अमेरिकी गुप्तचर प्रतिवेदन अनुसार, पाकिस्तानले भारतलाई आफ्नो अस्तित्वको लागि खतरा ठानी आणविक हतियारको विस्तार गरिरहेको छ। चीनको आर्थिक र सैन्य सहयोगले यो प्रक्रिया तीव्र भइरहेको छ, जसले गर्दा क्षेत्रीय सुरक्षामा चिन्ता बढेको छ।
अमेरिकी रक्षा प्रतिवेदन: अमेरिकाको डिफेन्स इन्टेलिजेन्स एजेन्सी (DIA) को पछिल्लो प्रतिवेदनले भारतको सुरक्षालाई लिएर फेरि खतराको घण्टी बजाइदिएको छ। प्रतिवेदन अनुसार, पाकिस्तानले आफ्नो आणविक हतियारको भण्डार छिटोछिटो बढाइरहेको छ र भारतलाई आफ्नो अस्तित्वको लागि प्रत्यक्ष खतरा मानिरहेको छ। यो कुरा भारतको लागि गम्भीर चिन्ताको विषय हो, किनकि पाकिस्तानको बढ्दो आणविक हतियारको भण्डार र आक्रामक सैन्य रणनीति दुवैले सीमामा अस्थिरता निम्त्याउन सक्छन्।
DIA को प्रतिवेदनमा भनिएको छ कि पाकिस्तानले आफ्नो सैन्य शक्तिलाई बढाउँदै आफ्नो आणविक कार्यक्रमलाई पनि तीव्र गतिमा अगाडि बढाइरहेको छ। पाकिस्तानको यो रणनीतिले उसको सुरक्षा चिन्ता र भारत विरुद्धको आक्रामक रवैयालाई देखाउँछ। प्रतिवेदनमा यो पनि भनिएको छ कि पाकिस्तान चीनको सैन्य र आर्थिक सहयोगमा धेरै हदसम्म निर्भर छ, जसले गर्दा क्षेत्रमा शक्ति सन्तुलनको अवस्था अझ जटिल भएको छ।
भारतको लागि वास्तविक खतरा चीन
प्रतिवेदन अनुसार, भारतको रणनीतिक सोचमा चीनलाई मुख्य खतराको रूपमा हेरिएको छ। भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको नेतृत्व क्षमता र विश्व मञ्चमा भारतको सैन्य शक्तिलाई स्थापित गर्ने महत्वाकांक्षालाई पनि यस प्रतिवेदनमा उजागर गरिएको छ। प्रतिवेदनमा भनिएको छ कि मोदी सरकार आफ्नो रक्षा बलको मजबुतीको बलमा भारतलाई विश्व शक्तिको रूपमा देख्न चाहन्छ, जसले चीनको बढ्दो प्रभावलाई प्रतिकार गर्न सकोस्।
अमेरिकी प्रतिवेदनमा यो पनि भनिएको छ कि भारतले पाकिस्तानलाई "सेकेन्डरी सेक्युरिटी च्यालेन्ज" को रूपमा हेर्छ, अर्थात् पाकिस्तानबाट खतरा छ तर भारतको मुख्य ध्यान चीनको बढ्दो शक्ति र विस्तारवादी नीतिमा छ।
म्यान्मार, श्रीलंका र पाकिस्तानमा चीनको सैन्य बेसको तयारी
प्रतिवेदनका सबैभन्दा ठूला खुलासाहरू मध्ये एक यो हो कि चीन म्यान्मार, पाकिस्तान र श्रीलंका जस्ता देशहरूमा आफ्नो सैन्य बेस बनाउने योजनामा छिटोछिटो काम गरिरहेको छ। यदि यस्तो हुन्छ भने, यो भारतको लागि ठूलो रणनीतिक खतरा बन्न सक्छ। यी देशहरू भारतको सीमाहरूको नजिक छन् र हिन्द महासागरमा चीनको उपस्थितिलाई बलियो बनाउने प्रयास गरिरहेका छन्।
DIA को प्रतिवेदनमा भनिएको छ कि चीनको यो योजना उसको 'स्ट्रिङ अफ पर्ल्स' रणनीतिको हिस्सा हो, जसअन्तर्गत उसले भारतलाई चारैतिरबाट घेर्ने प्रयास गरिरहेको छ। यसले भारतको समुद्री सुरक्षामा खतरा बढाउन सक्छ र भारतीय नौसेनालाई नयाँ चुनौतीहरूको सामना गर्नुपर्ने हुन सक्छ।
LAC मा भारत-चीन तनाव अझै पनि कायम
प्रतिवेदनमा भारत-चीन सीमा विवादमा पनि महत्त्वपूर्ण जानकारी दिइएको छ। अक्टोबर २०२४ मा भारत र चीनले पूर्वी लद्दाखमा LAC का दुई विवादित क्षेत्रबाट सेना हटाउने सहमति जनाएका थिए, जसले गर्दा केही हदसम्म तनावमा कमी आएको थियो। तर प्रतिवेदनमा यो स्पष्ट गरिएको छ कि सीमा विवाद पूर्ण रूपमा समाधान भएको छैन। अर्थात् खतरा अझै पनि कायम छ, र भविष्यमा यसले फेरि तनावको कारण बन्न सक्छ।
पाकिस्तानको आक्रामक नीति र चीनको छाया
प्रतिवेदनमा स्पष्ट रूपमा लेखिएको छ कि पाकिस्तानले आफ्नो आणविक हतियार मात्र बढाइरहेको छैन तर सीमामा आक्रामक रवैया पनि अपनाइरहेको छ। यो रणनीतिले पाकिस्तानको सैन्य सोचलाई देखाउँछ। साथै, पाकिस्तान चीनको सैन्य र आर्थिक उदारतामा धेरै निर्भर छ। अर्थात् यदि पाकिस्तानले भारत विरुद्ध कुनै ठूलो कदम चाल्छ भने, चीनको अप्रत्यक्ष समर्थन त्यसमा समावेश हुन सक्छ।
भारतको लागि खतराको घण्टी
यो प्रतिवेदन भारतको लागि ठूलो चेतावनी हो। पाकिस्तानको बढ्दो आणविक भण्डार र चीनको सैन्य रणनीति दुवैले भारतको सुरक्षा र रणनीतिक अवस्थालाई चुनौती दिन सक्छन्। भारतले आफ्नो सीमाहरूको सुरक्षालाई बलियो बनाउँदै आफ्नो विदेश नीतिलाई अझ कडा बनाउनुपर्ने आवश्यकता छ। प्रतिवेदनले यो तर्फ पनि इशारा गर्दछ कि भारतले आफ्नो सुरक्षा नीतिमा सन्तुलन कायम राख्दै चीन र पाकिस्तान दुवैमाथि नजर राख्नुपर्नेछ।
