આગામી બે વર્ષમાં વિશ્વ રાજનીતિમાં મોટા ફેરફારો: જયશંકર

ભવિષ્યવાણી: આગામી બે વર્ષમાં મોટા ફેરફારો આવી રહ્યા છે!

ભારતના વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકરે મ્યુનિક સિક્યુરિટી કોન્ફરન્સ પછી દિલ્હીમાં એક થિંક ટેન્ક ચર્ચા સભામાં જણાવ્યું હતું કે, “હું કહું છું કે આ સારું છે કે ખરાબ, પણ લાગે છે કે આગામી સમયમાં કેટલાક મોટા ફેરફારો આવી રહ્યા છે.” તેમના આ નિવેદનમાં આગામી બે વર્ષમાં વિશ્વ રાજનીતિના ગતિ-પ્રકૃતિમાં મોટા ફેરફારો થઈ શકે છે તેવો સંકેત મળે છે.

ચીનનું પ્રભુત્વ: ભારતનો વિરોધ જરૂરી

વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકરે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, “વિશ્વની નિયમ-આધારિત વ્યવસ્થામાં કે બહુપક્ષીય સંસ્થાઓમાં ચીન મહત્તમ લાભ મેળવી રહ્યું છે. આ પરિસ્થિતિમાં આપણે કડક વિરોધ કરવાની જરૂર છે, કારણ કે અન્ય કોઈ વિકલ્પ ખૂબ જ ખરાબ થવાનો છે.” આ ટિપ્પણી દ્વારા સ્પષ્ટ થાય છે કે ભારત વિશ્વના વિવિધ દેશોને ચીનના વધતા પ્રભુત્વ સામે એક થવાનો આહવાન કરી રહ્યું છે.

ચીનનું દમન: ભારતનું કાયમી સભ્યપદ માંગ

વિદેશ મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, ચીનના પ્રભુત્વ ઘટાડવાનો એક રસ્તો એ છે કે ભારતને યુનાઇટેડ નેશન્સ સિક્યુરિટી કાઉન્સિલ (યુએનએસસી)માં કાયમી સભ્યપદ આપવામાં આવે. ભારત ઘણા દાયકાઓથી આ માટે પ્રયાસ કરી રહ્યું છે, પરંતુ ચીન વારંવાર તેનો વિરોધ કરે છે. જોકે, યુએનએસસીના પાંચ સભ્યોમાંથી ચાર ભારતના પક્ષમાં છે, જે ભારત માટે એક સકારાત્મક સંકેત છે.

ક્વાડ: ચીનના આક્રમણનો પ્રતિકાર કરવાનું શક્તિશાળી પ્લેટફોર્મ

યુએનએસસીમાં ભારતનું કાયમી સભ્યપદ મળે ત્યાં સુધી, ક્વાડને વધુ સક્રિય કરવાની જરૂર છે, તેમ વિદેશ મંત્રીએ જણાવ્યું. ક્વાડ એક રાજદ્વારી અને સૈન્ય ગ્રુપિંગ છે, જેમાં ભારત, ઓસ્ટ્રેલિયા, જાપાન અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ચીનના આક્રમણને રોકવા માટે એકસાથે કામ કરે છે. જયશંકરે જણાવ્યું હતું કે, “ક્વાડનો સૌથી સારો ફાયદો એ છે કે અહીં કોઈ ખર્ચ નહીં થાય, દરેક પોતાનો ખર્ચ પોતે ઉઠાવશે.”

નેટો વિરુદ્ધ ક્વાડ: વૈશ્વિક સુરક્ષામાં તફાવત

વિદેશ મંત્રીએ નેટો અને ક્વાડ વચ્ચેનો તફાવત દર્શાવતાં જણાવ્યું હતું કે, “નેટો જેવા વિશાળ સૈન્ય જોડાણના વિરોધમાં ક્વાડ એક નવું, વધુ કાર્યક્ષમ અને શક્તિશાળી પ્લેટફોર્મ બની શકે છે.” નેટોમાં મોટો ભાગ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સનો ખર્ચ છે, પરંતુ ક્વાડ કોઈ આર્થિક બાધા વિના કામ કરવામાં સક્ષમ છે.

ચીન સામે ટ્રમ્પનું વલણ અને ક્વાડ પર ધ્યાન

એસ. જયશંકરે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના જૂથોમાં એક વધતી જતી સર્વસંમતિ છે કે, દેશની બહાર તેમની જવાબદારીઓ ઓછી કરવાથી અમેરિકાના હિતમાં વધુ સારું થશે. આ પરિસ્થિતિમાં, ટ્રમ્પ ક્વાડ પર વધુ ધ્યાન આપી શકે છે, જે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી થોડું ધીમું પડી ગયું હતું.

ભારત-અમેરિકા સંબંધો: નવી સંરક્ષણ કરાર તરફ આગળ

મંગળવારે, ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અને નરેન્દ્ર મોદી 2035 સુધીના નવા ડિફેન્સ પાર્ટનરશિપ ફ્રેમવર્ક પર સંમતિ આપી છે. આ કરાર ભારતની સૈન્ય ક્ષમતાને વધુ મજબૂત કરશે અને આ સંબંધ દ્વારા ભારત અને અમેરિકા ચીનની શક્તિ અને આક્રમણને રોકવામાં સક્ષમ થશે.

આ રિપોર્ટ ભારતના વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકરની રાજદ્વારી ભવિષ્યવાણી અને ચીનના પ્રભાવને રોકવા માટે ભારતની આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યૂહરચના પર ઊંડાણપૂર્વકનું વિશ્લેષણ પ્રદાન કરે છે.

```