ભારત અને બ્રિટને ₹4200 કરોડના હળવા મિસાઈલ સોદા પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. નોર્ધર્ન આયર્લેન્ડની થેલ્સ કંપની ભારતીય સેનાને આ મિસાઈલો આપશે. આ કરાર બંને દેશો વચ્ચે સંરક્ષણ અને તકનીકી સહયોગને મજબૂત કરશે, સાથે જ બ્રિટનમાં 700 નોકરીઓ પણ સુરક્ષિત રાખશે.
સંરક્ષણ સોદો: બ્રિટને ગુરુવારે ભારત સાથે આશરે ₹4200 કરોડ (350 મિલિયન પાઉન્ડ)ના હળવા મિસાઈલ સોદા પર હસ્તાક્ષર કર્યા. આ સોદો બ્રિટનની થેલ્સ કંપની દ્વારા નોર્ધર્ન આયર્લેન્ડમાં બનાવવામાં આવી રહેલા હથિયારો સાથે સંબંધિત છે. આ કરારની જાહેરાત બ્રિટિશ વડાપ્રધાન કીર સ્ટાર્મર અને ભારતીય વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની મુંબઈમાં થયેલી મુલાકાત દરમિયાન કરવામાં આવી. આ ડીલથી ભારતની સંરક્ષણ ક્ષમતા અને બ્રિટનની સંરક્ષણ અર્થવ્યવસ્થા બંનેને મજબૂતી મળશે. આ સાથે, બંને દેશ નૌકાદળના જહાજો માટે ઇલેક્ટ્રિક એન્જિન નિર્માણ જેવા નવા સંરક્ષણ-તકનીકી પ્રોજેક્ટ્સ પર પણ કામ કરશે.
હળવા મિસાઈલ સોદાથી ભારતની પ્રહાર ક્ષમતા વધશે
સંરક્ષણ સોદા મુજબ, બ્રિટનની થેલ્સ કંપની ભારતીય સેનાને હળવી અને અત્યાધુનિક મિસાઈલ સિસ્ટમ્સ પૂરી પાડશે. આ સોદાની કિંમત 350 મિલિયન પાઉન્ડ (આશરે 4200 કરોડ રૂપિયા) હોવાનું જણાવાઈ રહ્યું છે. થેલ્સ કંપનીનું મુખ્યાલય નોર્ધર્ન આયર્લેન્ડમાં આવેલું છે અને આ જ કંપની યુક્રેનને પણ આવા જ હથિયારો બનાવીને આપે છે.
આ ડીલથી બ્રિટનમાં આશરે 700 લોકોની નોકરીઓ સુરક્ષિત રહેશે. જ્યારે ભારત માટે આ સોદો આધુનિક મિસાઈલ ટેકનોલોજી પ્રાપ્ત કરવા માટેનું એક મહત્વનું પગલું માનવામાં આવી રહ્યું છે. આ હળવી મિસાઈલો દ્વારા ભારતીય સેનાની ફિલ્ડ અને બટાલિયન સ્તરની પ્રહાર ક્ષમતામાં વધુ તેજી આવશે.
મુંબઈમાં થઈ વડાપ્રધાન સ્તરની મુલાકાત
બ્રિટનના વડાપ્રધાન કીર સ્ટાર્મર હાલમાં ભારતની મુલાકાતે છે. મુંબઈમાં તેમણે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી સાથે મુલાકાત કરી. આ મુલાકાત દરમિયાન બંને નેતાઓએ માત્ર સંરક્ષણ જ નહીં પરંતુ વેપાર અને ટેકનોલોજીના ક્ષેત્રમાં પણ પરસ્પર સહયોગ વધારવા પર ચર્ચા કરી.
બંને દેશો વચ્ચે તાજેતરમાં થયેલા ભારત-બ્રિટન વેપાર કરાર (India-UK Trade Deal)ની પણ પ્રશંસા કરવામાં આવી. મોદી અને સ્ટાર્મરે કહ્યું કે આ ડીલથી બંને દેશો વચ્ચેના આર્થિક સંબંધો અને સંરક્ષણ ભાગીદારી બંને મજબૂત થશે.
નૌકાદળ માટે ઇલેક્ટ્રિક એન્જિન પર નવી ડીલ
સંરક્ષણ સહયોગ હેઠળ બંને દેશો વચ્ચે વધુ એક મહત્વપૂર્ણ કરાર થયો છે. આ અંતર્ગત ભારત અને બ્રિટને નૌકાદળના જહાજો માટે ઇલેક્ટ્રિક એન્જિન બનાવવાના કરાર પર પણ હસ્તાક્ષર કર્યા છે. આ પ્રોજેક્ટની પ્રારંભિક કિંમત 250 મિલિયન પાઉન્ડ (આશરે 3000 કરોડ રૂપિયા) હોવાનું જણાવાઈ રહ્યું છે.
આ ડીલ બંને દેશો વચ્ચે તકનીકી સહયોગ અને ઉત્પાદન ક્ષમતાને પ્રોત્સાહન આપશે. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે આ પગલાથી ભારતની નૌકાદળને ઉર્જા કાર્યક્ષમ અને આધુનિક ટેકનોલોજીવાળા એન્જિન મળી શકશે, જેનાથી તેની લાંબા અંતરની યુદ્ધ ક્ષમતામાં વૃદ્ધિ થશે.
બ્રિટન માટે પણ આર્થિક લાભ
આ ડીલથી માત્ર ભારતને જ નહીં પરંતુ બ્રિટનને પણ આર્થિક મજબૂતી મળશે. બ્રિટિશ સંરક્ષણ કંપનીઓને ભારત જેવા મોટા બજારમાં પ્રવેશવાનો અવસર મળ્યો છે. બ્રિટનની થેલ્સ જેવી કંપનીઓ માટે આ કરાર તેમની ઉત્પાદન ક્ષમતા અને હથિયાર નિકાસ વધારવામાં મદદ કરશે.
બ્રિટિશ વડાપ્રધાન કીર સ્ટાર્મર છેલ્લા એક વર્ષથી દેશના સંરક્ષણ ઉદ્યોગને મજબૂત કરવાની દિશામાં કામ કરી રહ્યા છે. તેમનો ઉદ્દેશ્ય ઘરેલું ઉત્પાદન વધારવા અને નિકાસને પ્રોત્સાહિત કરવા પર કેન્દ્રિત છે. તાજેતરમાં બ્રિટને નોર્વે સાથે 13.5 બિલિયન ડોલરનો મોટો યુદ્ધ જહાજ સોદો પણ કર્યો હતો.
નવી ભાગીદારીથી વધશે વિશ્વાસ
બંને દેશો વચ્ચે આ સંરક્ષણ ડીલને એક વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીનો નવો સીમાચિહ્ન માનવામાં આવી રહ્યો છે. બ્રિટિશ વડાપ્રધાને કહ્યું કે બ્રિટન ભારત સાથે લાંબા સમય સુધી ચાલનારા સંરક્ષણ અને તકનીકી સંબંધોને મજબૂત કરવા માંગે છે. જ્યારે વડાપ્રધાન મોદીએ પણ આ સહયોગને “બે લોકતાંત્રિક દેશોની સંયુક્ત સુરક્ષા પ્રતિબદ્ધતા” ગણાવ્યો.
વેપાર અને સંરક્ષણ બંનેમાં મજબૂતી
આ સંરક્ષણ સોદાની સાથે-સાથે બંને દેશો વચ્ચેના વ્યાપારી સંબંધો પણ નવી ઊંચાઈએ પહોંચી રહ્યા છે. ભારત-બ્રિટન વેપાર કરાર પછી હવે સંરક્ષણ ક્ષેત્રમાં પણ દીર્ઘકાલિન ભાગીદારીની દિશા નિર્ધારિત થઈ ગઈ છે.
નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે આગામી વર્ષોમાં ભારત અને બ્રિટન સંયુક્ત સંરક્ષણ સંશોધન, ટેકનોલોજી હસ્તાંતરણ અને સૈન્ય તાલીમના ક્ષેત્રોમાં વધુ ઘણા પગલાં લઈ શકે છે.
