अटल बिहारी वाजपेयी यांचे जीवन परिचय

अटल बिहारी वाजपेयी यांचे जीवन परिचय

अटल बिहारी वाजपेयी एक कवी, विचारवंत, राजकारणी आणि बहुमुखी प्रतिभा असलेले व्यक्तिमत्व होते. भारताचे 10 वे पंतप्रधान अटलजी यांचा जन्म 25 डिसेंबर 1924 रोजी मध्य प्रदेशातील ग्वाल्हेर जिल्ह्यात झाला, हा दिवस मोठा दिवस म्हणून साजरा केला जातो. त्यांच्या आईचे नाव कृष्णा देवी आणि वडिलांचे नाव कृष्ण बिहारी वाजपेयी होते. त्यांचे वडील शाळेत शिक्षक आणि कवी होते आणि आई एक आदर्श गृहिणी होत्या. अटलजी आयुष्यभर अविवाहित राहिले आणि त्यांनी आपले जीवन देशसेवेसाठी समर्पित केले. त्यांनी नमिता आणि नंदिता या दोन मुलींना दत्तक घेतले.

शैक्षणिक जीवन

अटलजी बालपणापासूनच अंतर्मुख आणि प्रतिभाशाली होते. त्यांचे प्राथमिक शिक्षण सरस्वती शिक्षा मंदिर, गोरखी, बाड़ा, विद्यालय येथे झाले. त्यांनी विक्टोरिया कॉलेज (आता लक्ष्मीबाई कॉलेज) मधून बीएची परीक्षा उत्तीर्ण केली आणि कानपूरच्या दयानंद एंग्लो वैदिक कॉलेजमधून अर्थशास्त्र विषयात एमए केले. त्यानंतर त्यांनी कायद्याचे शिक्षण घेतले पण त्यात त्यांचे मन रमले नाही. 1939 मध्ये ते आरएसएसमध्ये सामील झाले आणि 1947 मध्ये ते त्याचे पूर्णवेळ प्रचारक बनले.

राजकीय जीवन

स्वातंत्र्य सेनानी म्हणून आपल्या राजकीय प्रवासाला सुरुवात केल्यानंतर अटलजींनी 1955 मध्ये प्रथमच लोकसभा निवडणूक लढवली पण त्यांना यश मिळाले नाही. 1957 मध्ये बलरामपूर (जिल्हा – गोंडा, उत्तर प्रदेश) येथून जनसंघाचे उमेदवार म्हणून त्यांनी निवडणूक जिंकली.

पंतप्रधान म्हणून कार्यकाळ

अटल बिहारी वाजपेयी तीन वेळा भारताचे पंतप्रधान झाले. प्रथम 16 मे 1996 ते 01 जून 1996 पर्यंत, दुसरी वेळ 19 मार्च 1998 ते 13 ऑक्टोबर 1999 पर्यंत आणि तिसरी वेळ 13 ऑक्टोबर 1999 ते 21 मे 2004 पर्यंत. अशा प्रकारे, ते पाच वर्षांचा कार्यकाळ पूर्ण करणारे पहिले गैर-काँग्रेस पंतप्रधान ठरले.

राजकीय क्षेत्रातील इतर उपलब्धी

दोन वेळा राज्यसभा सदस्य आणि एकूण 09 वेळा लोकसभा सदस्य राहिले.

चार वेगवेगळ्या राज्यांतून (उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, गुजरात, दिल्ली) खासदार म्हणून निवडले गेले.

1968 ते 1973 पर्यंत भारतीय जनसंघाचे अध्यक्ष होते.

1977 ते 1979 पर्यंत मोरारजी देसाई यांच्या सरकारमध्ये परराष्ट्र मंत्री होते.

6 एप्रिल 1980 रोजी लालकृष्ण आडवाणी आणि भैरोंसिंह शेखावत यांच्यासोबत भारतीय जनता पार्टीची स्थापना केली.

1998 मध्ये पोखरणमध्ये अणुबॉम्ब चाचणी करणे ही अटल सरकारची महत्त्वपूर्ण कामगिरी होती.

2001 मध्ये सर्व शिक्षा अभियानाची सुरुवात केली.

2001 मध्ये परवेझ मुशर्रफ यांना भारतात येण्याचे निमंत्रण दिले आणि दोन्ही देशांमध्ये बस सेवा सुरू केली.

सन्मान आणि पुरस्कार

1992 मध्ये पद्मविभूषण पुरस्काराने सन्मानित.

1994 मध्ये लोकमान्य टिळक पुरस्कार आणि पंडित गोविंद वल्लभ पंत पुरस्काराने सन्मानित.

1994 मध्ये सर्वोत्कृष्ट संसदपटूचा पुरस्कार प्राप्त.

2014 मध्ये भारतरत्न पुरस्काराने सन्मानित.

भारत सरकारने 25 डिसेंबर हा दिवस सुशासन दिवस म्हणून साजरा करण्याची घोषणा केली.

मृत्यू

अटल बिहारी वाजपेयी यांचे निधन 16 ऑगस्ट 2018 रोजी दिल्लीतील एम्स रुग्णालयात झाले. त्यांची दत्तक मुलगी नमिता कौल भट्टाचार्य यांनी 17 ऑगस्ट 2018 रोजी हिंदू रीतिरिवाजानुसार त्यांना मुखाग्नी दिली. त्यांच्या अस्थींचे विसर्जन हरिद्वारमधील हर की पौडी आणि भारतातील इतर प्रमुख नद्यांमध्ये करण्यात आले. त्यांची समाधी राजघाटजवळ, शांती वन येथे बनवण्यात आली आहे.

अटलजींची प्रमुख वैशिष्ट्ये

उदारमतवादी व्यक्तिमत्व: अटल बिहारी वाजपेयी यांनी स्वतःला कोणत्याही विशिष्ट विचारधारेचे पाईक होऊ दिले नाही. त्यांच्या पंतप्रधानपदाच्या काळात काश्मीरपासून पाकिस्तानपर्यंत चर्चेची प्रक्रिया सुरू झाली.

विरोधकांना सोबत घेऊन चालण्याची कला: अटल बिहारी वाजपेयी यांना एक असे नेते म्हणून ओळखले जाईल, ज्यांनी वेगवेगळ्या विचारधारेच्या लोकांना एकत्र आणून युतीचे सरकार स्थापन केले.

कुशल वक्ता: त्यांना शब्दांचे जादूगार मानले जाते. त्यांचे विरोधकही त्यांच्या वक्तृत्वशैलीचे आणि युक्तिवादाचे चाहते होते.

अटल बिहारी वाजपेयी यांचे जीवन देशभक्ती, कर्तव्यनिष्ठा आणि नेतृत्वाचे उत्कृष्ट उदाहरण आहे. त्यांचे योगदान आणि सेवेसाठी ते नेहमीच स्मरणात राहतील.