રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધના મુદ્દે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભામાં એક મહત્વપૂર્ણ મતદાન થયું, જેમાં અમેરિકાએ પોતાની વિદેશ નીતિમાં અણધાર્યો ફેરફાર કરતાં રશિયાનું સમર્થન કર્યું.
નવી દિલ્હી: રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધના મુદ્દે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભામાં એક મહત્વપૂર્ણ મતદાન થયું, જેમાં અમેરિકાએ પોતાની વિદેશ નીતિમાં અણધાર્યો ફેરફાર કરતાં રશિયાનું સમર્થન કર્યું. આ પ્રસ્તાવમાં રશિયાને યુક્રેનમાંથી પોતાના સૈનિકો પાછા બોલાવવાની માંગ કરવામાં આવી હતી, પરંતુ અમેરિકાએ આ પ્રસ્તાવનો વિરોધ કર્યો. જ્યારે ભારત અને ચીને પોતાની તટસ્થ નીતિ જાળવી રાખીને મતદાનથી દૂરી જાળવી.
અમેરિકાનો અણધાર્યો વલણ
અમેરિકા લાંબા સમયથી યુક્રેનનું સમર્થન કરતું આવ્યું છે, પરંતુ આ વખતે તેણે યુરોપિયન દેશોથી અલગ રસ્તો અપનાવી રશિયાના પક્ષમાં ઉભા રહેવાનો નિર્ણય લીધો. અમેરિકી પ્રશાસનના આ નિર્ણયને વૈશ્વિક રાજનીતિમાં એક મહત્વપૂર્ણ ફેરફાર તરીકે જોવામાં આવી રહ્યો છે. વિશ્લેષકોનું માનવું છે કે અમેરિકાની આ યુક્તિ પાછળ ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની વધતી ભૂમિકા હોઈ શકે છે, જે રશિયા સાથે વ્યાપારિક સંબંધોને પ્રાથમિકતા આપવાની વકતવી કરતા રહ્યા છે.
ભારતે અપનાવી સાવચેતીભરી નીતિ
ભારતે હંમેશા રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધના સમાધાન માટે કુટનીતિક અને શાંતિપૂર્ણ પ્રયાસો પર ભાર મૂક્યો છે. આ વખતે પણ ભારતે સંયુક્ત રાષ્ટ્રમાં કોઈ પક્ષમાં મતદાન કરવાને બદલે તટસ્થ વલણ અપનાવ્યું. ભારતીય વિદેશ મંત્રાલયના મતે, ભારત તમામ દેશોને વાતચીત અને શાંતિ પ્રયાસોને વેગ આપવાનો આગ્રહ કરે છે.
ચીન, જેણે પહેલા પણ રશિયા-યુક્રેન સંઘર્ષના મુદ્દે પોતાનો વલણ સ્પષ્ટ કર્યો ન હતો, આ વખતે પણ મતદાનથી દૂર રહ્યું. ચીને રશિયા સામે કોઈપણ નિંદા પ્રસ્તાવમાં સામેલ થવાનું ટાળી પોતાના કુટનીતિક હિતોને પ્રાથમિકતા આપી.
ટ્રમ્પ અને પુતિનની નિકટતાથી વધી ગતિવિધિ
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના રશિયા પ્રત્યે નરમ વલણે અમેરિકાની વિદેશ નીતિને પ્રભાવિત કરવાનું શરૂ કરી દીધું છે. તાજેતરમાં જ રિપોર્ટ આવ્યા હતા કે ટ્રમ્પે પુતિન સાથે સીધી વાતચીત કરી અને યુક્રેનના દુર્લભ ખનિજ સંસાધનોને લઈને એક સંભવિત કરાર પર ચર્ચા કરી. આ ઉપરાંત, રશિયા અને અમેરિકાના અધિકારીઓ વચ્ચે સઉદી અરેબિયામાં એક ગુપ્ત બેઠક પણ થઈ, જેમાં યુક્રેનને આમંત્રિત કરવામાં આવ્યું ન હતું.
અમેરિકાનો આ પગલું યુરોપિયન સાથીઓ માટે આંચકો બની શકે છે, જેઓ અત્યાર સુધી રશિયા સામે એકજૂટ વ્યૂહરચના અપનાવવામાં વિશ્વાસ રાખતા હતા. બીજી બાજુ, ભારત અને ચીનનું તટસ્થ રહેવું એ દર્શાવે છે કે વૈશ્વિક રાજનીતિમાં બહુપક્ષીય સંતુલન ઝડપથી બદલાઈ રહ્યું છે.