અમેરિકાએ ભારતીય ઉત્પાદનો પર 50% ટેરિફ લાદ્યો છે, પરંતુ ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે વાટાઘાટોના દરવાજા ખુલ્લા છે. બંને દેશો વર્તમાન વેપારિક પડકારોનો ઉકેલ શોધવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. સરકારનો અભિગમ સ્પષ્ટ છે કે ભારત MSME, ખેડૂતો અને માછીમારોના હિતોનું રક્ષણ કરશે, જ્યારે નિકાસ વૃદ્ધિ અને ઉત્પાદન વૈવિધ્યકરણ પર પણ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવી રહ્યું છે.
US ટેરિફ: અમેરિકાએ ભારતથી આયાત થતા ઉત્પાદનો પર 50% ટેરિફ લાગુ કર્યો છે, જેના કારણે નિકાસકારો અને ઉદ્યોગોમાં ચિંતા છે. તેમ છતાં, ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે વાટાઘાટો ચાલુ છે અને બંને પક્ષો વેપારિક પડકારોનો ઉકેલ શોધવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. ભારતીય સરકારે કહ્યું છે કે આ એક કામચલાઉ તબક્કો છે અને નિકાસ વૃદ્ધિ, ઉત્પાદન વૈવિધ્યકરણ અને ઘરેલું માંગ વધારવાના પગલાં ચાલુ રહેશે.
ઉચ્ચ ટેરિફ છતાં વાટાઘાટો ચાલુ રહેવાના સંકેત
એક વરિષ્ઠ સરકારી અધિકારીએ જણાવ્યું કે બંને પક્ષો વચ્ચે સંચાર માધ્યમો ખુલ્લા છે. અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર, 'બંને દેશોને આ મુદ્દાઓ કેવી રીતે ઉભરી આવશે તેની ચિંતા છે અને બંને પક્ષો ઉકેલના માર્ગો શોધી રહ્યા છે. આ ફક્ત દીર્ઘકાલીન સંબંધોમાં એક કામચલાઉ તબક્કો છે. વાટાઘાટોનો વિકલ્પ ખુલ્લો રાખવો મહત્વપૂર્ણ છે.'
ભારત દ્વારા રશિયા પાસેથી તેલની ખરીદી પર અમેરિકાએ વધારાનો ટેરિફ લાદ્યો હતો, જેના કારણે વચગાળાના વેપાર કરાર પરની વાટાઘાટો થોડા સમય માટે અટકી ગઈ હતી. જોકે, હવે બંને દેશો ફરીથી વાટાઘાટો માટે તૈયાર છે.
બંને દેશો વચ્ચે ઉકેલની આશા
ફોક્સ બિઝનેસ સાથેની વાતચીતમાં અમેરિકાના નાણાં મંત્રી સ્કોટ બેસન્ટે ભારત-અમેરિકા સંબંધોને જટિલ ગણાવ્યા. તેમણે કહ્યું કે આ મામલો ફક્ત રશિયન તેલ સુધી સીમિત નથી. બેસન્ટે આશા વ્યક્ત કરી કે અંતે બંને દેશો સાથે મળીને ઉકેલ શોધી કાઢશે. તેમની આ ટિપ્પણી ટ્રમ્પ દ્વારા રશિયન તેલની ખરીદી માટે ભારત પર લાદવામાં આવેલા વધારાના 25 ટકા દંડના થોડા કલાકો પછી આવી. નવો ટેરિફ તાત્કાલિક અસરથી લાગુ થઈ ગયો છે.
ભારતના નિકાસ પર સંભવિત અસર
અમેરિકા ભારતનું સૌથી મોટું વેપાર ભાગીદાર અને નિકાસ ગંતવ્ય સ્થળ છે. નાણાકીય વર્ષ 2025માં ભારતના કુલ નિકાસનો લગભગ 20% અમેરિકાને ગયો હતો. આવા સમયે 50% ટેરિફ લાગુ થવાથી કેટલાક ક્ષેત્રોમાં નિકાસકારો અને ઉદ્યોગોને ચિંતા થઈ શકે છે.
સરકારી અધિકારીઓએ જોકે ખાતરી આપી કે તેની અસર એટલી ગંભીર નહીં થાય જેટલી ઉદ્યોગ દ્વારા અંદાજ લગાવવામાં આવી રહી છે. તેમણે કહ્યું કે ભારતની નિકાસ ફક્ત અમેરિકી બજાર પર નિર્ભર નથી. કેટલાક ક્ષેત્રોમાં અસર થઈ શકે છે, પરંતુ મોટા જોખમના સંકેતો નથી.
નિકાસ વધારવા માટે નવી પહેલ
વાણિજ્ય વિભાગ નિકાસ વૃદ્ધિ પર વિશેષ ધ્યાન આપી રહ્યું છે. વિભાગે નિકાસ મિશન અને ઉત્પાદન તથા બજારના વૈવિધ્યકરણના પગલાં શરૂ કર્યા છે. આ ઉપરાંત વેપાર કરવાની કિંમત ઘટાડવા અને ઘરેલું માંગને પ્રોત્સાહન આપવા માટે પણ ઘણા પગલાં લેવાઈ રહ્યા છે.
સરકાર ભાવમાં થતા ફેરફારની અસર અને ગ્રાહક વર્તનનું પણ સૂક્ષ્મ વિશ્લેષણ કરી રહી છે. તમામ ક્ષેત્રોમાંથી પ્રતિસાદ લઈને વ્યૂહરચનાઓને વધુ સારી બનાવવામાં આવી રહી છે.
વેપારિક વિવાદોનો ઉકેલ વાટાઘાટોથી શક્ય
સરકારનો અભિગમ સ્પષ્ટ છે કે MSME, ખેડૂતો અને માછીમારોના હિતોનું રક્ષણ પ્રાથમિકતા છે. ઉચ્ચ ટેરિફથી પ્રભાવિત ક્ષેત્રોમાં સરકાર વિશેષ પગલાં લઈ શકે છે. અધિકારીએ કહ્યું કે પ્રભાવિત ક્ષેત્રો માટે નીતિ અને સહાયક તંત્ર બનાવવામાં આવી રહ્યા છે.
ભારતનો દ્રષ્ટિકોણ છે કે વેપારિક વિવાદોનો ઉકેલ વાટાઘાટો અને વ્યૂહરચના દ્વારા લાવી શકાય છે. આ પગલાથી એવો સંદેશ પણ જાય છે કે બંને દેશો વચ્ચે લાંબા ગાળાના સંબંધોને મજબૂત કરી શકાય છે.
