेक वर्षांपासून निवास करत आहेत, ते तिबेटी समुदायासाठी एक महत्त्वाचे धार्मिक आणि सांस्कृतिक केंद्र आहे.
