शाहरुख खान: जीवन, करियर, आणि यशोगाथा

शाहरुख खान हिंदी चित्रपटांतील अभिनेते असण्यासोबतच निर्माता आणि दूरचित्रवाणी व्यक्तिमत्व देखील आहेत. आतापर्यंत त्यांनी 80 पेक्षा जास्त हिंदी चित्रपटांमध्ये काम केले आहे. किंग खान सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्यासाठी आठ फिल्मफेअर पुरस्कारांचे मानकरी ठरले आहेत. 'फौजी', 'सर्कस' सारख्या प्रसिद्ध टीव्ही मालिकांमधून त्यांनी अभिनयाची सुरुवात केली. 1992 मध्ये 'दीवाना' हा त्यांचा पहिला चित्रपट होता. 'डर', 'बाजीगर', 'दिलवाले दुल्हनिया ले जाएंगे', 'कुछ कुछ होता है' त्यांचे काही उत्कृष्ट चित्रपट आहेत. ते भारतातील प्रभावशाली अभिनेत्यांपैकी एक आहेत, जे फोर्ब्स इंडियाच्या 100 सेलिब्रिटींच्या यादीत 2012 आणि 2013 मध्ये पहिल्या स्थानावर होते. त्यांना लोक प्रेमाने 'बॉलिवूडचा बादशाह', 'किंग ऑफ बॉलिवूड', 'किंग खान' आणि 'किंग ऑफ रोमान्स' देखील म्हणतात. त्यांनी जवळजवळ सर्व प्रकारच्या चित्रपटांमध्ये (रोमान्स, ड्रामा, कॉमेडी, ॲक्शन) काम केले आहे. लॉस एंजेलिस टाइम्सने त्यांना जगातील सर्वात मोठा चित्रपट स्टार म्हटले आहे. त्यांचे चाहते भारतात तसेच परदेशातही मोठ्या संख्येने आहेत. तर, या लेखाद्वारे शाहरुख खान यांच्या जीवनाबद्दल जाणून घेऊया.

शाहरुख खान यांचा जन्म

शाहरुख खान यांचा जन्म 2 नोव्हेंबर 1965 रोजी दिल्ली, भारत येथे झाला. त्यांच्या वडिलांचे नाव मीर ताज मोहम्मद खान आहे. त्यांचे वडील पेशावर, पाकिस्तानचे होते. त्यांच्या आईचे नाव लतीफ फातिमा आहे. त्यांना शहनाज लालारुख नावाची एक मोठी बहीण आहे आणि ती देखील शाहरुखसोबत मुंबईत राहते. शाहरुखने ट्विटरवर माहिती देताना सांगितले होते की, त्यांचे वडील पठाण आणि आई हैदराबादी आहे. शाहरुखने गौरीसोबत लग्न केले आहे, जी हिंदू-पंजाबी कुटुंबातील आहे. त्यांना आर्यन, सुहाना आणि अबराम अशी 3 मुले आहेत. याशिवाय, त्यांना लोक प्रेमाने 'बॉलिवूडचा बादशाह', 'किंग ऑफ बॉलिवूड', 'किंग खान' देखील म्हणतात.

शाहरुख खान यांचा विवाह

किंग ऑफ रोमान्स शाहरुख खान बॉलिवूडमधील एक असे अभिनेते आहेत, जे इतके मोठे आणि प्रसिद्ध फिल्म स्टार असूनही त्यांचे कधीही कोणासोबत प्रेमसंबंध जोडले गेले नाहीत. त्यांनी 1991 मध्ये गौरी छिब्बरसोबत लग्न केले. गौरी आणि शाहरुखची जोडी बॉलिवूडमधील आदर्श जोडी आहे. लग्नानंतर त्यांना आर्यन, सुहाना आणि अबराम अशी तीन मुले झाली. शाहरुखची पत्नी हिंदू असल्यामुळे त्यांचे कुटुंब हिंदू आणि मुस्लिम दोन्ही धर्मांवर सारखेच विश्वास ठेवते. यासोबतच ते दोन्ही सण मोठ्या थाटामाटात साजरे करतात.

शाहरुख खान यांचे शिक्षण

शाहरुख खान यांचे प्राथमिक शिक्षण सेंट कोलंबस स्कूल, दिल्ली येथे झाले. त्यांनी आपले पदवी शिक्षण पूर्ण करण्यासाठी हंसराज कॉलेजमध्ये प्रवेश घेतला, पण त्यांचा जास्त वेळ दिल्ली थिएटर ॲक्शन ग्रुपमध्ये जात होता, जिथे त्यांनी थिएटर दिग्दर्शक बॅरी जॉन यांच्या मार्गदर्शनाखाली अभिनयाचे धडे गिरवले. यानंतर, त्यांनी जामिया मिलिया इस्लामियामधून जनसंवादमध्ये पदव्युत्तर शिक्षण सुरू केले, पण अभिनयाच्या कारकिर्दीला पुढे नेण्यासाठी त्यांनी ते शिक्षण सोडले.

शाहरुख खान यांचे करियर

शाहरुखच्या कारकिर्दीची सुरूवात दूरचित्रवाणीपासून झाली. 'दिल दरिया', 'फौजी', 'सर्कस' सारख्या मालिकांमधून त्यांनी आपली ओळख निर्माण केली. 1992 मध्ये 'दीवाना' हा त्यांचा पहिला चित्रपट होता. ज्यासाठी त्यांना सर्वोत्कृष्ट पदार्पण अभिनेत्याचा फिल्मफेअर पुरस्कारही मिळाला होता. त्यावेळी हा चित्रपट सुपरहिट ठरला आणि याच चित्रपटाने शाहरुखला हिंदी चित्रपटसृष्टीत स्थापित केले. यानंतर शाहरुखने कधीही मागे वळून पाहिले नाही आणि ते सतत यशाच्या पायऱ्या चढत गेले. हळूहळू ते समीक्षकांसोबतच जनतेच्याही पसंतीस उतरले आणि विशेषतः तरुणींमध्ये खूप प्रसिद्ध झाले.

शाहरुख खान यांचे सुपरहिट चित्रपट

दीवाना (1992)

बाजीगर (1993)

डर (1993) (सहकलाकार सनी देओल आणि जुही चावला)

कभी हां कभी ना (1994)

दिलवाले दुल्हनिया ले जाएंगे (1995)

करन अर्जुन (1995)

चाहत (1996)

कोयला (1997) (अमरीश पुरी यांच्यासोबत)

यस बॉस (1997)

परदेस (1997)

दिल तो पागल है (1997)

दिल से (1998)

कुछ कुछ होता है (1998)

जोश (2000)

मोहब्बतें (2000)

कभी खुशी कभी गम (2001) (सहकलाकार ऋतिक रोशन)

देवदास (2002)

कल हो न हो (2003)

मैं हूं ना (2004)

वीर जारा (2004) (सहकलाकार प्रीती झिंटा)

डॉन (2006)

चक दे इंडिया (2007)

ओम शांति ओम (2007)

रब ने बना दी जोड़ी (2008)

माय नेम इज खान (2010)

रा.वन (2011)

डॉन 2 (2011)

जब तक है जान (2012)

चेन्नई एक्सप्रेस (2013) (सहकलाकार दीपिका पादुकोण)

हॅप्पी न्यू इयर (2013)

दिलवाले (2015)

फॅन (2016)

रईस (2017)

जब हैरी मेट सेजल (2017)

झिरो (2018)

शाहरुख खान यांच्याशी संबंधित चर्चित विवाद

2008 मध्ये कतरिना कैफच्या वाढदिवसाच्या पार्टीमध्ये शाहरुख आणि सलमान खान यांच्यात भांडण झाले होते. 2012 मध्ये शाहरुख खान एका पार्टीत फराह खानचा पती शिरीष कुंदरला थप्पड मारल्यामुळेही खूप वादात सापडला होता.

शाहरुख खानवर 2013 मध्ये त्याचा तिसरा मुलगा अबरामच्या जन्मावेळी लिंग तपासणी चाचणी केल्याचा आरोप होता. 2012 मध्ये आयपीएल सामन्यादरम्यान वानखेडे स्टेडियममध्ये प्रवेश करण्यास मनाई केल्यावरून शाहरुख खान आणि एका सुरक्षा रक्षकामध्ये बाचाबाची झाली होती, त्यानंतर शाहरुखवर दारूच्या नशेत सुरक्षा रक्षकाशी गैरवर्तन केल्याचा आरोप होता. यानंतर मुंबई क्रिकेट असोसिएशनने शाहरुखवर 5 वर्षांची बंदी घातली होती.

शाहरुख खान यांना मिळालेले सन्मान आणि पुरस्कार

1994 मध्ये 'बाजीगर' चित्रपटासाठी सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्याचा पुरस्कार.

1995 मध्ये 'अंजाम' चित्रपटासाठी सर्वोत्कृष्ट खलनायकाचा पुरस्कार.

1996 मध्ये 'दिलवाले दुल्हनिया ले जाएंगे' चित्रपटासाठी सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्याचा पुरस्कार.

1998 मध्ये 'दिल तो पागल है' चित्रपटासाठी सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्याचा पुरस्कार.

2003 मध्ये 'देवदास' चित्रपटासाठी सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्याचा पुरस्कार.

2005 मध्ये 'स्वदेस' आणि 2008 मध्ये 'चक दे इंडिया' चित्रपटासाठी सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्याचा पुरस्कार.

2011 मध्ये 'माय नेम इज खान' चित्रपटासाठी सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्याचा पुरस्कार.

शाहरुख खान यांच्याशी संबंधित काही मनोरंजक आणि रोचक गोष्टी

शाहरुख आज बॉलिवूडमध्ये खूप मोठे नाव आहे, पण तुम्हाला माहित आहे का की, किंग खानचे पहिले नाव 'अब्दुल रहमान' होते, जे त्यांच्या आजीने त्यांच्या जन्मावेळी ठेवले होते. पण जेव्हा शाहरुख थोडे मोठे झाले, तेव्हा त्यांच्या वडिलांनी त्यांचे नाव शाहरुख ठेवले.

सुरुवातीच्या संघर्षमय दिवसांमध्ये शाहरुखने अनेक लहान-मोठी कामे केली आहेत, त्यापैकी एक काम म्हणजे पंकज उदास यांच्या कॉन्सर्टमध्ये मदतनीसाचे होते, ज्यासाठी शाहरुखला एका दिवसाचे 50 रुपये मिळत होते आणि ही त्यांच्या आयुष्यातील पहिली कमाई होती.

बऱ्याच लोकांना असे वाटते की शाहरुखची पहिली टीव्ही मालिका 'फौजी' आहे, पण तसे नाही. फौजीच्या आधीच शाहरुखने 'दिल दरिया' या टीव्ही मालिकेचे शूटिंग सुरू केले होते, पण त्याच्या निर्मितीमध्ये उशीर झाल्यामुळे शाहरुख पहिल्यांदा 'फौजी'मध्ये दिसला.

'दीवाना' हा चित्रपट शाहरुखचा पहिला चित्रपट मानला जातो, पण या चित्रपटाच्या आधीच 1989 मध्ये प्रदर्शित झालेल्या 'इन विच एनी गिव्स इट दोज वन्स' या चित्रपटात ते दिसले होते. या चित्रपटात शाहरुख काही दृश्यांमध्ये कॉलेजच्या विद्यार्थ्याच्या भूमिकेत दिसला होता.

सर्वात आधी 80 च्या दशकातील टीव्ही अभिनेता 'पवन मल्होत्रा' यांना टीव्ही मालिका 'सर्कस' ऑफर करण्यात आली होती, पण त्याच वेळी त्यांना एका चित्रपटाची ऑफर आल्यामुळे त्यांना तो शो सोडावा लागला, त्यानंतर शाहरुखला 'सर्कस'मध्ये घेण्यात आले, ज्यामुळे ते दूरचित्रवाणी जगतातील एक प्रसिद्ध चेहरा बनले.

सुपरहिट चित्रपट 'नायक'मधील मुख्य भूमिकेसाठी सर्वात आधी शाहरुखला विचारण्यात आले होते, पण त्यांना वाटले की या चित्रपटाची कथा प्रेक्षकांना जास्त आवडणार नाही, म्हणून त्यांनी या चित्रपटाला नकार दिला, त्यानंतर हा चित्रपट अनिल कपूरने केला.

23 वर्षांच्या वयात शाहरुखने आपल्या आयुष्यातील पहिली व्यावसायिक जाहिरात शूट केली होती, ही जाहिरात लिबर्टीच्या स्पोर्ट्स शूजची होती.

शाहरुखजींनी अनेक लोकांना मदत केली आहे आणि धर्मादाय कार्य केले आहे, ज्यासाठी स्कॉटलंडमधील विद्यापीठाने त्यांना मानवतेच्या सेवेसाठी मानद पीएच.डी. पदवीने सन्मानित केले आहे. किंग खानने अनेक प्रकारची धर्मादाय कामे केली आहेत, ज्यासाठी त्यांना ही पदवी देण्यात आली आहे.

फार कमी लोकांना माहित आहे की शाहरुखला पुस्तके वाचायला खूप आवडतात आणि त्यांचे आवडते पुस्तक 'द हिचहायकर्स गाइड टू द गैलेक्सी' आहे, ज्याचे लेखक 'डगलस अॅडम्स' आहेत.

जेव्हा शाहरुखने 'दिलवाले दुल्हनिया ले जाएंगे' साइन केला, तेव्हा चित्रपटाच्या शूटिंगनंतर 2 महिन्यांनी जेव्हा शाहरुखला चित्रपटाची कथा समजावून सांगितली, तेव्हा त्यांना हा चित्रपट करायचा नव्हता, कारण त्या दिवसात शाहरुख नकारात्मक भूमिकांसाठी प्रसिद्ध होते. पण नंतर यश चोप्रा यांच्या सांगण्यावरून शाहरुखने हा चित्रपट पूर्ण केला आणि हा चित्रपट प्रदर्शित होताच त्याने बॉक्स ऑफिसवरचे सर्व रेकॉर्ड तोडले. नंतर शाहरुखने यश चोप्रा यांचे चित्रपटासाठी आभार मानले.