आंगणवाडी केंद्र काय आहे? आंगणवाडीमध्ये नोकरी कशी मिळवावी?
आंगणवाडी हे भारतातील ग्रामीण भागांमध्ये माता आणि बालकांच्या आरोग्याची काळजी घेणारे केंद्र आहे. बालकांची भूक आणि कुपोषण दूर करण्यासाठी एकात्मिक बाल विकास सेवा कार्यक्रमांतर्गत 1975 मध्ये भारत सरकारने हे केंद्र सुरू केले. प्रत्येक गावात 6 वर्षांपर्यंतच्या मुलांना विविध सुविधा पुरवण्याचे काम या केंद्रांमार्फत केले जाते. या सुविधांमध्ये शिक्षण, पौष्टिक आहार, आरोग्य सेवा, लसीकरण आणि इतर अनेक गोष्टींचा समावेश आहे. 6 वर्षांपर्यंतच्या बालकांना कुपोषणापासून वाचवण्यासाठी सर्व प्रकारच्या सुविधा मिळतील याची खात्री करणे हा या कार्यक्रमाचा उद्देश आहे. या योजनेत पुरवलेल्या सुविधांमुळे बालके आणि माता दोघांनाही खूप फायदा झाला आहे. आंगणवाडी केंद्र एक अशी जागा आहे, जिथे बालके आणि माता घरगुती वातावरणात कोणतीही अडचण न येता, पुरवलेल्या सुविधांचा लाभ घेऊ शकतात.
कोणत्याही आरोग्यासंबंधी आपत्कालीन स्थितीत किंवा सामान्य परिस्थितीत महिला आणि बालकांना सरकारी योजनांअंतर्गत स्थानिक मदत करणे ही आंगणवाडी कार्यकर्तीची जबाबदारी आहे.
आंगणवाडीतील नियुक्त्या
आंगणवाडीमध्ये विविध पदांसाठी अर्ज करण्यासाठी, विभागाच्या अधिकृत वेबसाईट www.wcd.nic.in वर भेट द्या.
अधिकृत आंगणवाडी वेबसाईटवर गेल्यावर Apply लिंकवर क्लिक करा.
आंगणवाडीचा फॉर्म भरा.
आंगणवाडीचा फॉर्म भरल्यानंतर आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.
आंगणवाडी फॉर्मची एक प्रत आपल्याजवळ ठेवा, कारण भविष्यात ती आवश्यक भासू शकते.
उमेदवाराचे वय 18 ते 40 वर्षांच्या दरम्यान असावे.
पात्रता आणि वेतन
आंगणवाडी कार्यकर्ता होण्यासाठी शैक्षणिक पात्रता 10 वी पास असणे आवश्यक आहे. याचा अर्थ असा की, ज्या महिलांनी किमान 10 वी परीक्षा उत्तीर्ण केली आहे, त्या आंगणवाडी कार्यकर्ता बनण्यासाठी अर्ज करू शकतात.
पद शैक्षणिक पात्रता वेतन
मदतनीस/सहाय्यक 10 वी पास 18500/-
पुरुष/महिला पर्यवेक्षक 12 वी पास 26500/-
प्रकल्प अधिकारी पदवीधर 35500/-
आंगणवाडीतील मुख्य पदे
CDPO (सरकारी पद)
पर्यवेक्षक (सरकारी पद)
आंगणवाडी कार्यकर्ता (कंत्राटी पद)
आंगणवाडी सहाय्यिका (कंत्राटी पद)
सीडीपीओ
हे एक सरकारी आणि राजपत्रित अधिकारी पद आहे. या अंतर्गत कार्यक्रमांचे संचालन केले जाते आणि प्रकल्पाचे कामकाज सुरळीतपणे चालवण्याची जबाबदारी या पदावर काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्याची असते. सर्व पर्यवेक्षक, आंगणवाडी कार्यकर्ते आणि आंगणवाडी सहाय्यिका सीडीपीओच्या अंतर्गत येतात आणि त्यांच्यामार्फत दिलेली कामे पूर्ण करतात.
पर्यवेक्षक
हे एक सरकारी पद आहे, ज्या अंतर्गत आंगणवाडी कार्यकर्ते आणि सहाय्यिका काम करतात. प्रत्येक पर्यवेक्षक 20 ते 40 आंगणवाडी केंद्रांची देखरेख करतो, कार्यक्रमाची अंमलबजावणी करण्यासाठी प्रत्येक केंद्राला भेट देतो आणि आंगणवाडी कार्यकर्त्यांना त्यांची कर्तव्ये पार पाडण्यासाठी मार्गदर्शन करतो.
आंगणवाडी कार्यकर्ता
आंगणवाडी कार्यकर्त्या कार्यक्रमांचे संचालन करतात. त्या मुलांना शिक्षण देतात आणि महिलांना योग्य सल्ला आणि मदत पुरवतात. त्या सर्व महिलांना भेटून, त्यांना सरकारी योजनांमधून मिळणाऱ्या सुविधा आणि लाभांविषयी संपूर्ण माहिती देतात. संपूर्ण आंगणवाडी केंद्राचे योग्य पद्धतीने कामकाज चालवण्याची जबाबदारी आंगणवाडी कार्यकर्तीची असते. त्या मुलांचे खेळातून शिक्षण व्हावे यासाठी प्रयत्न करतात, तसेच त्यांना पौष्टिक आहार उपलब्ध करून देतात. या पदाच्या अंतर्गत आंगणवाडी सहाय्यिका काम करतात. हे एक कंत्राटी पद असून सरकार त्यांना मानधन देते, जे वेळोवेळी वाढत असते.
आंगणवाडी सहाय्यिका
या पदावर काम करणाऱ्या महिला आंगणवाडी कार्यकर्त्यांना मदत करतात. त्या मुलांना घरातून केंद्रापर्यंत आणतात आणि परत घरी घेऊन जातात, तसेच केंद्रात होणाऱ्या प्रत्येक कार्यक्रमात मदत करतात. आंगणवाडी सहाय्यिका हे पद कंत्राटी असून सरकार त्यांना मासिक मानधन देते, जे वेळोवेळी वाढत असते.
टीप: वर दिलेली माहिती वेगवेगळ्या स्त्रोतांवर आणि काही वैयक्तिक सल्ल्यांवर आधारित आहे. आम्हाला आशा आहे की, ही माहिती तुम्हाला तुमच्या करिअरमध्ये योग्य दिशा देईल. अशाच ताज्या माहितीसाठी, देश-विदेश, शिक्षण, रोजगार, करिअरशी संबंधित विविध लेख sabkuz.com वर वाचत राहा.