केंद्रीय गृहमंत्री अमित शाह यांचा वाढदिवस: संघर्ष आणि यशस्वी राजकीय प्रवासाची गाथा

देशाचे केंद्रीय गृहमंत्री आणि भारतीय जनता पक्षाचे (भाजप) ज्येष्ठ नेते अमित शाह यांचा आज वाढदिवस आहे. २२ ऑक्टोबर १९६४ रोजी मुंबईत एका गुजराती कुटुंबात जन्मलेल्या अमित शाह यांचे जीवन संघर्ष आणि राजकीय दृढनिश्चयाने भरलेले राहिले आहे. 

नवी दिल्ली: देशाचे केंद्रीय गृहमंत्री अमित शाह यांचा आज वाढदिवस आहे. त्यांचा जन्म २२ ऑक्टोबर १९६४ रोजी मुंबईत राहणाऱ्या गुजराती दांपत्य कुसुम बेन आणि अनिलचंद्र शाह यांच्या घरी झाला. अमित शाह यांचे आजोबा गायकवाड, बडोदा राज्यातील मानसा संस्थानाचे एक धनाढ्य व्यापारी (नगर सेठ) होते. कुटुंबाला व्यावसायिक पार्श्वभूमी असतानाही, अमित शाह यांनी राजकारणात पाऊल ठेवले आणि हळूहळू आपल्या कठोर परिश्रमाने आणि रणनीतिक क्षमतेने राजकारणात आपली वेगळी ओळख निर्माण केली.

प्रारंभिक जीवन आणि कुटुंब

अमित शाह यांचा जन्म मुंबईत कुसुम बेन आणि अनिलचंद्र शाह यांच्या घरी झाला. त्यांचे आजोबा गायकवाड बडोदा राज्यातील मानसा संस्थानाचे धनाढ्य व्यापारी (नगर सेठ) होते. १६ वर्षांच्या वयापर्यंत अमित शाह त्यांच्या वडिलोपार्जित गाव मानसामध्ये राहिले, जिथे त्यांनी प्राथमिक शिक्षण घेतले. त्यांच्या जीवनावर त्यांच्या आईचा खोल प्रभाव होता, ज्या एक कट्टर गांधीवादी होत्या आणि त्यांना खादी परिधान करण्याची आणि राष्ट्रभक्तीची शिकवण देत असत.

संघाशी संबंध आणि राजकीय सुरुवात

अमित शाह यांचे सार्वजनिक जीवन १९८० मध्ये सुरू झाले, जेव्हा ते फक्त १६ वर्षांचे होते. त्यांनी राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघात (RSS) युवा स्वयंसेवक म्हणून सामील होऊन आपल्या राजकीय प्रवासाची सुरुवात केली. याच दरम्यान ते अखिल भारतीय विद्यार्थी परिषदेशी (ABVP) देखील जोडले गेले. १९८२ मध्ये शाह यांना ABVP च्या गुजरात विभागाचे संयुक्त सचिव बनवले गेले. १९८४ मध्ये त्यांनी भाजपसाठी मतदान प्रतिनिधी म्हणून काम केले. १९८७ मध्ये अमित शाह भाजपच्या युवा मोर्चात सामील झाले आणि समाजसुधारक नानाजी देशमुख यांच्या संपर्कात आले, ज्यांनी त्यांची कार्यशैली आणि नेतृत्व क्षमता विकसित करण्यास मदत केली.

१९८९ मध्ये अमित शाह यांना भाजपच्या अहमदाबाद विभागाचे सचिव बनवण्यात आले. त्यावेळी देशभरात श्रीराम जन्मभूमी आंदोलन आणि एकता यात्रेचे राजकारण सुरू होते. शाह यांनी या आंदोलनांमध्ये आपली जबाबदारी चांगल्या प्रकारे पार पाडली. त्यांनी लालकृष्ण अडवाणी आणि अटल बिहारी वाजपेयी यांच्या निवडणूक व्यवस्थापनातही महत्त्वाची भूमिका बजावली.

नरेंद्र मोदींशी राजकीय सहकार्य

१९९० च्या दशकात गुजरातमध्ये भाजपच्या झपाट्याने होत असलेल्या वाढीच्या काळात, अमित शाह यांचा संपर्क नरेंद्र मोदींशी आला. मोदी गुजरातमध्ये पक्षाचे संघटन सचिव होते आणि शाह सदस्यत्व मोहीम तसेच संघटना विस्तारामध्ये त्यांच्यासोबत जोडले गेले. १९९७ मध्ये अमित शाह यांना युवा मोर्चाचे राष्ट्रीय कोषाध्यक्ष बनवण्यात आले आणि त्याच वर्षी सरखेज विधानसभा पोटनिवडणुकीत भाजपने त्यांना आपला उमेदवार बनवले. त्यांनी २५,००० मतांच्या फरकाने विजय मिळवला आणि पहिल्यांदा आमदार झाले. तेव्हापासून २०१२ पर्यंत त्यांनी प्रत्येक निवडणूक जिंकून आपली पकड मजबूत केली.

१९९८ मध्ये शाह गुजरात भाजपचे प्रदेश सचिव बनले आणि एका वर्षात त्यांना प्रदेश उपाध्यक्षाचे पद मिळाले. २००२ च्या विधानसभा निवडणुकीत अमित शाह यांना ‘गौरव यात्रे’च्या आयोजनाची जबाबदारी देण्यात आली. त्यानंतर ते गृह, वाहतूक, मद्यनिषेध, संसदीय कार्य, विधी आणि अबकारी विभाग यांसारख्या महत्त्वपूर्ण मंत्रालयांमध्ये राहिले.

२००९ मध्ये त्यांना गुजरात क्रिकेट संघाचे उपाध्यक्ष बनवण्यात आले आणि नरेंद्र मोदी पंतप्रधान झाल्यानंतर ते संघाचे अध्यक्ष झाले. २०१३ मध्ये भाजपने त्यांना राष्ट्रीय सरचिटणीस बनवले.

२०१४ च्या लोकसभा निवडणुकीत रणनीतीची कसोटी

२०१४ मध्ये जेव्हा नरेंद्र मोदी पंतप्रधानपदाचे उमेदवार बनले, तेव्हा अमित शाह यांना उत्तर प्रदेशचे प्रभारी म्हणून नियुक्त करण्यात आले. त्यांच्या रणनीती आणि संघटनात्मक कौशल्यामुळे भाजपला यूपीमध्ये ७३ जागा मिळाल्या आणि मतांचे प्रमाण ४२% पर्यंत पोहोचले. त्यानंतर ९ जुलै २०१४ रोजी त्यांना भाजपचे राष्ट्रीय अध्यक्ष बनवण्यात आले, या पदावर ते २०२० पर्यंत राहिले.

२०१७ मध्ये अमित शाह गुजरातमधून राज्यसभा सदस्य म्हणून निवडले गेले. २०१९ मध्ये त्यांनी पहिल्यांदा गांधीनगरमधून लोकसभा निवडणूक लढवली आणि ७०% मतांच्या टक्केवारीसह आपल्या निकटतम प्रतिस्पर्धकाला ५,५७,००० मतांनी हरवले. त्यांचा हा विजय त्यांच्या मजबूत जनाधार आणि रणनीतिक कौशल्याचा पुरावा होता.

२०१९ मध्ये अमित शाह देशाचे गृहमंत्री बनले. या पदावर त्यांनी देशाची अंतर्गत सुरक्षा आणि कायदा व सुव्यवस्था मजबूत करण्यासाठी अनेक ऐतिहासिक निर्णय घेतले. त्यांचा कार्यकाळ शिस्त आणि समर्पणाचे उदाहरण मानले जाते. गृहमंत्री म्हणून शाह यांनी सशस्त्र दल आणि केंद्रीय संस्थांच्या सुधारणा, नागरिक सुरक्षा, राज्यांचे सहकार्य, आणि अंतर्गत सुरक्षा बाबींमध्ये अनेक महत्त्वपूर्ण पावले उचलली.