અખિલ ભારતીય આયુર્વિજ્ઞાન સંસ્થાન (AIIMS) માં હાર્ટના દર્દીઓની સારવાર હવે પહેલા કરતાં વધુ આધુનિક અને ઝડપી બનવાની છે. હૃદયના દર્દીઓ, ગર્ભમાં રહેલા બાળકોના હૃદયના રોગો અને ઓપરેશન માટે છ અત્યાધુનિક મશીનો ટૂંક સમયમાં ઉપલબ્ધ થશે.
ભોપાલ: અખિલ ભારતીય આયુર્વિજ્ઞાન સંસ્થાન (AIIMS) ભોપાલમાં હૃદયના દર્દીઓને મોટી રાહત મળવાની છે. હોસ્પિટલમાં ૨૨ કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે નવું કાર્ડિયાક સેટઅપ તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યું છે, જેમાં ૬ અત્યાધુનિક મશીનો પણ સામેલ હશે. આ નવી વ્યવસ્થા શરૂ થયા બાદ દર્દીઓને લાંબા સમય સુધી રાહ જોવી પડશે નહીં અને ગંભીર હૃદય રોગોની તાત્કાલિક સારવાર શક્ય બનશે.
નવા આવનારા ૬ મશીનો અને તેના ફાયદા
ભોપાલ AIIMS ના ઉપનિર્દેશક સંદેશ જૈને જણાવ્યું કે આ નવી સુવિધા કોર્પોરેટ સોશિયલ રિસ્પોન્સિબિલિટી (CSR) હેઠળ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે. આ સુવિધા હેઠળ હાઈ-ટેક બાયપ્લેન કાર્ડિયાક કેથલેબ સ્થાપિત કરવામાં આવશે. નવેમ્બર ૨૦૨૫ થી દર્દીઓ આ સુવિધાનો લાભ લઈ શકશે.
૧. બાયપ્લેન કાર્ડિયાક કેથલેબ
- બે અલગ-અલગ એંગલથી એક્સ-રે ઈમેજ પૂરી પાડે છે.
- ડૉક્ટરને હૃદય અને ધમનીઓનો બેવડો દૃશ્ય જોવામાં મદદ મળે છે.
- બાળકોમાં જન્મજાત હૃદય રોગો, જટિલ બ્લોકેજ, વાલ્વ રિપેર અને બ્રેઈન સ્ટ્રોક જેવી બીમારીઓની ઓળખ સરળ બને છે.
૨. હોલ્ટર મશીન
- ૨૪ થી ૪૮ કલાક સુધી હૃદયના ધબકારા રેકોર્ડ કરે છે.
- હાર્ટબીટમાં અનિયમિતતા શોધવા માટે ઉપયોગી.
- હાલમાં આ તપાસ માટે દર્દીઓને બે મહિના સુધી રાહ જોવી પડે છે, જે નવા મશીનથી ઓછી થઈ જશે.
૩. આધુનિક ટ્રેડમિલ એક્સરસાઇઝ મશીન
- હૃદય અને ફેફસાંની ક્ષમતાની તપાસ કરે છે.
- સર્જરી પછી દર્દીની રિકવરીનું મૂલ્યાંકન સરળ બને છે.
- હાલમાં આ તપાસ માટે લગભગ ૩-૪ મહિનાનો સમય રાહ જોવી પડતી હતી.
૪. ટ્રાન્સ ઈસોફેજલ ઈકોકાર્ડિયોગ્રાફી મશીન
- ૨D, ૩D અને ૪D હૃદયની ઈમેજ પૂરી પાડે છે.
- જન્મજાત હૃદય રોગો અને હાર્ટ વાલ્વ ઓપરેશન માટે અત્યંત ઉપયોગી.
૫. ઓપ્ટિકલ કોહરન્સ ટોમોગ્રાફી (OCT)
- ધમનીઓનો ૩D દૃશ્ય પૂરો પાડે છે.
- રક્ત પ્રવાહનું મૂલ્યાંકન અને દવાઓની અસરનું પરીક્ષણ સરળ બનાવે છે.
૬. ઈન્ટ્રાવેસ્ક્યુલર અલ્ટ્રાસાઉન્ડ (IVUS)
- ધમનીઓની અંદરની હાઈ-ડેફિનેશન ફોટો આપે છે.
- બ્લોકેજનું સચોટ મૂલ્યાંકન કરવામાં મદદ કરે છે.
- ડૉક્ટરો નક્કી કરી શકે છે કે સ્ટેન્ટ અથવા દવાથી સારવાર કરવી જોઈએ.
હાલમાં ભોપાલ AIIMS માં બે કાર્ડિયાક કેથલેબ છે, પરંતુ દર્દીઓની સંખ્યા સતત વધી રહી છે. ઘણી વખત હાર્ટ એટેક જેવા કેસોમાં તાત્કાલિક સારવાર ઉપલબ્ધ થઈ શકતી નથી. AIIMS ના આંકડા મુજબ, હાલમાં દરરોજ લગભગ ૨૦૦-૩૦૦ દર્દીઓની એન્જીયોગ્રાફી, એન્જીયોપ્લાસ્ટી અને પેસમેકરની સારવાર કરવામાં આવે છે. મશીનોની અછતના કારણે ઈકો અને કેથલેબ પ્રોસિજર માટે ૨-૩ મહિના સુધી રાહ જોવી પડતી હતી.
