2024-25 ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਵਰ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਦੇ ਬਦਲਾਅ 2025 ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ, ਟੀਡੀਐਸ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ, ਐਲਟੀਸੀਜੀ ਅਤੇ ਐਸਟੀਸੀਜੀ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ, ਅਤੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਸਮਾਨ 'ਤੇ ਟੀਸੀਐਸ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਜਿਹੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਿਯਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ: ਸਾਲ 2024 ਦੇ ਖਤਮ ਹੁੰਦੇ ਹੀ 2025 ਵਿੱਚ ਕਈ ਅਹਿਮ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਣ ਨੇ ਬਜਟ 2024-25 ਵਿੱਚ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜੋ 2025 ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਜੇਬ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਾਉਣਗੇ। ਆਓ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਦਲਾਅਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸਤਾਰ ਨਾਲ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ:
1. ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ
ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਨਵੇਂ ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹੁਣ 3 ਲੱਖ ਤੋਂ 7 ਲੱਖ ਤੱਕ ਦੀ ਆਮਦਨ 'ਤੇ 5% ਟੈਕਸ ਲੱਗੇਗਾ, 7 ਤੋਂ 10 ਲੱਖ ਤੱਕ ਦੀ ਆਮਦਨ 'ਤੇ 10%, 10 ਤੋਂ 12 ਲੱਖ ਤੱਕ 'ਤੇ 15%, 12 ਤੋਂ 15 ਲੱਖ ਤੱਕ 'ਤੇ 20% ਅਤੇ 15 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਆਮਦਨ 'ਤੇ 30% ਟੈਕਸ ਲੱਗੇਗਾ। ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਤਨਖਾਹ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ 17,500 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਟੈਕਸ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।
2. ਛੋਟ ਦੀ ਲਿਮਟ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ
ਨਵੇਂ ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ ਵਿੱਚ 7 ਲੱਖ ਤੱਕ ਦੀ ਆਮਦਨ 'ਤੇ ਕੋਈ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਲੱਗੇਗਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਸਲੈਬ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੀਮਾ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਧਾਰਾ 87A ਦੇ ਤਹਿਤ ਛੋਟ ਦੀ ਲਿਮਟ ਵੀ ਵਧਾ ਕੇ 7 ਲੱਖ ਤੱਕ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਟੈਕਸਪੇਅਰਸ ਕੋਲ ਪੁਰਾਣੇ ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ ਨੂੰ ਚੁਣਨ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਵੀ ਰਹੇਗਾ।
3. ਸਟੈਂਡਰਡ ਡਿਡਕਸ਼ਨ ਲਿਮਟ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ
ਸਟੈਂਡਰਡ ਡਿਡਕਸ਼ਨ ਦੀ ਲਿਮਟ ਨੂੰ 50,000 ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 75,000 ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਰਿਵਾਰਕ ਪੈਨਸ਼ਨ 'ਤੇ ਛੋਟ ਨੂੰ 15,000 ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 25,000 ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਤਨਖਾਹ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਪੈਨਸ਼ਨ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟੈਕਸ ਬਚਾ ਸਕਣਗੇ।
4. ਨਵੀਂ ਟੀਡੀਐਸ ਦਰਾਂ
ਟੀਡੀਐਸ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਈ-ਕਾਮਰਸ ਆਪਰੇਟਰਾਂ 'ਤੇ ਟੀਡੀਐਸ ਦਰ ਨੂੰ 1% ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 0.1%, ਲਾਈਫ ਇੰਸ਼ੋਰੈਂਸ 'ਤੇ 5% ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 2% ਅਤੇ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ 5% ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 2% ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
5. ਸਰਚਾਰਜ ਵਿੱਚ ਕਮੀ
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ 'ਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 37% ਦਾ ਸਰਚਾਰਜ ਲੱਗਦਾ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ 25% ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ 5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਆਮਦਨ 'ਤੇ ਟੈਕਸ 41.744% ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ 39% ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।
6. ਐਲਟੀਸੀਜੀ ਅਤੇ ਐਸਟੀਸੀਜੀ ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ
ਵਿੱਤੀ ਵਰ੍ਹੇ 2024-25 ਤੋਂ ਲੌਂਗ-ਟਰਮ ਕੈਪੀਟਲ ਗੇਂਸ (ਐਲਟੀਸੀਜੀ) 'ਤੇ 12.5% ਅਤੇ ਸ਼ੌਰਟ-ਟਰਮ ਕੈਪੀਟਲ ਗੇਂਸ (ਐਸਟੀਸੀਜੀ) 'ਤੇ 20% ਟੈਕਸ ਲੱਗੇਗਾ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ 15% ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਐਲਟੀਸੀਜੀ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਛੋਟ ਨੂੰ 1 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 1.25 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
7. ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ ਦੀ ਵਿਕਰੀ 'ਤੇ ਟੀਡੀਐਸ
50 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੀਮਤ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ ਦੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ 'ਤੇ 1% ਟੀਡੀਐਸ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇਕਰ ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ, ਤਾਂ ਟੀਡੀਐਸ ਨਹੀਂ ਲੱਗੇਗਾ।
8. ਲਗਜ਼ਰੀ ਸਮਾਨ 'ਤੇ ਟੀਸੀਐਸ
1 ਜਨਵਰੀ 2025 ਤੋਂ 10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੀਮਤ ਵਾਲੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਸਮਾਨ 'ਤੇ 1% ਟੀਸੀਐਸ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਨਿਯਮ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਹੈਂਡਬੈਗ, ਲਗਜ਼ਰੀ ਘੜੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮਾਨ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
9. ਟੀਸੀਐਸ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ
ਨੌਕਰੀਪੇਸ਼ਾ ਲੋਕ ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਫੀਸ 'ਤੇ ਟੀਸੀਐਸ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਸਕਣਗੇ। ਇਹ ਨਿਯਮ 1 ਜਨਵਰੀ 2025 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ।
10. ਵਿਵਾਦ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸਕੀਮ 2.0
ਇਹ ਯੋਜਨਾ 1 ਅਕਤੂਬਰ 2024 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਲੰਬਿਤ ਟੈਕਸ ਵਿਵਾਦਾਂ ਨੂੰ ਨਿਪਟਾਉਣ ਲਈ ਟੈਕਸਪੇਅਰਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇਗਾ। ਇਸ ਸਕੀਮ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈਣ ਲਈ ਟੈਕਸਪੇਅਰਸ ਨੂੰ 31 ਦਸੰਬਰ 2024 ਤੱਕ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣੀ ਹੋਵੇਗੀ।
11. ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਇਬੈਕ 'ਤੇ ਨਵਾਂ ਟੈਕਸ ਨਿਯਮ
ਨਵੀਂ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਅਕਤੂਬਰ 2024 ਤੋਂ ਬਾਇਬੈਕ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸ਼ੇਅਰਹੋਲਡਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਰਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਆਮਦਨਕਰ ਸਲੈਬ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਟੈਕਸ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
12. ਆਰਬੀਆਈ ਫਲੋਟਿੰਗ ਰੇਟ ਬਾਂਡ 'ਤੇ ਟੀਡੀਐਸ
1 ਅਕਤੂਬਰ 2024 ਤੋਂ ਫਲੋਟਿੰਗ ਰੇਟ ਬਾਂਡ 'ਤੇ ਟੀਡੀਐਸ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਸਾਲ ਭਰ ਦੀ ਆਮਦਨ 10,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਤਾਂ ਟੀਡੀਐਸ ਕੱਟਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
13. ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਈਲ ਕਰਨ 'ਤੇ ਜੁਰਮਾਨਾ
31 ਦਸੰਬਰ 2024 ਤੱਕ ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਈਲ ਨਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਆਮਦਨ 'ਤੇ 5,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਜੁਰਮਾਨਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
14. ਐਨਪੀਐਸ ਕੰਟਰੀਬਿਊਸ਼ਨ ਲਿਮਟ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ
ਐਨਪੀਐਸ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀਦਾਤਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ 10% ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 14% ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
15. ਤਨਖਾਹ ਤੋਂ ਟੀਡੀਐਸ ਵਿੱਚ ਰਾਹਤ
ਹੁਣ ਤਨਖਾਹ ਤੋਂ ਟੀਡੀਐਸ ਕੱਟਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਰ ਆਮਦਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਿਆਜ, ਕਿਰਾਇਆ ਆਦਿ ਤੋਂ ਟੀਡੀਐਸ ਜਾਂ ਟੀਸੀਐਸ ਨੂੰ ਤਨਖਾਹ ਤੋਂ ਕੱਟੇ ਗਏ ਟੀਡੀਐਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇਗਾ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਦਲਾਅਾਂ ਦਾ ਅਸਰ 2025 ਤੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗੇਗਾ, ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਟੈਕਸ ਦੇਣਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਰਾਹਤ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।