ज्येष्ठ नागरिकांसाठी रेल्वे भाड्यात सवलत पुन्हा सुरू होण्याची शक्यता, रेल्वे मंत्रालयाकडून विचार सुरू

रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी राज्यसभेत माहिती देताना सांगितले की, रेल्वेच्या स्थायी समितीने स्लीपर आणि थर्ड एसी (3AC) श्रेणींमध्ये ज्येष्ठ नागरिकांना भाड्यात सवलत देण्याबाबत विचार करण्याची शिफारस केली आहे.

नवी दिल्ली: भारतीय रेल्वेने प्रवास करणाऱ्या ज्येष्ठ नागरिकांसाठी एक दिलासादायक बातमी समोर येत आहे. केंद्र सरकार ज्येष्ठ नागरिकांना पुन्हा भाड्यात सवलत देण्यावर गांभीर्याने विचार करत आहे. विशेषतः स्लीपर आणि थर्ड एसी (3AC) श्रेणींमध्ये ही सवलत मिळू शकते. ही माहिती रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी राज्यसभेत एका प्रश्नाच्या उत्तरात दिली.

त्यांनी सांगितले की, रेल्वेच्या स्थायी समितीने स्लीपर आणि 3AC वर्गांमध्ये ज्येष्ठ नागरिकांसाठी सवलत पूर्ववत करण्याची शिफारस केली आहे आणि सरकार यावर विचार करत आहे. कोरोना महामारीमुळे मार्च 2020 पासून ज्येष्ठ नागरिकांना देण्यात येणारी ही सवलत बंद करण्यात आली होती.

ज्येष्ठ नागरिकांसाठी सवलत पूर्ववत करण्यावर काय म्हणाले रेल्वे मंत्री?

राज्यसभेत जेव्हा काही खासदारांनी ज्येष्ठ नागरिकांसाठीच्या सवलती पुन्हा सुरू करण्याची मागणी केली, तेव्हा रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी स्पष्ट केले की रेल्वे सर्व वर्गातील लोकांना स्वस्त सेवा पुरवण्याचा प्रयत्न करत आहे. त्यांनी सांगितले की, वर्ष 2023-24 मध्ये रेल्वेने प्रवासी भाड्यावर एकूण 60,466 कोटी रुपयांची सबसिडी दिली आहे. याचा अर्थ असा आहे की एका सरासरी प्रवाशाला रेल्वेने प्रवास करताना 45% पर्यंतची सवलत मिळत आहे, जी आधीपासूनच एक महत्त्वपूर्ण सवलत आहे.

स्वस्त सेवेचे उदाहरणही दिले

रेल्वे मंत्र्यांनी उदाहरण देताना सांगितले, “जर एखाद्या सेवेची किंमत 100 रुपये आहे, तर प्रवाशांना त्या सेवेसाठी फक्त 55 रुपये द्यावे लागतात. बाकीचा खर्च रेल्वे उचलते.” त्यांनी हे देखील सांगितले की ही सामान्य सबसिडी सर्व प्रवाशांसाठी समान रीतीने लागू आहे. रेल्वेमंत्र्यांनी हे देखील सांगितले की, सध्या काही श्रेणींना अतिरिक्त सवलत देण्यात येत आहे. यामध्ये दिव्यांगजन, गंभीर आजारांचे रुग्ण आणि विद्यार्थ्यांच्या विविध श्रेणींचा समावेश आहे. या वर्गांना तिकीट बुकिंगवर अजूनही विशेष सवलत मिळते.

या विधानाद्वारे हे संकेत मिळतात की रेल्वे सध्या प्रत्येक वर्गासाठी समान सबसिडी धोरण स्वीकारण्यावर जोर देत आहे, परंतु ज्येष्ठ नागरिकांसाठी स्वतंत्रपणे सवलत देण्याची शक्यता अजूनही खुली आहे.

महामारीनंतर बंद झाली होती सवलत

• उल्लेखनीय आहे की, कोविड-19 महामारीच्या सुरुवातीपूर्वी रेल्वे ज्येष्ठ नागरिकांना तिकिटांवर विशेष सवलत देत होती.
• पुरुष प्रवाशांना 60 वर्षे किंवा त्याहून अधिक वय असल्यास सर्व श्रेणींमध्ये 40 टक्क्यांपर्यंत सवलत मिळत होती.
• महिला प्रवाशांना 58 वर्षांच्या वयापासून सवलतीचा लाभ मिळत होता आणि त्यांना 50 टक्क्यांपर्यंत सवलत मिळत होती.

मार्च 2020 मध्ये जेव्हा महामारीमुळे ट्रेन सेवा विस्कळीत झाली, तेव्हा ही सवलत तात्पुरती बंद करण्यात आली होती. त्यानंतर, आजपर्यंत ही सुविधा पूर्ववत करण्यात आलेली नाही. रेल्वेमंत्र्यांच्या ताज्या विधानावरून हे स्पष्ट संकेत मिळतात की केंद्र सरकार ज्येष्ठ नागरिकांसाठी सवलत पूर्ववत करण्याच्या दिशेने विचार करत आहे, विशेषतः स्लीपर आणि 3AC श्रेणींमध्ये.

तथापि, ही सवलत कधीपासून सुरू होईल किंवा तिचे नियम काय असतील, यावर अंतिम निर्णय घेणे अजून बाकी आहे. परंतु राज्यसभेत दिलेल्या मंत्र्यांच्या विधानामुळे ही आशा नक्कीच निर्माण झाली आहे की नजीकच्या भविष्यात ज्येष्ठ नागरिकांना पुन्हा सवलत मिळू शकेल.