वाराणसी, उत्तर प्रदेश: नवरात्रीदरम्यान वाराणसीच्या गल्ल्या मा दुर्गाच्या महिषासुर मर्दिनी रूपाच्या स्तुतीगीतांनी दुमदुमून उठतात. हा अवतार केवळ देवीच्या शक्तीचे प्रतीक नाही, तर राष्ट्रीय एकता आणि सामूहिक संघर्षाची कथा देखील सांगतो.
प्रतीक, कथा आणि महत्त्व
महिषासुर मर्दिनी रूपात देवी आपल्या शस्त्रांनी महिषासुराचा संहार करते — ही झलक शक्ती, वीरता आणि सामूहिक स्वरूपाचे प्रतिनिधित्व करते. शास्त्रांमध्ये, विशेषतः मार्कंडेय पुराणात वर्णन केले आहे की जेव्हा एकट्या देवांना राक्षसांचा वध करणे शक्य झाले नाही, तेव्हा समन्वित शक्ती स्वरूपा देवीची निर्मिती करण्यात आली. विष्णूंनी चक्र, शिवाने त्रिशूल, इतर देवतांनी धनुष्यबाण, खड्ग इत्यादी दिले — या आयुधांची शक्ती एकत्रित होऊन देवीने महिषासुराचा वध केला. वाराणसीमध्ये आठव्या ते चौदाव्या शतकादरम्यानच्या 10 हून अधिक महिषासुर मर्दिनीच्या मूर्ती आजही अस्तित्वात आहेत, ज्या या आंदोलनाची आणि श्रद्धेची निरंतरता दर्शवतात.
आधुनिक संदर्भात संदेश
असे मानले जाते की हे रूप आपल्याला आठवण करून देते की आव्हाने किंवा आक्रमणांचा सामना सामूहिक शक्ती, एकता आणि दृढ संकल्पानेच व्हायला हवा.