ਸਿੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਸੱਦੇ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਮਰਿਆਦਾਵਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਦੇ ਕਾਰਨ 'ਤਨਖਾਹੀਆ' ਐਲਾਨਿਆ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਸਿੱਖ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਬਹਿਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Punjab: ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ (SAD) ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਨੂੰ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਜੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਨੇ 'ਤਨਖਾਹੀਆ' ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਉਹਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਸੱਦੇ ਨੂੰ ਦੋ ਵਾਰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦੇ ਚੱਲਦਿਆਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। 'ਤਨਖਾਹੀਆ' ਸ਼ਬਦ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਧਾਰਮਿਕ ਮਰਿਆਦਾਵਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ।
ਦੋ ਵਾਰ ਬੁਲਾਵਾ ਭੇਜਿਆ, ਫਿਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਹਾਜ਼ਰ
ਤਖ਼ਤ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਵੱਲੋਂ ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਾਰਮਿਕ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਦੋ ਵਾਰ ਸਪਸ਼ਟੀਕਰਨ ਦੇਣ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਦੋਵੇਂ ਵਾਰ ਉਹ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ (SGPC) ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਧਾਮੀ ਦੇ ਆਗ੍ਰਹਿ 'ਤੇ ਤਖ਼ਤ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਾਧੂ 20 ਦਿਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ। ਬਾਵਜੂਦ ਇਸ ਦੇ, ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹਾਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਹੋਏ।
ਧਾਰਮਿਕ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਲਿਆ ਸਖ਼ਤ ਫੈਸਲਾ
ਇਹਨਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਤਖ਼ਤ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਕਿ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਨੇ ਸਿੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਮਰਿਆਦਾਵਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ 'ਤਨਖਾਹੀਆ' ਐਲਾਨਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਅਤਿਅੰਤ ਗੰਭੀਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ 'ਤਨਖਾਹੀਆ'?
ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ 'ਤਨਖਾਹੀਆ' ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਧਾਰਮਿਕ ਮਰਿਆਦਾਵਾਂ ਅਤੇ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਅਵਹੇਲਨਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤਖ਼ਤ ਵੱਲੋਂ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਗਈ 'ਸੇਵਾ' ਕਰਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤਦ ਜਾ ਕੇ ਉਸਨੂੰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਿੱਖ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਉੱਠਿਆ ਨਵਾਂ ਵਿਵਾਦ
ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ SAD ਦੇ ਮੁਖੀ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਸਿੱਖ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨੇਤਾ ਵੀ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦਾ 'ਤਨਖਾਹੀਆ' ਐਲਾਨਿਆ ਜਾਣਾ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਦੋਵਾਂ ਹੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੀ ਛਵੀ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਆਪਸੀ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
SGPC ਯਾਨੀ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ 'ਤੇ ਵੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਵਾਲ ਉੱਠ ਰਹੇ ਹਨ। SGPC ਨੇ ਤਖ਼ਤ ਤੋਂ ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਨੂੰ ਸਮਾਂ ਦੇਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਤੈਅ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਏ। ਇਹ ਗੱਲ ਸਿੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ 'ਤੇ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।