आरबीआईले रेपो दर ०.२५% ले घटाई ६% मा झारेको छ। यसले होम लोन सस्तो हुनेछ, घरको बिक्रीमा बढावा मिल्नेछ र रियल इस्टेट क्षेत्रमा मागमा वृद्धि हुन सक्छ।
रेपो दर कटौतीको रियल इस्टेटमा प्रभाव: भारतीय रिर्जभ बैंक (आरबीआई) ले लगातार दोस्रो पटक रेपो दरमा ०.२५% को कटौती गरी यसलाई ६% मा झारेको छ। यो निर्णय २०२५ को पहिलो त्रैमासिकमा हाउजिङ क्षेत्रमा सुस्ती देखिएको बेलामा आएको हो। अब आशा गरिएको छ कि सस्तो ऋणले रियल इस्टेट क्षेत्रमा मागलाई पुनर्जीवित गर्न सक्छ।
सस्तो ऋण खरिदकर्ताहरूका लागि राहतको आशा
आरबीआईको यस रेपो दर कटौतीले बैंकहरूका लागि ऋण सस्तो हुनेछ, जसले होम लोनको ईएमआई कम गर्न सक्छ। यसले नयाँ मात्र नभई हालका ऋण लिनेहरूलाई पनि राहत दिन सक्छ। रियल इस्टेट कम्पनीहरू र उद्योग विशेषज्ञहरूको मान्यता छ कि यो कदमले खरिदकर्ताहरूको भावनालाई बलियो बनाउनेछ र हाउजिङ बजारमा मागलाई प्रोत्साहन गर्नेछ।
अर्थतन्त्रलाई बढावा दिन आरबीआईको अनुकूल नीति
आरबीआईले आफ्नो मौद्रिक नीतिलाई ‘न्यूट्रल’ बाट परिवर्तन गरी ‘अनुकूल’ बनाएको छ, जसले अब तरलता बढ्नेछ र ऋण लिने सम्भावनाहरू अझ सरल हुनेछन्। यो नीति परिवर्तन लगानी आधारित क्षेत्र जस्तै रियल इस्टेटका लागि फाइदाजनक साबित हुन सक्छ।
विशेषज्ञहरूको राय: घर खरिदकर्ताहरूलाई प्रत्यक्ष लाभ मिल्नेछ
कोलियर्स इन्डियाका अनुसन्धान प्रमुख विमल नाडरका अनुसार, ब्याज दरमा गिरावटको प्रत्यक्ष प्रभाव किफायती आवास र मध्यम आय भएका आवासहरूमा पर्नेछ। त्यस्तै स्क्वायर यार्ड्सका सिइओफओ पीयूष बोथराको मान्यता छ कि आरबीआईको यो निर्णय समय सुहाउँदो र सकारात्मक छ जसले हाउजिङ क्षेत्रमा नयाँ गति दिनेछ।
बैंकहरूबाट आशा: कटौतीको लाभ ग्राहकहरूसम्म पुर्याउनु जरुरी
यद्यपि विशेषज्ञहरूको यो पनि मान्यता छ कि आरबीआईको रेपो दर कटौती त्यतिबेला मात्र अर्थपूर्ण हुनेछ जब बैंकहरूले यसलाई होम लोन ग्राहकहरूसम्म छिटो पुर्याउँछन्। अनारक समूहका अध्यक्ष अनुज पुरीले बताए कि पहिलेका कटौतीहरूको प्रभाव ग्राहकहरूसम्म पुग्न सकेको थिएन, त्यसैले बैंकहरूको जिम्मेवारी बढेको छ।
मूल्यवृद्धिबीच किफायती ऋणबाट सन्तुलनको प्रयास
अनारकको प्रतिवेदन अनुसार, २०२५ को पहिलो त्रैमासिकमा भारतका शीर्ष ७ शहरहरूमा सम्पत्तिको मूल्यमा १०% देखि ३४% सम्म वृद्धि भएको छ। यस्तो अवस्थामा रेपो दरमा कटौतीले घरको किफायतीपन कायम राख्न महत्वपूर्ण भूमिका खेल्न सक्छ।
