माजी खासदार संतोष कुशवाहा यांनी जेडीयू सोडून आरजेडीमध्ये प्रवेश केला. सीमांचल प्रदेशात पक्षाच्या राजकीय प्रभावात बदल होण्याची शक्यता, २०२५ च्या निवडणुकीसाठी नितीश कुमार यांच्यासमोरील आव्हान वाढले.
पटना: बिहार विधानसभा निवडणूक २०२५ पूर्वी मुख्यमंत्री नितीश कुमार यांच्या जेडीयू (JD-U) पक्षाला मोठा धक्का बसला आहे. पूर्णियाचे माजी खासदार आणि जेडीयूचे ज्येष्ठ नेते संतोष कुशवाहा यांनी आज १० ऑक्टोबर २०२५ रोजी दुपारी २ वाजता पक्षाचा राजीनामा दिला आणि राष्ट्रीय जनता दलात (आरजेडी – RJD) प्रवेश केला. त्यांच्या या निर्णयामुळे बिहारच्या राजकीय समीकरणात मोठा बदल होण्याची शक्यता आहे.
पक्षातील उपेक्षा
संतोष कुशवाहा यांच्या आरजेडी प्रवेशामागे अनेक कारणे सांगितली जात आहेत. पक्षातील त्यांची उपेक्षा आणि आगामी निवडणुकीत तिकीट वाटपात झालेल्या दुर्लक्षामुळे त्यांना हे पाऊल उचलावे लागले, असे म्हटले जात आहे. कुशवाहा धमदाहा विधानसभा मतदारसंघातून जेडीयूच्या मंत्री लेशी सिंह यांच्या विरोधात निवडणूक लढवण्याचा विचार करत आहेत. त्यांच्या या निर्णयामुळे सीमांचल प्रदेशात जेडीयूचा राजकीय प्रभाव कमकुवत होऊ शकतो.
सीमांचलमध्ये कुशवाहा यांचा प्रभाव
संतोष कुशवाहा कुशवाहा-कुर्मी समुदायाचे आहेत आणि सीमांचल प्रदेशात त्यांची मजबूत राजकीय पकड आहे. ते दोन वेळा (२०१४ आणि २०१९) पूर्णियामधून खासदार राहिले आहेत. त्यांचा आरजेडीमधील प्रवेश जेडीयूसाठी या प्रदेशातील मोठे संघटनात्मक नुकसान मानले जात आहे. तज्ञांचे मत आहे की कुशवाहा यांच्या या निर्णयामुळे सीमांचलमध्ये आरजेडीचा मतपेढी मजबूत होऊ शकते.
आरजेडीची रणनीती
आरजेडी याला आपल्या सोशल इंजिनिअरिंग (Social Engineering) रणनीतीचा भाग मानत आहे. पक्षानुसार, कुशवाहा यांच्या समावेशामुळे सीमांचलमध्ये त्यांची पकड मजबूत होईल आणि समाजातील विविध स्तरांपर्यंत त्यांची पोहोच वाढेल. याव्यतिरिक्त, एलजेपी (रामविलास) नेते अजय कुशवाहा यांच्याही आरजेडीमध्ये सामील होण्याची शक्यता आहे, ज्यामुळे कुशवाहा समाज आणि पक्षासाठी ते अधिक प्रभावशाली ठरू शकतात.
बिहारच्या निवडणूक समीकरणांवर परिणाम
विश्लेषकांचे म्हणणे आहे की, या घडामोडीमुळे बिहार विधानसभा निवडणूक २०२५ च्या राजकीय समीकरणांवर परिणाम होईल. तेजस्वी यादव यांच्या नेतृत्वाखाली आरजेडी नवीन चेहऱ्यांना जोडून आपली स्थिती मजबूत करण्याचा प्रयत्न करत आहे. संतोष कुशवाहा यांचा प्रवेश पक्षासाठी केवळ निवडणूक रणनीतीच नव्हे, तर सीमांचलमधील संघटनात्मक मजबुती देखील सिद्ध करू शकतो.
नितीश कुमार आणि जेडीयूचे आव्हान
जेडीयूसाठी हे मोठे निवडणूक आव्हान आहे. संतोष कुशवाहा यांच्या जाण्यामुळे पक्षाला सीमांचलमध्ये आपले जुने समर्थक आणि मतपेढी टिकवून ठेवण्यासाठी अतिरिक्त प्रयत्न करावे लागतील. राजकीय विश्लेषकांचे मत आहे की, जेडीयूने पक्षाची प्रतिमा, नेतृत्व आणि स्थानिक संघटनात्मक मजबुतीवर लक्ष केंद्रित करणे आवश्यक आहे, जेणेकरून आगामी निवडणुकीत याचा परिणाम कमी करता येईल.
कुशवाहांचा राजकीय प्रवास
संतोष कुशवाहा यांनी आपल्या राजकीय कारकिर्दीत सीमांचल आणि बिहारच्या राजकारणात महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे. दोन वेळा खासदार राहिलेल्या कुशवाहा यांनी प्रादेशिक आणि सामाजिक मुद्द्यांना प्राधान्य दिले. त्यांच्या आरजेडीमध्ये प्रवेश केल्यामुळे तेजस्वी यादव यांच्या नेतृत्वाखालील पक्षाला सीमांचलमध्ये नवीन संधी मिळू शकतात आणि विरोधी आघाडी मजबूत होऊ शकते.
