देशातील सुप्रसिद्ध स्टील कंपनी, स्टील अथॉरिटी ऑफ इंडिया लिमिटेड अर्थात SAIL ने चालू आर्थिक वर्ष २०२५-२६ च्या पहिल्या तिमाहीचे निकाल जाहीर केले आहेत. वरकरणी आकडे ठीक वाटू शकतात, पण खरी कहाणी नफ्याच्या पातळीवर गेल्यावर समोर येते. तिमाही दर तिमाही कामगिरी पाहिल्यास, SAIL ला नफ्यात मोठा फटका बसला आहे. कमाई अपेक्षेपेक्षा खूपच कमी झाली आहे, ज्यामुळे शेअर बाजारात या स्टॉकबद्दल चिंता वाढली आहे.
EBITDA अंदाजानुसार कमी, तोट्याने वाढवली चिंता
SAIL चा या तिमाहीतील EBITDA सुमारे २७,६०० कोटी रुपये राहिला, जो बाजाराच्या अपेक्षेपेक्षा १६ टक्क्यांनी कमी असल्याचे सांगितले जात आहे. तज्ञांचे मत आहे की, इन्व्हेंटरीमधील (Stock) मोठा तोटा हे याचे मोठे कारण आहे. कंपनीला किमतीतील घसरणीमुळे सुमारे ९,५०० कोटी रुपयांचे नुकसान झाले. जरी स्टीलची चांगली विक्री आणि रेल्वे ऑर्डरमुळे कंपनीला काहीसा दिलासा मिळाला असला, तरी तो फायदा कायमस्वरूपी मानला जात नाही. हे फायदे एकदाच झाले आणि पुढील तिमाहीत ते पुन्हा मिळण्याची शक्यता कमी आहे.
उत्पादनात किंचित वाढ, पण विक्रीत सुस्ती
SAIL ने या तिमाहीत ४.५५ मिलियन टन स्टीलची विक्री केली, ज्यात NMDC साठी केलेल्या उत्पादनाचाही समावेश आहे. वार्षिक आधारावर हा आकडा थोडा चांगला दिसत आहे, पण मागील तिमाहीच्या तुलनेत घट दिसून आली. म्हणजेच मागणीत अजूनही स्थिरता आलेली नाही, जी मजबूत सुधारणेसाठी आवश्यक मानली जाते. कंपनीच्या प्रोडक्शन युनिट्सने क्षमतेनुसार काम केले, पण बाजारातून योग्य प्रतिसाद न मिळाल्याने विक्रीत वाढ झाली नाही.
ब्रोकरेज हाऊसची SAIL कडे नजर
SAIL च्या कमकुवत निकालांनंतर अनेक ब्रोकरेज हाऊसने (गुंतवणूक सल्लागार संस्था) या शेअरवर आपले मत व्यक्त केले आहे. या सर्वांच्या मतांमध्ये एक गोष्ट समान आहे, ती म्हणजे यात झटपट वाढ होण्याची शक्यता सध्या दिसत नाही. बहुतेक Brokerage Houses ने ‘होल्ड’ (Hold) रेटिंग कायम ठेवली आहे, ज्याचा अर्थ गुंतवणूकदारांनी तो सध्या विकू नये किंवा खरेदी करू नये.
ICICI Securities चा अभिप्राय
ICICI Securities ने SAIL च्या ताज्या निकालांना कमजोर मानले आहे. त्यांनी स्टॉकचे Target Price (लक्ष्य किंमत) कमी करून १२० रुपये केले आहे, तर सध्या तो १२६ रुपयांच्या आसपास Trade करत आहे. त्यांचे मत आहे की स्टील सेक्टरमध्ये (Steel Sector) दबाव आहे आणि कंपनीच्या कमाईतील घट हे दर्शवते की परिस्थिती लवकर सुधारणार नाही.
Nuvama Institutional Equities ने घटवले Target
Nuvama ने पूर्वी SAIL चे Target १५४ रुपये ठेवले होते, जे आता घटवून १३५ रुपये केले आहे. त्यांच्या मते, स्टीलच्या किमतीत घट आणि कंपनीद्वारे केले जाणारे मोठे भांडवली गुंतवणूक (Capital Investment) नफ्यावर परिणाम करत आहे. म्हणजेच नजीकच्या भविष्यात गुंतवणूकदारांनी मोठ्या वाढीची अपेक्षा करू नये.
Antique Stock Broking चा विश्लेषणात्मक अहवाल
Antique ने देखील कंपनीच्या भविष्याबद्दल सावधगिरी बाळगली आहे. त्यांनी स्टॉकसाठी Target Price १२९ रुपये ठेवले आहे आणि ‘होल्ड’ (Hold) करण्याचा सल्ला दिला आहे. त्यांचे म्हणणे आहे की, आगामी काळात SAIL ला अनेक आव्हानांचा सामना करावा लागू शकतो, ज्यात स्टीलच्या किमतीत सतत घट, वाढता Capex (भांडवली खर्च) आणि कमजोर मागणी यांचा समावेश आहे.
स्टील सेक्टरमधील दबावामुळे मिळत नाहीये आधार
SAIL ला केवळ कंपनी स्तरावरच नव्हे, तर संपूर्ण सेक्टरमध्ये (Steel Sector) असलेल्या दबावाचाही सामना करावा लागत आहे. देशांतर्गत आणि जागतिक बाजारपेठेत स्टीलच्या मागणीत स्थिरता नाही. चीनमधून वाढता पुरवठा आणि तेथील देशांतर्गत बाजारपेठेत घटत्या मागणीमुळे आंतरराष्ट्रीय किमतींवर दबाव आला आहे. भारतातही Infrastructure (पायाभूत सुविधा) प्रकल्पांमध्ये होणारा उशीर आणि खाजगी क्षेत्रातील सुस्तीमुळे मागणीत अपेक्षित वाढ दिसत नाही आहे.
Return ऐवजी भांडवल वाचवण्यावर लक्ष केंद्रित करा
बाजार तज्ञांचे मत आहे की, SAIL ची सध्याची कामगिरी गुंतवणूकदारांसाठी सावधगिरीचा इशारा आहे. सध्या कंपनी भांडवली गुंतवणुकीत व्यस्त आहे, पण त्या बदल्यात नफा मिळताना दिसत नाही. यामुळेच सर्व प्रमुख Brokerage Houses या स्टॉकवर Return ऐवजी भांडवल वाचवण्याची रणनीती (Capital Protection strategy) स्वीकारण्याचा सल्ला देत आहेत.
SAIL चा पुढील मार्ग कठीण दिसत आहे
ताज्या तिमाहीचे निकाल आणि बाजाराची प्रतिक्रिया हे स्पष्ट करत आहे की, SAIL ला आगामी काळात मोठी वाढ मिळणे सोपे नाही. कंपनीला आपल्या Business Model (व्यवसाय मॉडेल), Cost Control (खर्च नियंत्रण) आणि मागणी वाढवण्याच्या उपायांवर लक्ष केंद्रित करावे लागेल. जोपर्यंत जागतिक स्तरावर स्टीलच्या किमती आणि मागणी स्थिर होत नाही, तोपर्यंत SAIL ची गती मंदावलेलीच दिसेल.