भारत सरकारचे 'सचेत ॲप' आपत्ती व्यवस्थापनात महत्त्वाची भूमिका बजावत आहे. हे ॲप पाऊस, पूर, भूकंप यांसारख्या आपत्त्यांसाठी रिअल टाइम अलर्ट (Real Time Alert) देते. GPS आधारित हे टूल जवळपासच्या मदत केंद्रांची माहिती देते आणि अफवांपासून वाचवते.
Sachet App: भारत सरकारच्या एका अनोख्या उपक्रमांतर्गत तयार केलेले 'सचेत ॲप' सध्या आपत्ती व्यवस्थापनाच्या क्षेत्रात 'गेमचेंजर' ठरत आहे. विशेषत: उत्तराखंडमधील गंगोत्री धामजवळ खीर गंगा नदीत ढगफुटी झाल्यानंतर झालेल्या दुर्घटनेमुळे या ॲपचे महत्त्व अधिक वाढले आहे.
उत्तराखंड आपत्तीतून बोध
मंगळवारी दुपारी गंगोत्री धामच्या प्रमुख मुक्कामाच्या ठिकाणी, धराली येथे अचानक खीर गंगा नदीला आलेल्या पुरात संपूर्ण परिसर उद्ध्वस्त झाला. जवळपास 15 ते 20 हॉटेल आणि घरांचे नुकसान झाले आणि किमान चार लोकांचा मृत्यू झाल्याची पुष्टी झाली. या आपत्तीनंतर तत्काळ एनडीआरएफ, एसडीआरएफ, सैन्य आणि स्थानिक प्रशासनाने बचावकार्य सुरू केले. अशा परिस्थितीत जे लोक डोंगराळ भागात फिरण्याचा विचार करत आहेत किंवा कुठल्या प्रवासाला निघाले आहेत, त्यांच्यासाठी 'सचेत ॲप' जीवनरक्षक ठरू शकते.
काय आहे 'सचेत ॲप'?
'Sachet App' हे भारत सरकारच्या आपत्ती व्यवस्थापन विभागाने विकसित केलेले एक डिजिटल टूल आहे, ज्याचा उद्देश लोकांना नैसर्गिक आपत्त्यांच्या वेळी रिअल टाइम अलर्ट आणि आवश्यक माहिती देणे आहे. हे ॲप नागरिकांना पाऊस, पूर, भूकंप, भूस्खलन यांसारख्या आपत्त्यांविषयी पूर्वसूचना देते.
ॲपची मुख्य वैशिष्ट्ये:
- रिअल टाइम अलर्ट: जेंव्हा एखाद्या क्षेत्रात कोणत्याही आपत्तीची शक्यता असते, तेंव्हा हे ॲप वापरकर्त्याला त्वरित सूचना पाठवते.
- भाषांचे समर्थन: हे ॲप हिंदीसह अनेक भारतीय भाषांमध्ये अलर्ट (Alert) देते, ज्यामुळे स्थानिक लोकांनाही योग्य माहिती मिळू शकेल.
- GPS आधारित अलर्ट: हे ॲप तुमच्या वर्तमान स्थानाच्या आधारावर अचूक अलर्ट प्रदान करते, ज्यामुळे तुम्ही तुमच्या परिसरातील स्थितीबद्दल नेहमी जागरूक राहू शकता.
- मदत केंद्रांची माहिती: आपत्तीच्या वेळी हे ॲप वापरकर्त्यांना जवळपासच्या मदत शिबिरांची, सुरक्षित मार्गांची आणि मदत केंद्रांची माहिती देखील देते.
- अफवांपासून सुरक्षा: सोशल मीडियावर पसरणाऱ्या खोट्या बातम्या आणि भ्रम निर्माण करणाऱ्या व्हिडिओंच्या दरम्यान हे ॲप प्रामाणिक माहिती देते, ज्यामुळे अफवांपासून बचाव होतो.
'सचेत ॲप' का आवश्यक आहे?
आजच्या काळात जेव्हा सोशल मीडियावर प्रत्येक माहिती खरी नसते, अशा परिस्थितीत 'सचेत' सारखे सरकारी ॲपच योग्य आणि वेळेवर माहिती देणारे विश्वसनीय माध्यम ठरतात. ॲपच्या माध्यमातून केवळ तुम्ही स्वतःलाच सुरक्षित ठेवू शकत नाही, तर इतरांनाही जागरूक करू शकता.
सरकारचा इशारा
प्रशासनाने लोकांना आवाहन केले आहे की, कोणत्याही आपत्कालीन स्थितीत केवळ अधिकृत सरकारी माध्यमांद्वारेच माहिती घ्यावी आणि खोटे व्हिडिओ किंवा बातम्या पसरवू नयेत.
ॲप कसे वापरावे?
- गुगल प्ले स्टोअर (Google Play Store) किंवा ॲप स्टोअरवर (App Store) जाऊन 'Sachet App' सर्च करा.
- इंस्टॉल (Install) केल्यानंतर आपले लोकेशन (Location) आणि भाषा सेट (Set) करा.
- आपत्तीच्या स्थितीत हे ॲप तुम्हाला आपोआप अलर्ट पाठवेल.
नैसर्गिक आपत्ती कधीही आणि कुठेही येऊ शकतात, परंतु जर वेळेवर माहिती मिळाली तर जीवित आणि मालमत्तेचे नुकसान बऱ्याच अंशी टाळता येऊ शकते. 'सचेत ॲप' याच दिशेने उचललेले एक प्रभावी पाऊल आहे, जे विशेषतः डोंगराळ भागांमध्ये प्रवास करणाऱ्या लोकांसाठी अत्यंत उपयुक्त ठरू शकते. जर तुम्ही किंवा तुमच्या ओळखीचे कोणी सध्या हिल स्टेशनला (Hill Station) किंवा धोकादायक ठिकाणी प्रवास करण्याची योजना करत असाल, तर 'सचेत ॲप' नक्की इन्स्टॉल करा.
