રશિયાની ઊર્જા કંપની રોસનેફ્ટ દ્વારા સમર્થિત નાયરા એનર્જીએ અમેરિકન ટેક કંપની માઇક્રોસોફ્ટ પર એકતરફી રીતે ડિજિટલ સેવાઓ બંધ કરવાનો આરોપ મૂક્યો છે. નાયરા એનર્જીનું કહેવું છે કે માઇક્રોસોફ્ટે કોઈપણ પૂર્વ સૂચના વિના તેમના ક્લાઉડ, ડેટા અને ડિજિટલ ઉત્પાદનો સુધીની પહોંચ બંધ કરી દીધી છે, જ્યારે આ સેવાઓ સંપૂર્ણ રીતે ચૂકવણી કરેલા લાઇસન્સ હેઠળ લેવામાં આવી હતી.
કંપનીનો દાવો છે કે આ નિર્ણયનો આધાર યુરોપિયન યુનિયનના તાજેતરના પ્રતિબંધો છે, પરંતુ અમેરિકન અથવા ભારતીય કાયદા હેઠળ એવી કોઈ ફરજ નથી જેનાથી માઇક્રોસોફ્ટને આ પગલું ભરવું પડે.
દિલ્હી હાઈ કોર્ટમાં અરજી દાખલ
નાયરા એનર્જીએ આ કાર્યવાહી સામે દિલ્હી હાઈકોર્ટના દરવાજા ખખડાવ્યા છે. કંપનીની અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે માઇક્રોસોફ્ટનું આ પગલું માત્ર તેમની કાર્યક્ષમતાને અસર કરી રહ્યું છે એટલું જ નહીં, પરંતુ તે ભારતના ડિજિટલ અને ઊર્જા માળખા પર પણ અસર કરી શકે છે.
નાયરાએ કોર્ટને માંગ કરી છે કે તેને જરૂરી ડિજિટલ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સુધી ફરીથી પહોંચ આપવામાં આવે અને માઇક્રોસોફ્ટને હાલ પૂરતી સેવાઓ પુનઃસ્થાપિત કરવાનો આદેશ આપવામાં આવે. આ સાથે જ કંપનીએ વચગાળાની રાહતની માંગણી પણ કરી છે જેથી સેવા પુનઃસ્થાપિત થાય ત્યાં સુધી કામગીરીને અસર ન થાય.
યુરોપિયન સંઘના પ્રતિબંધોની આડમાં કાર્યવાહી
યુરોપિયન યુનિયને જુલાઈ મહિનામાં રશિયા વિરુદ્ધ એક નવું પ્રતિબંધ પેકેજ જાહેર કર્યું હતું, જેમાં રોસનેફ્ટ સમર્થિત કંપનીઓને નિશાન બનાવવામાં આવી હતી. નાયરા એનર્જીમાં રશિયાની કંપની રોસનેફ્ટનો 49.13 ટકા હિસ્સો હોવાથી, યુરોપિયન યુનિયને તેને પણ પોતાની યાદીમાં સામેલ કરી હતી.
જો કે ભારતમાં આ પ્રતિબંધોની સીધી અસર થતી નથી કારણ કે આ EU ની નીતિ છે, તેમ છતાં માઇક્રોસોફ્ટે આ જ પ્રતિબંધોનો હવાલો આપતા નાયરાની સેવાઓ બંધ કરી દીધી.
નાયરાએ ઉઠાવ્યો કોર્પોરેટ અતિક્રમણનો મુદ્દો
નાયરા એનર્જીએ આ સમગ્ર કાર્યવાહીને ‘કોર્પોરેટ ઓવરરીચ’ એટલે કે કોર્પોરેટ અતિક્રમણ ગણાવ્યું છે. કંપનીનું કહેવું છે કે માઇક્રોસોફ્ટ જેવી ટેક કંપનીઓ જો આ રીતે કોઈપણ સમયે સેવાઓ બંધ કરી શકે છે તો આ એક ખતરનાક દાખલો બની શકે છે.
કંપનીએ કહ્યું કે આ નિર્ણયથી ભારતના એનર્જી ઇકોસિસ્ટમમાં ગંભીર વિક્ષેપો આવી શકે છે કારણ કે આજના સમયમાં રિફાઇનિંગ, લોજિસ્ટિક્સ અને સપ્લાય ચેઇન જેવા સેક્ટર સંપૂર્ણ રીતે ડિજિટલ માળખા પર નિર્ભર છે.
ભારતમાં મોટું ઓપરેશન ચલાવે છે નાયરા એનર્જી
નાયરા એનર્જી ભારતમાં ખાનગી ક્ષેત્રની સૌથી મોટી રિફાઇનિંગ કંપનીઓમાંની એક છે. તેનું મુખ્ય મથક મુંબઈમાં છે અને કંપની ગુજરાતના વડિનારમાં વાર્ષિક 2 કરોડ ટન રિફાઇનિંગ ક્ષમતાવાળા પ્લાન્ટનું સંચાલન કરે છે.
આ ઉપરાંત કંપની દેશભરમાં 6750 થી વધારે પેટ્રોલ પંપ ચલાવી રહી છે અને દરરોજ લાખો ગ્રાહકો સુધી ઇંધણની સપ્લાય કરે છે. આવા સંજોગોમાં ડિજિટલ ઇન્ફ્રાની ભૂમિકા તેના રોજિંદા ઓપરેશન્સમાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે.
બિના નોટિસે લેવામાં આવેલો નિર્ણય, જણાવવામાં આવ્યો અનુચિત
નાયરા એનર્જીએ આરોપ લગાવ્યો કે માઇક્રોસોફ્ટે આ નિર્ણય કોઈપણ પૂર્વ નોટિસ વિના લીધો, જેનાથી અચાનક કામકાજ પ્રભાવિત થઈ ગયું. કંપનીનું કહેવું છે કે તેમને કોઈ સ્પષ્ટ માહિતી આપવામાં આવી નથી કે કયા નિયમ હેઠળ આ કાર્યવાહી થઈ છે.
બયાનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ કોઈપણ કોર્પોરેટ ભાગીદારીની મૂળ ભાવનાની વિરુદ્ધ છે અને તેનાથી ભવિષ્યમાં અન્ય કંપનીઓ પર પણ નકારાત્મક અસર પડી શકે છે.
અમેરિકાની ચુપ્પી અને ભારતની સ્થિતિ
આ સમગ્ર ઘટનાક્રમમાં અમેરિકી પ્રશાસન તરફથી કોઈ સત્તાવાર ટિપ્પણી આવી નથી. તો બીજી તરફ ભારત સરકારે પણ આ મામલે હજુ સુધી કોઈ સાર્વજનિક નિવેદન આપ્યું નથી, પરંતુ જાણકારોનું માનવું છે કે આ મામલો જલ્દી જ કૂટનીતિક સ્તર સુધી પહોંચી શકે છે.
ભારતના ઊર્જા ક્ષેત્રમાં નાયરા જેવી કંપનીઓની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકાને જોતા આ પ્રકારની ડિજિટલ કાર્યવાહી દેશના વ્યૂહાત્મક હિતો સાથે પણ જોડાઈ જાય છે.
હવે નજર કોર્ટની સુનાવણી પર
નાયરા એનર્જી દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી અરજી પર આગામી દિવસોમાં દિલ્હી હાઈકોર્ટમાં સુનાવણી થવાની છે. કંપની ઈચ્છે છે કે કોર્ટ જલ્દી ફેસલો લે જેથી તેના રોજબરોજના કામકાજ પર કોઈ અસર ન પડે.