सादर प्रस्तुत आहे प्रसिद्ध आणि प्रेरणादायक कथा, नकली पोपट
फार वर्षांपूर्वीची गोष्ट आहे, एका घनदाट जंगलात एक खूप मोठे वडाचे झाड होते. त्या झाडावर खूप सारे पोपट राहत होते. ते सगळे नेहमी इकडे-तिकडच्या गप्पा मारत बसायचे. त्यामध्येच मिट्ठू नावाचा एक पोपट होता. तो खूप कमी बोलायचा आणि शांत राहायला त्याला आवडायचे. सगळे त्याची या सवयीची चेष्टा करायचे, पण तो कधीही कुणाच्या बोलण्याचं वाईट वाटून घ्यायचा नाही. एके दिवशी दोन पोपट आपसात बोलत होते. पहिला पोपट म्हणाला – “मला एकदा खूप छान आंबा मिळाला होता. मी तो दिवसभर खूप आवडीने खाल्ला.” यावर दुसरा पोपट म्हणाला – “मला पण एकदा आंब्याचं फळ मिळालं होतं, मी पण ते खूप आवडीने खाल्लं होतं.” तिथेच, मिट्ठू पोपट शांत बसला होता. तेव्हा पोपटांच्या मुख्याने त्याला बघून म्हटले – “अरे, आपण पोपट आहोत, आपलं तर कामच आहे बोलणं, तू का गप्प बसतोस?” मुखिया पुढे म्हणाला – “तू तर मला अस्सल पोपट वाटतच नाहीस. तू नकली पोपट आहेस.” यावर सगळे पोपट त्याला नकली पोपट-नकली पोपट म्हणून हाक मारू लागले, पण मिट्ठू पोपट तरी पण शांतच होता.
हे असंच चालू राहिलं. मग एके दिवशी रात्री मुख्याच्या बायकोचा हार चोरीला गेला. मुख्याची बायको रडत रडत आली आणि तिने सगळी गोष्ट सांगितली. मुख्याची बायको म्हणाली – “कुणीतरी माझा हार चोरला आहे आणि तो आपल्याच कळपातला आहे.” हे ऐकून मुख्याने लगेच सभा बोलावली. सगळे पोपट लगेच सभेसाठी जमा झाले. मुखिया म्हणाला – “माझ्या बायकोचा हार चोरीला गेला आहे आणि माझ्या बायकोने त्या चोराला पळताना बघितलं पण आहे.” तो चोर तुमच्यापैकीच कुणीतरी एक आहे. हे ऐकून सगळे थक्क झाले. मुखिया पुढे म्हणाला की, त्याने आपल्या तोंडाला कपड्याने झाकले होते, पण त्याची चोच बाहेर दिसत होती. त्याची चोच लाल रंगाची होती. आता सगळ्या कळपाची नजर मिट्ठू पोपट आणि हिरू नावाच्या एका दुसऱ्या पोपटावर होती, कारण कळपात फक्त याच दोघांची चोच लाल रंगाची होती. हे ऐकून सगळे मुख्याला चोराचा शोध घेण्यासाठी बोलू लागले, पण मुख्याने विचार केला की हे दोघे तर माझेच आहेत. मी यांना कसे बोलू की तुम्ही चोर आहात? म्हणून, मुख्याने एका कावळ्याची मदत घेतली.
खऱ्या चोराचा शोध घेण्यासाठी कावळ्याला बोलावले. कावळ्याने लाल चोच असणाऱ्या हिरू आणि मिट्ठू पोपटांना समोर बोलावले. कावळ्याने दोन्ही पोपटांना विचारले की, तुम्ही दोघे चोरीच्या वेळेस कुठे होता? यावर हिरू पोपट मोठ्या आवाजात बोलू लागला – “मी त्या दिवशी खूप थकून गेलो होतो. म्हणून, जेवण करून मी त्या रात्री लवकर झोपायला गेलो होतो.” तर मिट्ठू पोपटाने खूप हळू आवाजात उत्तर दिले. तो म्हणाला – “मी त्या रात्री झोपलो होतो.” हे ऐकून कावळ्याने पुन्हा विचारले – “तुम्ही दोघे तुमची बाजू सिद्ध करण्यासाठी काय करू शकता?” यावर हिरू पोपट पुन्हा मोठ्या आवाजात म्हणाला – “मी त्या रात्री झोपलो होतो. माझ्याबद्दल सगळ्यांना माहीत आहे. ही चोरी मिट्ठूनेच केली असेल. म्हणूनच, तो इतका शांत उभा आहे?” मिट्ठू पोपट शांत उभा होता. सभेत असलेले सगळे पोपट शांतपणे हे सगळं बघत होते. मिट्ठू पोपट पुन्हा हळू आवाजात म्हणाला – “मी ही चोरी केलेली नाही.”
हे ऐकून कावळा हसून म्हणाला की चोराचा पत्ता लागला आहे. मुख्यासह सगळे लोक आश्चर्याने कावळ्याकडे बघू लागले. कावळ्याने सांगितले की चोरी हिरू पोपटाने केली आहे. यावर मुखियाने विचारले – “तुम्ही हे कसे काय म्हणू शकता?” कावळा हसून म्हणाला – “हिरू पोपट मोठमोठ्याने बोलून आपले खोटे बोलणे खरे ठरवण्याचा प्रयत्न करत होता, तर मिट्ठू पोपट जाणतो की तो खरे बोलत आहे. म्हणून, तो आपली गोष्ट आरामात सांगत होता.” कावळा पुढे म्हणाला – “तसेही हिरू पोपट खूप बोलतो, त्याच्या बोलण्यावर विश्वास ठेवता येत नाही.” यानंतर हिरूने आपला गुन्हा कबूल केला आणि सगळ्यांची माफी मागितली. हे ऐकून सगळे पोपट हिरू पोपटास कडक शिक्षा देण्याची गोष्ट करू लागले, पण मिट्ठू पोपट म्हणाला – “मुखियाजी, हिरू पोपटाने आपली चूक मान्य केली आहे. त्याने सगळ्यांसमोर माफी पण मागितली आहे. त्याच्याकडून पहिल्यांदा ही चूक झाली आहे, म्हणून त्याला माफ केले जाऊ शकते.” हे बोलणं ऐकल्यावर मुख्याने हिरू पोपटास माफ केले.
या कथेमधून हे शिकायला मिळते की - कधीकधी जास्त बोलून आपण आपली किंमत कमी करतो. म्हणून, गरजेच्या वेळीच बोलावे.
आमचा प्रयत्न आहे की अशाच प्रकारे आम्ही तुमच्यासाठी भारतातील अनमोल खजिना, जो साहित्य, कला, आणि कथांमध्ये आहे, तो सोप्या भाषेत तुमच्यापर्यंत पोहोचवत राहू. अशाच प्रेरणादायक कथा-कहाण्यांसाठी वाचत राहा subkuz.com