ਹਰ ਸਾਲ 30 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਨੁਵਾਦਕ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਵਸ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਜਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਸਾਰੇ ਅਨੁਵਾਦਕਾਂ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾਈ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਡੇ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਛੋਟਾ, ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਗਿਆਨਵਾਨ ਸਥਾਨ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਅਨੁਵਾਦਕ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ; ਉਹ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ, ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਪੁਲ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਸੰਵਾਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਸਾਂਝਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਨੁਵਾਦਕ ਦਿਵਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਨੁਵਾਦਕ ਦਿਵਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1953 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ, ਪਰ ਇਸਨੂੰ 2017 ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲੀ, ਜਦੋਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ (UN) ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਣਾਇਆ। ਇਸਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਨੁਵਾਦਕ ਮਹਾਸੰਘ (International Federation of Translators - IFT) ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਹ ਦਿਵਸ 30 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦਿਨ ਸੇਂਟ ਜੇਰੋਮ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਸੇਂਟ ਜੇਰੋਮ ਇੱਕ ਈਸਾਈ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਪਾਦਰੀ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਾਈਬਲ ਦਾ ਮੂਲ ਹਿਬਰੂ ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਲਾਤੀਨੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਇਸ ਯੋਗਦਾਨ ਕਾਰਨ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦਕਾਂ ਦਾ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਦੀ ਚੋਣ ਇਸ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਅਨੁਵਾਦਕਾਂ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਗੋਸ਼ਟੀਆਂ, ਸੈਮੀਨਾਰਾਂ ਅਤੇ ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਅਤੇ ਵਿਆਖਿਆ (Interpretation) ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ, ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਮੌਕਿਆਂ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਅਨੁਵਾਦਕਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਵਤਾ
ਅੱਜ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦਕਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਵਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯਾਤਰਾ, ਵਪਾਰਕ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸਿੱਖਿਆ ਕਾਰਨ ਅਨੁਵਾਦਕ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਬਣ ਗਏ ਹਨ।
ਅਨੁਵਾਦਕ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਸ਼ਾਈ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਉਹ ਸਾਹਿਤ, ਤਕਨੀਕੀ ਸਮੱਗਰੀ, ਫਿਲਮਾਂ, ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫਿਲਮਾਂ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਨੁਭਵਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਅਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਕਾਰਨ ਹੀ ਅਸੀਂ ਵਿਸ਼ਵ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਖਜ਼ਾਨੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਐਂਟੋਇਨ ਡੀ ਸੇਂਟ-ਐਕਸੂਪੇਰੀ ਦਾ ‘ਦ ਲਿਟਲ ਪ੍ਰਿੰਸ’, ਕਾਰਲੋ ਕੋਲੋਡੀ ਦਾ ‘ਪਿਨੋਚੀਓ ਦੀ ਰੋਮਾਂਚਕ ਯਾਤਰਾ’ ਅਤੇ ਐਲਿਸ ਇਨ ਵੰਡਰਲੈਂਡ ਵਰਗੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਅੱਜ ਹਰ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਨੁਵਾਦਕ ਦਿਵਸ ਕਿਵੇਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇ
- ਅਨੁਵਾਦਿਤ ਰਚਨਾ ਪੜ੍ਹੋ
ਕਿਸੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਕਿਤਾਬ, ਕਵਿਤਾ ਜਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਪੜ੍ਹੋ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਅਨੁਵਾਦਕਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਨਵੇਂ ਸਾਹਿਤਕ ਅਨੁਭਵ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ। - ਨਵੀਂ ਭਾਸ਼ਾ ਸਿੱਖੋ
ਅਨੁਵਾਦਕਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਸਲਾਹੁਣ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਭਾਸ਼ਾ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖੀ ਹੋਈ ਭਾਸ਼ਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਭਾਸ਼ਾ, ਇਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। - ਅਨੁਵਾਦਿਤ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇਖੋ
ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਫਿਲਮਾਂ ਨੂੰ ਡਬਿੰਗ ਜਾਂ ਸਬਟਾਈਟਲਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਦੇਖੋ। ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦਕਾਂ ਅਤੇ ਆਵਾਜ਼ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਬਟਾਈਟਲਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਮੂਲ ਭਾਸ਼ਾ ਸੁਣਨਾ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਪਯੋਗੀ ਅਤੇ ਦਿਲਚਸਪ ਅਨੁਭਵ ਹੈ। - ਅਨੁਵਾਦਕਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰੋ
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਮਨਪਸੰਦ ਅਨੁਵਾਦਕ ਜਾਂ ਅਨੁਵਾਦਿਤ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਨੂੰ ਧੰਨਵਾਦ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਭੇਜੋ। ਇਹ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਯਤਨ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸਰੋਤ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। - ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ ਅਤੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਓ
ਕਈ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਰਕਸ਼ਾਪਾਂ ਅਤੇ ਗੋਸ਼ਟੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਮਨਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਅਨੁਵਾਦ ਅਤੇ ਵਿਆਖਿਆ ਦੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਅਨੁਭਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਪਿਛਲੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਨੁਵਾਦਕ ਦਿਵਸ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ
IFT ਹਰ ਸਾਲ ਇਸ ਦਿਵਸ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- 2022: A World Without Barriers
- 2021: United in Translation
- 2018: Translation: Promoting Cultural Heritage in Changing Times
- 2015: The Changing Face of Translating and Interpreting
ਇਹ ਵਿਸ਼ੇ ਅਨੁਵਾਦਕਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਮਹੱਤਵਤਾ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਪੁਲ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਅਨੁਵਾਦ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ
ਅਨੁਵਾਦ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਇਹ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਵੀ ਪੁਲ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਸਾਹਿਤ ਜਾਂ ਕਲਾ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਨਵੀਂ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੂਲ ਭਾਵਨਾਵਾਂ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਦਰਭ ਅਤੇ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸਮਝ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਅਨੁਵਾਦ ਦੀ ਮਹੱਤਵਤਾ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਵਪਾਰ, ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਪਰਕਾਂ ਕਾਰਨ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਅਤੇ ਰਚਨਾ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਸੁਣਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਨੁਵਾਦਕ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਕਿੰਨੀ ਵੱਡੀ ਸੇਵਾ ਹੈ।
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਨੁਵਾਦਕ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਨੁਵਾਦਕ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਹੀ ਪੁਲ ਨਹੀਂ ਬਣਾਉਂਦੇ, ਬਲਕਿ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ, ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਨੇੜੇ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸਮਝ, ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਦਿਵਸ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਮਰਪਣ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੈ।
