'ਰਾਮਾਇਣ' ਦੇ ਕਈ ਕਲਾਕਾਰ ਹੁਣ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰਹੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ, ਮੁਕੇਸ਼ ਰਾਵਲ, ਲਲਿਤਾ ਪਵਾਰ, ਵਿਜੇ ਅਰੋੜਾ, ਜੈਸ਼੍ਰੀ ਗਡਕਰ, ਮੂਲਰਾਜ ਰਜ਼ਦਾ ਅਤੇ ਨਲਿਨ ਦਵੇ ਵਰਗੇ ਨਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
Ramayan: ਰਾਮਾਨੰਦ ਸਾਗਰ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਟੀਵੀ ਸੀਰੀਅਲ 'ਰਾਮਾਇਣ' ਭਾਰਤੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੀਲ ਪੱਥਰ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 1987 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਹੋਏ ਇਸ ਸ਼ੋਅ ਨੇ ਉਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਘਰ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਦੀਵਾਨਾ ਬਣਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਸ਼ੋਅ ਦੀ ਲੋਕਪ੍ਰਿਅਤਾ ਦਾ ਆਲਮ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਛੱਡ ਕੇ 'ਰਾਮਾਇਣ' ਦੇਖਣ ਬੈਠ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਭਿਨੈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਘਰ-ਘਰ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਦਾ ਦਰਜਾ ਤੱਕ ਮਿਲ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਪੌਰਾਣਿਕ ਸੀਰੀਅਲ ਦੇ ਕਈ ਸਿਤਾਰੇ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਜੁਦਾ ਹੋ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਦੀ ਮੌਤ ਆਮ ਰਹੀ, ਤਾਂ ਕੁਝ ਦੀ ਬੇਹੱਦ ਦਰਦਨਾਕ ਅਤੇ ਰਹੱਸਮਈ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਹੋਈ।
ਸ਼ਿਆਮ ਸੁੰਦਰ ਕਲਾਨੀ: ਦੋ ਕਿਰਦਾਰ, ਇੱਕ ਦਮਦਾਰ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਵਿਦਾਈ
ਸ਼ਿਆਮ ਸੁੰਦਰ ਕਲਾਨੀ ਨੇ ਰਾਮਾਇਣ ਵਿੱਚ ਬਾਲੀ ਅਤੇ ਸੁਗਰੀਵ—ਦੋਵੇਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਵਾਨਰ ਭਰਾਵਾਂ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਇਆ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਤਾਕਤਵਰ ਸਰੀਰ, ਰੋਹਬਦਾਰ ਆਵਾਜ਼ ਅਤੇ ਦਮਦਾਰ ਅਭਿਨੈ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੌਰਾਣਿਕ ਪਾਤਰਾਂ ਨੂੰ ਜੀਵੰਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਸੱਚ ਵਿੱਚ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਵਾਨਰ ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਕਲਾਕਾਰ 29 ਮਾਰਚ 2020 ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਿਆ।
ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਖਬਰ 10 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਚੱਲੀ। ਜਦੋਂ ਰਾਮ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੇ ਅਰੁਣ ਗੋਵਿਲ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੱਤੀ, ਤਦ ਜਾ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੁਖਦਾਈ ਖਬਰ ਦਾ ਪਤਾ ਚੱਲਿਆ। ਸ਼ਿਆਮ ਸੁੰਦਰ ਕਲਾਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀਆਂ ਹਾਲਾਤ ਰਹੱਸਮਈ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਹਾਂਤ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਫੈਂਸ ਦੇ ਵਿੱਚ ਅਟਕਲਾਂ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਗਰਮ ਹੋ ਗਿਆ।
ਪੇਸ਼ੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਵਾਨ ਰਹੇ ਸ਼ਿਆਮ ਸੁੰਦਰ ਕਲਾਨੀ ਨੇ 'ਰਾਮਾਇਣ' ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਅਤੇ ਵਿਨੋਦ ਖੰਨਾ ਵਰਗੇ ਦਿੱਗਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਕ੍ਰੀਨ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਪਰ ਰਾਮਾਇਣ ਵਿੱਚ ਨਿਭਾਏ ਗਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਮਰ ਕਰ ਗਏ।
ਉਰਮਿਲਾ ਭੱਟ: ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੁਖਦਾਈ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅੰਤ
ਰਾਮਾਇਣ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਸੀਤਾ ਦੀ ਮਾਂ ਮਹਾਰਾਣੀ ਸੁਨੈਨਾ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੀ ਉਰਮਿਲਾ ਭੱਟ ਇੱਕ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਅਤੇ ਚਰਚਿਤ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮਾਂ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਸ਼ੋਅਜ਼ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਨਾਲ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਆਖਰੀ ਅਧਿਆਇ ਬੇਹੱਦ ਦਰਦਨਾਕ ਰਿਹਾ।
22 ਫਰਵਰੀ 1997 ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਉਰਮਿਲਾ ਭੱਟ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਇਕੱਲੀ ਸੀ, ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਜਾਨਲੇਵਾ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ। ਹੱਤਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਉਹ ਵੀ ਬੇਹੱਦ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੱਸੀ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗਲਾ ਰੇਤ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਵਾਈ ਵਿਕਰਮ ਪਾਰਿਖ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਪਹੁੰਚੇ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੂਨ ਨਾਲ ਲੱਥਪਥ ਉਹ ਭਿਆਨਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ।
ਇਸ ਹੱਤਿਆ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀ ਬਲਕਿ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਆਮ ਡਕੈਤੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਬਲਕਿ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਤਹਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੱਤਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਅੱਜ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਈ ਸਵਾਲ ਅਣਸੁਲਝੇ ਹਨ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੀ ਵੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਮੌਤ
ਰਾਮਾਇਣ ਵਿੱਚ ਅਭਿਨੈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਈ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰ ਹੁਣ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ—
- ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ (ਹਨੂਮਾਨ ਜੀ): ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਕਤਵਰ ਅਭਿਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਮੁਕੇਸ਼ ਰਾਵਲ (ਵਿਭੀਸ਼ਨ): ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਤਮਹੱਤਿਆ ਕਰ ਲਈ ਸੀ।
- ਲਲਿਤਾ ਪਵਾਰ (ਮੰਥਰਾ): ਜੋ ਬੁਢਾਪੇ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਵੱਸੀ।
- ਵਿਜੇ ਅਰੋੜਾ (ਇੰਦਰਜੀਤ): ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਚੱਲਦੇ ਮੌਤ ਹੋਈ।
- ਜੈਸ਼੍ਰੀ ਗਡਕਰ (ਕੌਸ਼ਲਿਆ): ਮਰਾਠੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਦਾਕਾਰਾ।
- ਮੂਲਰਾਜ ਰਜ਼ਦਾ (ਜਨਕ): ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਭਿਨੈ ਵਿਰਾਸਤ ਅੱਜ ਵੀ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹੈ।
ਰਾਮਾਇਣ ਦਾ ਹਰ ਕਿਰਦਾਰ ਭਾਰਤੀ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਅਭਿਨੈ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਬਲਕਿ ਮਾਨਤਾਵਾਂ, ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਆਸਥਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਗਏ। ਪਰ ਪਰਦੇ 'ਤੇ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੇ ਇਹ ਕਲਾਕਾਰ ਅਸਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਇਕੱਲਤਾ, ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਕਰੂਰਤਾ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣੇ।
