SEBI News: SEBI ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਸ਼ਨ ਲੇਵਰੇਜ ਨੂੰ ਕੈਸ਼ ਪੋਜੀਸ਼ਨ ਨਾਲ ਲਿੰਕ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਨਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਯੋਜਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਸ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਸਵੇਰੇ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਹਲਚਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਖ਼ਬਰ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਰਹੀ। ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਆਪਸ਼ਨ ਟ੍ਰੇਡਿੰਗ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਕੁਝ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ SEBI ਆਪਸ਼ਨ ਸੈਗਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਲੀਵਰੇਜ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਕੈਸ਼ ਮਾਰਕੀਟ ਦੀ ਪੋਜੀਸ਼ਨ ਨਾਲ ਜੋੜਨ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਭੰਬਲਭੂਸੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣ ਗਈ ਸੀ। ਇਸੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਿਕਿਓਰਿਟੀਜ਼ ਐਂਡ ਐਕਸਚੇਂਜ ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (SEBI) ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਸਫਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
SEBI ਨੇ ਅਫਵਾਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਬੇਬੁਨਿਆਦ
SEBI ਨੇ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਫਿਲਹਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਪਸ਼ਨ ਟ੍ਰੇਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਲੀਵਰੇਜ ਨੂੰ ਕੈਸ਼ ਸੈਗਮੈਂਟ ਦੀ ਪੋਜੀਸ਼ਨ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇ। ਨਾ ਹੀ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਅੰਦਰੂਨੀ ਚਰਚਾ ਜਾਂ ਯੋਜਨਾ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। SEBI ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਿਯਮ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ ਦੀ ਨੀਤੀ ਅਪਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ 'ਤੇ ਉੱਠੇ ਸਵਾਲ
ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰਿਆਂ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ SEBI ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਢਾਂਚੇ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਆਪਸ਼ਨ ਟ੍ਰੇਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਰਿਟੇਲ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਸੀਮਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਸੱਟੇਬਾਜ਼ੀ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਈ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕੈਸ਼ ਸੈਗਮੈਂਟ ਦੀ ਲਿਕਵਿਡਿਟੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਆਪਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰੇਡਿੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਕੈਸ਼ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਪੋਜੀਸ਼ਨ ਰੱਖਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
SEBI ਨੇ ਕਿਹਾ ਨਿਯਮ ਬਦਲਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਵੇਗੀ ਵਿਆਪਕ ਚਰਚਾ
SEBI ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਲਈ ਨਿਯਮਤ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਦੀ ਰਾਏ ਲਈ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਰਾਏ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। SEBI ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੁਹਰਾਇਆ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰਕੂਲਰ ਜਾਂ ਗਾਈਡਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਦਾ ਡਰਾਫਟ ਸਭ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਡੈਰੀਵੇਟਿਵਜ਼ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ 'ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਨਜ਼ਰ
ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ F&O ਯਾਨੀ ਫਿਊਚਰਜ਼ ਅਤੇ ਆਪਸ਼ਨਜ਼ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਰਿਟੇਲ ਇਨਵੈਸਟਰਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕੁਝ ਛੋਟੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਭਾਰੀ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾਇਆ, ਪਰ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਨੁਕਸਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਏ। SEBI ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਸ ਸੈਗਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਸਖ਼ਤ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਨ:
- ਕੰਟਰੈਕਟ ਸਾਈਜ਼ ਵਧਾਉਣਾ
- ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਦੀ ਅਗਾਊਂ ਵਸੂਲੀ
- ਪੋਜੀਸ਼ਨ ਲਿਮਿਟ 'ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ
- ਬ੍ਰੋਕਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣਾ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਦਮਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਬੇਲੋੜੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਹੈ।
ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ SEBI ਦੀ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ
SEBI ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਿਟੇਲ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਸਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਦੀ ਮੂਲ ਨੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਰੇ ਨਿਯਮ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਇਸੇ ਸੋਚ ਨਾਲ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਬਣੀ ਰਹੇ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਣਜਾਣੇ ਜੋਖਮ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਣ।
ਟ੍ਰੇਡਿੰਗ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਤੋਂ ਬਚਾਅ
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਪਸ਼ਨ ਲੇਵਰੇਜ ਨੂੰ ਕੈਸ਼ ਪੋਜੀਸ਼ਨ ਨਾਲ ਜੋੜਨਾ, ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਅਸਥਿਰਤਾ ਲਿਆ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰਿਟੇਲ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਟ੍ਰੇਡਿੰਗ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ SEBI ਦਾ ਇਹ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰਾ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਿਤ ਰੁਖ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਕਦਮ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਪਰ SEBI ਵੱਲੋਂ ਆਇਆ ਤਾਜ਼ਾ ਬਿਆਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ੰਕਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਫਿਲਹਾਲ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਾ ਤਾਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਸਦੀ ਕੋਈ ਯੋਜਨਾ ਹੈ।
