ભારત અને મોરિશસે બુધવારે પરસ્પર સંબંધો મજબૂત કરવા માટે અનેક કરારો પર હસ્તાક્ષર કર્યા, જેમાં કરન્સી સેટલમેન્ટ સિસ્ટમ, જળ સંચાલન અને શિપિંગ માહિતી શેરિંગ મુખ્ય છે.
MoUs between India and Mauritius: ભારત અને મોરિશસ વચ્ચેના ઐતિહાસિક સંબંધોને વધુ ગાઢ બનાવતા બુધવારે અનેક મહત્વપૂર્ણ કરારો પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા. આ કરારોમાં કરન્સી સેટલમેન્ટ સિસ્ટમ, જળ સંચાલન અને શિપિંગ માહિતીનું શેરિંગ મુખ્ય છે. આ કરારો દ્વારા બંને દેશોની આર્થિક અને વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીને નવી દિશા આપવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો છે.
સ્થાનિક કરન્સી સેટલમેન્ટ સિસ્ટમ પર કરાર
ભારત અને મોરિશસ વચ્ચે નાણાકીય સહયોગને મજબૂત કરવા માટે ભારતીય રિઝર્વ બેન્ક અને મોરિશસના સેન્ટ્રલ બેન્ક વચ્ચે સ્થાનિક કરન્સી સેટલમેન્ટ સિસ્ટમ પર સંમતિ સધાઈ. આ સિસ્ટમ હેઠળ બંને દેશો વચ્ચેનો વ્યાપારિક વ્યવહાર સ્થાનિક ચલણમાં થઈ શકશે, જેનાથી વિદેશી ચલણ પરની નિર્ભરતા ઓછી થશે અને વ્યાપારને વેગ મળશે.
જળ સંચાલન અને પાઇપ રિપ્લેસમેન્ટ પ્રોજેક્ટમાં સહયોગ
ભારતે મોરિશસમાં જળ પુરવઠા વ્યવસ્થાને મજબૂત કરવા માટે પાઇપ રિપ્લેસમેન્ટ પ્રોગ્રામ હેઠળ નાણાકીય સહાયતા પૂરી પાડવાનો નિર્ણય લીધો છે. આ પ્રોજેક્ટ માટે ભારતીય સ્ટેટ બેન્ક અને મોરિશસ સરકાર વચ્ચે ક્રેડિટ ફેસિલિટી એગ્રીમેન્ટ થયું, જેનાથી મોરિશસમાં સ્વચ્છ જળ પુરવઠો સુનિશ્ચિત થશે.
મોરિશસને 'ગ્લોબલ સાઉથ' માટે સેતુ માને છે પીએમ મોદી
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ મોરિશસને 'ગ્લોબલ સાઉથ' અને ભારત વચ્ચેનું સેતુ ગણાવ્યું. તેમણે કહ્યું કે મોરિશસ માત્ર એક ભાગીદાર દેશ નથી પરંતુ ભારતના પરિવારનો અભિન્ન ભાગ છે. પ્રધાનમંત્રીએ પોર્ટ લુઇસમાં ભારતીય મૂળના પ્રવાસી સમુદાયને સંબોધિત કરતાં મોરિશસના વિકાસમાં ભારતની સંપૂર્ણ ભાગીદારીનો આશ્વાસન આપ્યું. આ પ્રસંગે મોરિશસના પ્રધાનમંત્રી નવીનચંદ્ર રામગુલામ, તેમની પત્ની અને કેબિનેટ મંત્રીઓ પણ ઉપસ્થિત રહ્યા.
'મોરિશસ એક મિની ઇન્ડિયા' – પીએમ મોદી
ભારત અને મોરિશસના સાંસ્કૃતિક અને ઐતિહાસિક સંબંધોને રેખાંકિત કરતાં પ્રધાનમંત્રી મોદીએ કહ્યું કે મોરિશસ એક 'મિની ઇન્ડિયા' જેવું છે. તેમણે કહ્યું કે બંને દેશો વચ્ચેનો બંધન માત્ર સંયુક્ત વારસો અને સંસ્કૃતિ પર આધારિત નથી, પરંતુ તે માનવીય મૂલ્યો અને ઇતિહાસ સાથે પણ ગાઢ રીતે જોડાયેલું છે.
મોદીએ કહ્યું, "મોરિશસ ભારતને વિશાળ 'ગ્લોબલ સાઉથ' સાથે જોડતું એક મહત્વપૂર્ણ સેતુ છે." તેમણે 2015ના 'સાગર' દ્રષ્ટિકોણ (Security and Growth for All in the Region)ની ચર્ચા કરતાં કહ્યું કે મોરિશસ આ વ્યૂહરચનાના કેન્દ્રમાં છે.
હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રની સુરક્ષામાં સહયોગ
પ્રધાનમંત્રી મોદીએ હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રને સુરક્ષિત રાખવામાં ભારત અને મોરિશસના સંયુક્ત પ્રયાસો પર ભાર મૂક્યો. તેમણે કહ્યું કે ભારત હંમેશા મોરિશસનો વિશ્વાસુ મિત્ર રહ્યો છે અને સમુદ્રી સુરક્ષામાં તેની દરેક સંભવિત મદદ કરતો રહેશે. સમુદ્રી ચોરી, ગેરકાયદેસર માછીમારી અને અન્ય સમુદ્રી ગુનાઓથી નીપટવા માટે ભારતે મોરિશસને સહયોગ આપવાનો સંકલ્પ પુનરાવર્તિત કર્યો.
ભોજપુરીમાં બોલ્યા પીએમ મોદી
મોદીએ તેમના ભાષણમાં અનેક વખત ભોજપુરી ભાષાનો ઉપયોગ કર્યો, જેનાથી પ્રવાસી ભારતીય સમુદાયના લોકો ભાવુક થઈ ગયા. તેમણે કહ્યું, "જ્યારે પણ હું મોરિશસ આવું છું, ત્યારે મને એવું લાગે છે કે હું મારા જ લોકો વચ્ચે છું." આ સાથે તેમણે ભારત અને મોરિશસ વચ્ચેના ફિલ્મી જગતના ગાઢ સંબંધોનો ઉલ્લેખ કરતાં કહ્યું કે જો કોઈ ભારતીય ફિલ્મ મોરિશસમાં શૂટ થાય છે, તો તે સફળ થવાની સંભાવના વધી જાય છે.
મોદીએ ભારતીય મૂળના લોકોની સાતમી પેઢી સુધી 'ઓવરસીઝ સિટિઝનશિપ ઓફ ઇન્ડિયા (OCI)' કાર્ડ આપવાની જાહેરાત પણ કરી, જેનાથી ભારતીય મૂળના મોરિશસવાસીઓનો ભારત સાથે વધુ ગાઢ સંબંધ સ્થાપિત થશે.
પીએમ મોદીને મળ્યો મોરિશસનો સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માન
મોરિશસ સરકારે પીએમ મોદીને દેશના સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માન 'ધ ગ્રાન્ડ કમાન્ડર ઓફ ધ ઓર્ડર ઓફ ધ સ્ટાર એન્ડ કી ઓફ ધ ઇન્ડિયન ઓશન'થી સન્માનિત કરવાની જાહેરાત કરી. આ સન્માન સ્વીકારતાં પ્રધાનમંત્રી મોદીએ કહ્યું કે આ માત્ર મારું નહીં, પરંતુ ભારત અને મોરિશસના ઐતિહાસિક સંબંધોનું સન્માન છે.
ગંગા તળાવમાં મહાકુંભનું પવિત્ર જળ નાખવામાં આવશે
પ્રધાનમંત્રી મોદીએ જાહેરાત કરી કે ભારતમાં આયોજિત મહાકુંભનું પવિત્ર જળ મોરિશસના 'ગંગા તળાવ'માં નાખવામાં આવશે. ગંગા તળાવ મોરિશસમાં ભારતીય પ્રવાસીઓ માટે એક પૂજ્ય સ્થળ છે અને આ પહેલ ભારત-મોરિશસના આધ્યાત્મિક સંબંધોને વધુ મજબૂત કરશે.
રાષ્ટ્રીય દિવસ સમારોહમાં મુખ્ય મહેમાન રહેશે
પ્રધાનમંત્રી મોદી બુધવારે મોરિશસના રાષ્ટ્રીય દિવસ સમારોહમાં મુખ્ય મહેમાન તરીકે સામેલ થશે. આ દરમિયાન બંને દેશો વચ્ચે વધુ મહત્વપૂર્ણ કરારો પર હસ્તાક્ષર થવાની સંભાવના છે.
```
