દેશમાં વધતા સાયબર ક્રાઈમ વચ્ચે સ્માર્ટફોન યુઝર્સે સતર્ક રહેવું પડશે. નબળા પાસવર્ડ, અનઅપડેટેડ એપ્સ, પબ્લિક વાઈ-ફાઈ અને નકલી એપ્સ હેકર્સ માટે સરળ રસ્તો બનાવે છે. સાયબર એક્સપર્ટ્સનું માનીએ તો કેટલીક સરળ ટિપ્સ અપનાવીને યુઝર્સ પોતાના ફોન અને સંવેદનશીલ ડેટાને સુરક્ષિત રાખી શકે છે.
Cyber security alert: ભારતમાં કરોડો લોકો રોજ સ્માર્ટફોનનો ઉપયોગ કરે છે અને તે તેમની જિંદગીનો મહત્વનો ભાગ બની ગયો છે. બેન્કિંગ ટ્રાન્ઝેક્શન, સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ્સ, ઓનલાઈન શોપિંગ અને પ્રાઇવેટ ડેટા હવે આ જ ડિવાઇસ પર સ્ટોર રહે છે. સાયબર એક્સપર્ટ્સનું કહેવું છે કે નાની સરખી ભૂલ હેકર્સને તમારા પૈસા અને સંવેદનશીલ માહિતી સુધી પહોંચાડી શકે છે. તેથી સુરક્ષા માટે મજબૂત પાસવર્ડ બનાવવો, ફોન અને એપ્સને રેગ્યુલર અપડેટ કરવી, પબ્લિક વાઈ-ફાઈથી બચવું અને ફક્ત ભરોસાપાત્ર સોર્સથી એપ ડાઉનલોડ કરવી ખૂબ જરૂરી છે.
સાયબર ક્રાઈમના વધતા કેસો વચ્ચે સ્માર્ટફોન સુરક્ષા શા માટે જરૂરી?
દેશમાં કરોડો લોકો સ્માર્ટફોનનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે અને તે તેમની રોજબરોજની જિંદગીનો મહત્વનો ભાગ બની ગયો છે. બેંક એકાઉન્ટ, સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ્સ, પ્રાઇવેટ ફોટોઝથી લઈને પૈસાની લેવડ-દેવડ સુધી બધું જ હવે આ ડિવાઇસ પર નિર્ભર છે. આ જ કારણ છે કે હેકર્સની નજર પણ સ્માર્ટફોન પર ટકેલી રહે છે.
સાયબર એક્સપર્ટ્સનું કહેવું છે કે નાની સરખી લાપરવાહી તમારી પ્રાઇવેસી અને પૈસા બંને માટે ખતરો બની શકે છે. હેકર્સ મિનિટોમાં એકાઉન્ટ ડિટેલ્સ, OTP અને સંવેદનશીલ ડેટા સુધી પહોંચ બનાવી શકે છે. એવામાં દરેક યુઝર માટે જરૂરી છે કે તે બેઝિક સાયબર સિક્યુરિટી ટિપ્સનું પાલન કરે.
મજબૂત પાસવર્ડ અને ટુ-ફેક્ટર ઓથેન્ટિકેશન અપનાવો
સ્માર્ટફોન અને ઓનલાઈન એકાઉન્ટ્સને સુરક્ષિત રાખવા માટે મજબૂત પાસવર્ડ સૌથી પહેલું કવચ છે. એક્સપર્ટ્સ સલાહ આપે છે કે પાસવર્ડમાં હંમેશા uppercase અને lowercase લેટર્સ, નંબર અને સ્પેશિયલ કેરેક્ટર્સનું કોમ્બિનેશન હોવું જોઈએ. તેનાથી પાસવર્ડને ક્રેક કરવો ખૂબ મુશ્કેલ થઈ જાય છે.
આ ઉપરાંત ટુ-ફેક્ટર ઓથેન્ટિકેશન (2FA)ને ઇનેબલ કરવું પણ જરૂરી છે. આ તમારા એકાઉન્ટને એક વધારાનું સુરક્ષા સ્તર આપે છે, જેનાથી હેકર્સ માટે તમારી પરવાનગી વિના એક્સેસ મેળવવું લગભગ અસંભવ થઈ જાય છે.
ફોન અને એપ્સને સમય પર અપડેટ કરો
સ્માર્ટફોન અને એપ્સને સમય-સમય પર અપડેટ કરવી સિક્યુરિટીની દૃષ્ટિએ ખૂબ મહત્વપૂર્ણ છે. અપડેટ્સ ન માત્ર નવા ફીચર્સ લાવે છે પરંતુ જૂના સિક્યુરિટી લૂપહોલ્સને પણ ઠીક કરે છે.
જો ફોનને લાંબા સમય સુધી અપડેટ ન કરવામાં આવે તો હેકર્સ આ નબળાઈઓનો ફાયદો ઉઠાવીને સરળતાથી ડિવાઇસમાં સેંધ લગાવી શકે છે. તેથી મોબાઇલ અને એપ્સનું રેગ્યુલર અપડેટ હેકિંગથી બચાવ માટે અનિવાર્ય પગલું માનવામાં આવે છે.
પબ્લિક વાઈ-ફાઈ અને અજાણી એપ્સથી રહો દૂર
રેલ્વે સ્ટેશન, કાફે કે પાર્કમાં મળતું ફ્રી વાઈ-ફાઈ દેખાવમાં આકર્ષક લાગી શકે છે, પરંતુ તે હેકર્સ માટે ડેટા ચોરી કરવાનું સરળ સાધન છે. આવા નેટવર્ક પર લોગિન ડિટેલ્સ અને બેન્કિંગ જાણકારી સરળતાથી ઇન્ટરસેપ્ટ કરી શકાય છે.
એ જ રીતે સોશિયલ મીડિયા કે મેસેજિંગ એપ્સ પર મળેલી લિંકથી એપ ડાઉનલોડ કરવી પણ ખતરનાક છે. હેકર્સ અવારનવાર નકલી એપ્સ બનાવીને તેમાં માલવેર નાખી દે છે. તેથી હંમેશા ગૂગલ પ્લે સ્ટોર કે એપલ એપ સ્ટોર જેવા ભરોસાપાત્ર સ્ત્રોતથી જ એપ ઇન્સ્ટોલ કરો.